Από τον κομματισμό στην από-πολιτικοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το κενό της πολιτικής

Του Απόστολου Λουλουδάκη

Πρωτοφανής πυρετός για τις δημοτικές εκλογές του ΜΑΗ στο Ηράκλειο. Δεν έχει ιστορικό προηγούμενο η εμφάνιση τόσων υποψηφίων δημάρχων που έχουν ανακοινώσει μέχρι τώρα την πρόθεση τους να διεκδικήσουν τον Δήμο Ηρακλείου.
Το ερώτημα είναι εάν αυτό είναι το παράγωγο αποτέλεσμα επειδή αυτές οι εκλογές γίνονται για πρώτη φορά μετά την μεταπολίτευση με το σύστημα της απλής αναλογικής και εάν  αντιστοιχεί ως φαινόμενο σε μια κοινωνική αναγκαιότητα έκφρασης ενός πολυκερματισμένου κοινωνικού χώρου;

Εκφράζει μήπως μια πολιτική δυναμική που αμφισβητεί την κυριαρχία του κομματικού μοντέλου που κυριάρχησε δεκαετίες τώρα στην τοπική αυτοδιοίκηση και πιο συγκεκριμένα στον αυθεντικό του εκφραστή, τον πρώην ισχυρό δήμαρχο του κραταιού ΠΑΣΟΚ την εποχή της παντοδυναμίας του;

Υπάρχει ένα ισχυρό κοινωνικό ρεύμα  που θέλει να εκφράσει την απογοήτευση του για την διάψευση της ελπίδας και των προσδοκιών που δημιούργησε η μεγάλη ιστορική ανατροπή των εκλογών του 2014 και που αναζητά εναλλακτικές αξιόπιστες λύσεις έξω από μια ολική επαναφορά στην παλιά εποχή του Κουράκη;

Εκτός από τους τρεις συνδυασμούς που διεκδικούν την συμμετοχή τους στον δεύτερο γύρο,  οι υπόλοιπες υποψηφιότητες εκφράζουν κάτι περισσότερο εκτός από την καταγραφή απλά κάποιων συσχετισμών και θεωρούν την πολιτική τους παρέμβαση ως  ένα δικαίωμα έκφρασης και εκπροσώπησης κοινωνικών ομάδων και ιδεολογικοπολιτικών τάσεων ή η απλή αναλογική είναι μια σημαία ευκαιρίας για προσωπικές στρατηγικές ,για λαϊκίστικο βερμπαλισμό και ειδικά στα ευαίσθητα εθνικά θέματα ,για καταγγελτικό λόγο έκφρασης ενός αντικοινωνικού περιθωριακού αρνητισμού;

Αυτό βέβαια που είναι άξιο προσοχής είναι το φαινόμενο της αδυναμίας των κομμάτων εκτός ΚΚΕ, να επιβάλουν μέσα από ορθόδοξες δημοκρατικές πολιτικές διαδικασίες τις επιλογές τους, οι οποίες μάλιστα προκαλούν και διαλυτικές τάσεις στους κομματικούς μηχανισμούς.

Το νέο τοπίο που δημιουργείται ευνοεί άραγε την ανανέωση του πολιτικού προσωπικού, δίνει μια ευκαιρία για να εισέλθουν νέα πρόσωπα με όραμα διάθεση προσφοράς και γνώση  με νέες καινοτόμες ιδέες που πνίγονται μέσα στις λειτουργίες των δημοτικών παρατάξεων ή είναι μια ανακατανομή των δομημένων πελατειακών συστημάτων και συναλλαγής στο κρυφό παζάρι,για την απονομή διακριτών ρόλων σε θέσεις και αξιώματα;
Η τοπική  αυτοδιοίκηση είναι χώρος άσκησης εφαρμοσμένης πολιτικής ασκεί διοίκηση, εκτελεστική εξουσία ,δεν είναι σωματεία ή πολιτιστικοί σύλλογοι οι Δήμοι.

