Του Νίκου Γαλάτη
Το βιβλίο της Μαργαρίτας Παπανδρέου ξαναφέρνει στην επικαιρότητα δύο βιβλία του Γιώργου Λακόπουλου για το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου που προσπάθησαν να φωτίσουν την ζωή του ηγέτη της δημοκρατικής παράταξης πριν και αφότου μπήκε στην πολιτική. Το πρώτο είναι το “Μυθιστόρημα του ΠΑΣΟΚ” και κυκλοφόρησε το 1999 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.
“Αυτό το βιβλίο δεν είναι η «ιστορία του ΠΑΣΟΚ» – έγραψε η Φώφη Κροκίδη. “Αποπειράται απλώς να καταγράψει μια συναρπαστική διαδρομή, στο κέντρο της οποίας βρέθηκε για περισσότερο από τρεις δεκαετίες ο Ανδρέας Παπανδρέου. Παρακολουθεί κυρίως τα πρόσωπα που κινήθηκαν γύρω του στο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο που εν πολλοίς διαμόρφωνε κάθε φορά ο ίδιος.
“Είναι ένα αποκαλυπτικό αφήγημα που καταγράφει τους ρόλους, τις σχέσεις και τις επιδιώξεις των πρωταγωνιστών της διαδρομής του ΠΑΣΟΚ, όπως την όριζε κάθε φορά ο ιδρυτής του και όπως τη βίωναν εκείνοι που συνδέθηκαν μαζί του στους πολιτικούς αγώνες, τη συνύπαρξη, τις συγκρούσεις, τις φιλοδοξίες και την άσκηση της εξουσίας. Η πολιτική δράση, οι κομματικές ίντριγκες, τα ανθρώπινα πάθη και η διαχείριση των κοινών συμπλέκονται σε ένα συναρπαστικό παιχνίδι που αλλάζει συνεχώς και συνεχώς μένει το ίδιο. Το βιβλίο αυτό είναι μόνο ό,τι λέει ο τίτλος του: Το μυθιστόρημα του ΠΑΣΟΚ!”
Ο Γιώργος Λακόπουλος δημοσίευε στην εφημερίδα Το Βήμα κατά το 1999 καθημερινά εκτενές αναδρομικό ρεπορτάζ για το ΠΑΣΟΚ. Το σύνολο αυτών των δημοσιευμάτων αποτέλεσε – προλογίζει ο εκδότης και διευθυντής του Βήματος-Το Μυθιστόρημα του ΠΑΣΟΚ. “Είναι μια αποκαλυπτική εξιστόρηση πολιτικών γεγονότων, που φωτίζει αποκαλυπτικά τη σύγχρονη Ιστορία μας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σταύρος Ψυχάρης συμπληρώνοντας: «Θα είναι πολύτιμο υλικό για τον ιστορικό του μέλλοντος και όσο περισσότεροι το διαβάσουν (και είμαι βέβαιος ότι θα γίνει μπεστ σέλερ) τόσο καλύτερα για τη δημόσια ζωή».
