Της Ιωάννας Λάκκα
Μέσα στον ορυμαγδό των ημερών πέρασε απαρατήρητη η ολομέλεια της παράταξης «Δικαίωμα στην Πόλη» και η ομιλία του δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη. Κι όμως – όπως είπε κι ο δήμαρχος- η Αθήνα παραμένει για όλους εμάς, μέσα σε μια δίνη πολιτικών εξελίξεων, η κεντρική πολιτική σκηνή.
«Γίναμε εθνικοί παίκτες, παραμένοντας τοπικοί!» είπε ο Γιώργος Καμίνης και τόνισε τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της πόλης που συμμετέχει πλέον ισότιμα σε διεθνή και ευρωπαϊκά φόρα με κοινές πρωτοβουλίες με άλλους δήμους.
Πίσω από τις γραμμές της ομιλίας του δημάρχου διέκρινε κανείς μια σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, αφού η αυτοδιοικητική ζωή γίνεται δυσκολότερη κάθε μέρα –μέσα στην κρίση.
«Χειρότερα δεν γίνεται» είπε. « Βλέπουμε ακόμα και θεμελιώδη ζητήματα αρμοδιοτήτων, διαχρονικές αυτοδιοικητικές διαδικασίες, θεσμικές κατακτήσεις ετών, να ανατρέπονται ασύντακτα, χωρίς διαβούλευση, χωρίς γνώση, χωρίς συνολικό στρατηγικό σχέδιο και στοιχειώδη επιστημονική μελέτη επιπτώσεων».
Ο Δήμος Αθήνας αντιμετώπισε το πρόβλημα με τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές χωρίς βοήθεια από την κυβέρνηση. Ο Γιώργος Καμίνης πιστεύει ότι το πρόβλημα θα αποτελέσει το μείζον θέμα τα επόμενα χρόνια.
«Το κεντρικό κράτος αποδείχθηκε απροετοίμαστο. Είδαμε πολιτικά αρμόδιους να προσεγγίζουν το φαινόμενο σαν τρίτοι, σαν να ήταν απλοί παρατηρητές, είδαμε τις κρατικές υπηρεσίες – κεντρικές και αποκεντρωμένες – να παραλύουν απέναντι στον όγκο του φαινομένου. Δυστυχώς όμως, και ο αυτοδιοικητικός κόσμος απεδείχθη πολιτικά απροετοίμαστος, ας μου επιτραπεί να πω και σε ένα βαθμό “ανώριμος”. Πώς μπορούμε να επεξεργαζόμαστε αυτοδιοικητικές θέσεις και προγραμματισμό δράσης όταν δεν έχουμε την παραμικρή ασφάλεια δικαίου ότι αύριο το πρωί θα έχουμε τους πόρους ή πόσο μάλλον τις αρμοδιότητες να τα εφαρμόσουμε.»
Η περίφημη διοικητική αυτοτέλεια έχει πάει περίπατο από καιρό, αφού ένα πολυδαίδαλο και γραφειοκρατικό σύστημα απαιτεί πολλές υπογραφές της κεντρικής εξουσίας. Τα ΕΣΠΑ πάγωσαν και οι πόροι μειώθηκαν 30%, αλλά η κυβέρνηση την κρίσιμη στιγμή όχι μόνο επιχείρησε να δεσμεύσει τους πόρους της αυτοδιοίκησης, αλλά την τελευταία στιγμή απετράπη νόμος που απαιτούσε δυο υπουργικές υπογραφές για την διαχείριση των αποβλήτων.
«Η κεντρική εξουσία προσπάθησε να διαχειριστεί τη δημοσιονομική “μιζέρια” αλλάζοντας το δημόσιο λογιστικό σε σημείο που να υπαγορεύει κάθε γραμμή του προϋπολογισμού μας. Δεν σκέφτηκε ότι ακριβώς σε αυτές τις συνθήκες έπρεπε να δώσει χώρο ανάληψης πρωτοβουλιών στις τοπικές κοινωνίες, να προσφέρει δυνατότητα δημοσιονομικών ελιγμών και “επιβράβευσης” στους Δήμους που είχαν επιδείξει “χρηστή δημοσιονομική διαχείριση”. Σήμερα είναι αυτονόητο πια ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για οικονομική αυτοτέλεια αν δεν μιλήσουμε για φορολογική αποκέντρωση».