Ο πολιτικός όχι  ο κομματικός προσανατολισμός μιας αυτοδιοικητικής αρχής πρέπει να είναι σαφώς οριοθετημένος και έχει να κάνει με τις προτεραιότητες σε ζητήματα κοινωνικής πολιτικής,ποιότητας ζωής, απασχόλησης, διαχείρισης της καθημερινότητας, εκπαίδευσης, χωροταξικής  και πολεοδομικής οργάνωσης της πόλης, έκφρασης άποψης σε ζητήματα ισότητας, κοινωνικού αποκλεισμού και διακρίσεων, πολιτισμικής αναβάθμισης,οργάνωσης του οικονομικού χώρου για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας ,την στόχευση στην ευημερία των πολιτών, εισαγωγής της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών στους ρυθμούς λειτουργίας και οργάνωσης της πόλης. Είναι σημαντική η πολιτική αντίληψη της δημοτικής παράταξης για τα ζητήματα της δημοκρατίας, της διαφάνειας, της λογοδοσίας, της συλλογικής λειτουργίας.

Ο πολιτικός προσανατολισμός είναι πρωταρχικής σημασίας τεκμήριο για την κατεύθυνση και την ποιότητα των έργων που σχετίζονται με το περιβάλλον, τις λαϊκές και υποβαθμισμένες γειτονιές, με την προστασία των ευπαθών ομάδων της τοπικής κοινωνίας, με την ασφάλεια των πολιτών , την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, την ισόρροπη ανάπτυξη ανάμεσα στις γειτονιές και τα δημοτικά διαμερίσματα.

Σε μια περίοδο που οι γενικές πολιτικές κατευθύνσεις τόσο σε εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι η μείωση της μεταφοράς πόρων προς τις αποκεντρωμένες δομές και  η φορολογική επιβάρυνση των πολιτών για υπηρεσίες που έπρεπε να χρηματοδοτεί το κεντρικό κράτος για αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο κριτήριο η πολιτική φιλοσοφία των δημοτικών αρχών ,η άσκηση πολιτικής διαχείρισης στον Δήμο είναι μια διαρκής συγκρουσιακή διαδικασία με τις κυρίαρχες νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις που διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή σε ολόκληρη την Ευρώπη που τα κοινωνικά προβλήματα διογκώνονται, το κοινωνικό κράτος συρρικνώνεται, η μεσαία τάξη εξαφανίζεται, τα λαϊκά στρώματα συνθλίβονται, οι οικονομικές ανισότητες διευρύνονται από την παρατεταμένη κρίση.

Οι αποκεντρωμένου θεσμοί σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο καλούνται να ασκήσουν ολιστικές πολιτικές σε διευρυμένα πεδία δράσης.
Σε μια ασαφή νομίζω εικόνα σχετικά με το κυρίαρχο πολιτικό στοιχείο των συνδυασμών που ετοιμάζονται να ζητήσουν την ψήφο των πολιτών είναι ιδιαίτερης σημασίας γεγονός  ο καθαρός πολιτικός προγραμματικός λόγος , το πολιτικό όραμα για την αυτοδιοίκηση ως θεσμού,το όραμα για την πόλη ως οργανική ενότητα ενός ευρύτερου χώρου και ως παρουσίας στον σύγχρονο κόσμο. Η πόλη κουβαλάει  ένα υπέρμετρα αρνητικό φορτίο από το πρόσφατο παρελθόν ,συσσωρευμένα προβλήματα,ένα άναρχα δομημένο περιβάλλον, ελλιπή συντήρηση των ιστορικών της μνημείων , μειονεκτεί στην παροχή σε στοιχειώδης υπηρεσίες και δημόσια αγαθά (νερό ,καθαριότητα ,συγκοινωνίες ,κυκλοφοριακό ,σχολική στέγη κτλ) σε έλλειψη δημοσίου χώρου κτλ.

Σε μια μοναδική συγκυρία ,που δρομολογούνται έργα 7 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Κρήτη τα επόμενα χρόνια είναι πραγματικά παράδοξο και αντιδεοντολογικό να γίνονται τέτοιες δηλώσεις από υποψήφια δήμαρχο παράταξης που  έχει την στήριξη της τοπικής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ και έρχεται σε αντίθεση με την εκπεφρασμένη επιθυμία των Κρητικών να κατασκευαστεί το μεγάλο αυτό αναπτυξιακό έργο.

Όταν παρέχεις πολιτική στήριξη χωρίς όρους, χωρίς πρόγραμμα σε μια παράταξη που δεν υπάρχει ακόμη τρεις μήνες πριν τις εκλογές, έπονται οι πολιτικοί κραδασμοί. Η προσπάθεια κάποιων να ακυρώσουν ένα ζωντανό οργανισμό που έχει θετική καταγεγραμμένη ενεργή παρουσία στα δημοτικά δρώμενα ,προοδευτικό πολιτικό προσανατολισμό ,ανοικτό στους πολίτες και στην κοινωνία, με αυτόνομες εσωτερικές λειτουργίες ,για αγνώστους λόγους που δεν συζητήθηκαν ποτέ δημόσια παράγει αυτά τα εκφυλιστικά φαινόμενα.

Η παράταξη Λυγερού ως είχε υποχρέωση δρομολογούσε τις διαδικασίες για τις εκλογές τόσο στο εσωτερικό της όσο και στην ευρύτερη κοινωνία με την οποία έχει δημιουργήσει σταθερές και μόνιμες σχέσεις και διαθέτει ένα πολύτιμο αυτοδιοικητικό κεφάλαιο, λειτουργεί με όρους πολιτικής αυτονομίας όπως αρμόζει σε μια μαζική δημοτική παράταξη, χωρίς κομματικές κηδεμονίες και με σεβασμό στον ρόλο των κομμάτων σε μια ευνομούμενη κοινοβουλευτική δημοκρατία.

Οι δημοτικές παρατάξεις δεν είναι προσωπικά εργαλεία ,αλλά συλλογικές μορφές διαλόγου, συνεργιών και έκφρασης κοινωνικών ομάδων.Πολύ περισσότερο δε όταν διαμορφώνουν πολιτικές σχέσεις με ένα κόμμα της αριστεράς που βρίσκεται στην Κυβέρνηση, που ο Πρωθυπουργός είναι βουλευτής της εκλογικής περιφέρειας του Δήμου, που το κόμμα κέρδισε κατά κράτος στις τελευταίες εθνικές εκλογές, έπρεπε να τηρούνται κάποιοι κανόνες.

Όσον αφορά το πολιτικό στίγμα της νέας υπό ίδρυση δημοτικής παράταξης  δεν πρόκειται για αυτόνομη λειτουργία μιας δημοτικής παράταξης που προσπαθεί να δημιουργηθεί τρεις μήνες πριν τις εκλογές και έκφρασης προσωπικής άποψης, αλλά ριζικής διαφοροποίησης της επικεφαλής της από την κυβερνητική αντίληψη για τα μεγάλα έργα και το μοντέλο ανάπτυξης της περιφέρειας Κρήτης. Πλήρους διαφοροποίησης από το περιφερειακό αναπτυξιακό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ στην Κρήτη όπου εκφράστηκαν όλοι οι φορείς του νησιού. Αυτές οι απόψεις σε πολιτικό επίπεδο που αφορούν τα μεγάλα αναπτυξιακά έργα στην Κρήτη έχουν κριθεί οριστικά. Οι πολίτες γνωρίζουν ποιοι ήταν αυτοί που κορόιδευαν τον Κρητικό λαό με υποσχέσεις και ποιοι περιθωριακοί της αριστεράς βρισκόταν πίσω από την διαδικασία ακύρωσης κάθε αναπτυξιακής προσπάθειας.
Η σημερινή πολιτική παρέμβαση της συμπαθούς κατά τα άλλα Λιάνας ,που έχει την υποστήριξη της τοπικής ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με το μεγάλο αναπτυξιακό έργο του Διεθνούς αεροδρόμιο στο Καστέλι που ξεμπλόκαρε η  σημερινή Κυβέρνηση μετά από τις παλινωδίες και τις συνεχείς αναβολές από την ταπεινωτική για την Κρήτη αντιμετώπιση του αναπτυξιακού της ελλείμματος από το φαύλο πολιτικό σύστημα και μεγάλου μέρους από το ντόπιο πολιτικό προσωπικό των προηγούμενων κυβερνήσεων δημιουργεί μείζον πολιτικό θέμα.

Είναι εντελώς διαφορετικό να εκφράζεις προσωπική άποψη όπως π,χ. ο Κύριος Πασπάτης και άλλο να διεκδικείς το αξίωμα του Δημάρχου ,να δεσμεύεις  χωρίς στοιχειώδη διάλογο μια δημοτική παράταξη και να εκθέτεις τον φορέα που σου παρέχει πολιτική στήριξη.
Οι δημοτικές εκλογές είναι μια πολιτική διαδικασία, μια πολιτισμένη συγκρουσιακη διαδικασία θέσεων και συνθέσεων και δεν είναι μόνο  δημόσιες σχέσεις,προσωπικές στρατηγικές και επιπόλαια παιχνίδια για το μέλλον της πόλης.

Οι δημοτικές εκλογές στο Ηράκλειο όπως εξελίσσονται είναι μια μεγάλη πολιτική μάχη που ενσωματώνει τις αντιφάσεις ,τις αντιθέσεις μιας πόλης που ψάχνει την δική της ταυτότητα, την προσωπικότητα της ,που θέλει να καλύψει τον χαμένο χρόνο .
Η  εξοντωτική μάχη γίνεται για το αστικό Ηράκλειο που καλείται να καταναλώσει περισσότερο πολιτικό κεφάλαιο από αυτό που διαθέτει ,που έχει σπαταλήσει τον χρόνο σε ένα περιορισμένο χώρο ,σε μια πόλη που μεγάλωνε από μόνη της και αυτορρύθμιζε τις ζωτικές της λειτουργίες.
Ο ζωτικός πολιτικός χώρος βρίσκεται έξω από τα τείχη. Εκεί βρίσκεται θαμμένος ο κρυμμένος θησαυρός.
Υπάρχει αρκετός διαθέσιμος χρόνος για πιο ώριμες σκέψεις. Η επιμονή σε λαθεμένες επιλογές έχουν πολιτικό κόστος και παράλληλες απώλειες πολλές φορές μη διαχειρίσιμες ,αλλά πάνω από όλα χαμένες ευκαιρίες.

Η Νέα Δημοκρατία αντιλήφθηκε τον κίνδυνο και προτίμησε τον κλεφτοπόλεμο,το πλιάτσικο, τον εισοδισμό.Αυτό που μένει είναι ο καθαρός αυτοδιοικητικός λόγος, η ευχή για να προκύψει κάτι το νέο, το δημιουργικό, το καινοτόμο, ένα σύγχρονο προοδευτικό όραμα για την πόλη.

Το Ηράκλειο έχει ανάγκη από ένα σοβαρό αξιόπιστο επιχειρησιακό σχέδιο, την ομάδα που θα το τρέξει και τον άνθρωπο που έχει την τεχνοκρατική επάρκεια, την γνώση, την εργατικότητα, και τις ικανότητες να το συντονίσει.

*ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΔΗΜΟΥ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ – ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΔΣ ΤΗΣ Κ.Ε.Δ.Ε