“Ο Λακόπουλος κινείται ως έμπειρος ρεπόρτερ με σοβαρές πηγές και ξετυλίγει τα συμβάντα μέσα από τις μαρτυρίες των ίδιων των πρωταγωνιστών. Αρωγοί στο έργο του η εκτενής βιβλιογραφία, ο Τύπος και πληθώρα κειμένων και συνεντεύξεων. Στην εισαγωγή ο αναγνώστης πληροφορείται από δώδεκα επιγραμματικές παραγράφους-κεφάλαια όλο το χρονικό του Κινήματος. Από την πρώτη άφιξη του Ανδρέα Παπανδρέου από τις ΗΠΑ το 1959 έως και το θάνατό του. Στη συνέχεια ξετυλίγονται το πέρασμα από την ακαδημαϊκή καριέρα στην πολιτική, η ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, οι αντιπαλότητες, οι «αλλαγές» της Αλλαγής, οι δελφίνοι, η ασθένεια, η «κούρσα» διαδοχής, η εποχή Σημίτη…
“Τα γεγονότα λίγο-πολύ γνωστά. Ο τρόπος παρουσίασής τους, όμως, από το Λακόπουλο μοναδικός. Συναίσθημα, πάθος, φιλοδοξίες, μικρότητες, λατρεία… Μέσα από τη συναρπαστική δημοσιογραφική γραφή του Λακόπουλου, προσκήνιο και παρασκήνιο ενός οράματος που έγινε πραγματικότητα και άλλαξε την πορεία της χώρας…”
Το δεύτερο “Του μιλάνε τα κύματα- Ο Ανδρέας Παπανδρέου πριν μπει στην πολιτική”- πάλι από τις Εκδόσεις Καστανιώτη- κυκλοφόρησε το 2008. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μπήκε επισήμως στην πολιτική το 1964, όταν εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με την Ένωση Κέντρου. Ήταν 45 ετών. Ποιος ήταν πριν γίνει πολιτικός; Πώς σκεφτόταν, πώς αποφάσιζε, πώς διαχειριζόταν τις υποθέσεις του; Πώς αντιμετώπιζε τη ζωή, τους φίλους του, το χρήμα και τις προσωπικές σχέσεις; Ποιος ήταν ο άνθρωπος που μπήκε στην πολιτική;
Το βιβλίο προσπαθεί να φωτίσει την προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, πριν αναμιχθεί στα δημόσια πράγματα της Ελλάδας. Η αφήγηση στηρίζεται σε συναρπαστικές περιγραφές, άγνωστες προσωπικές μαρτυρίες και άλλες πηγές, και σκιαγραφεί έναν άλλο Ανδρέα Παπανδρέου. Τόσο διαφορετικό αλλά και τόσο ίδιο με τον πολιτικό ηγέτη που συντάραξε την πολιτική ζωή της χώρας για τρεις δεκαετίες.
Ένα απόσπασμα από το βιβλίο- που αναδημοσιεύεται στο Lykavitos. gr -παραθέτουμε εδώ:
Απόσπασμα από το βιβλίο του Γ. Λακόπουλου : ” Του μιλάνε τα κύματα- ο Ανδρέας Παπανδρέου πριν μπει στην πολιτική”– Εκδόσεις Καστανιώτη
“Βάπτιση με τα ρούχα; “
-Πάτερ που είναι κολυμβήθρα;
-Κύριε Πεπελάση η κολυμβήθρα είναι νοητή.
-Εντάξει –αλλά η βαπτιζόμενη δεν πρέπει να είναι γυμνή;
-Τι εννοείς Ανταμ;
-Έχετε ξαναδεί βάπτιση με τα ρούχα;
Στο σπίτι των Πεπελάσηδων στο Κορόνα Κόρτ εκείνο το μεσημέρι της 8ης Ιανουαρίου 1961 τα αστεία έδιναν και έπαιρναν.
Είχαν μαζί βάπτιση και γάμο. Και τα δυο μυστήρια ήταν για το ίδιο πρόσωπο. Την Μάργκαρετ Τσαντ-Παπανδρέου, ήδη μητέρα των τεσσάρων παιδιών του Ανδρέα Παπανδρέου. .
Είχαν παντρευτεί με πολιτικό γάμο ( σσ-σ: πριν από … δέκα χρόνια) και τώρα την ξαναπαντρεύονταν με θρησκευτικό. Για να γίνει ο γάμος έπρεπε προηγουμένως η –Διαμαρτυρόμενη – νύφη να βαπτιστεί ορθόδοξη .
Και τα δυο έγιναν την ίδια μέρα . Λίγο πριν αναχωρήσουν για μόνιμη εγκατάσταση στην Αθήνα.
Αυτός ο γάμος προέκυψε μάλλον τυχαία.
Ένα πρωί στα μέσα Δεκεμβρίου του 1960 , καθώς συζητούσαν τις λεπτομέρειες της αναχώρησης των δυο οικογενειών για οριστική εγκατάσταση στην Αθήνα, ο Πεπελάσης πετάχτηκε όρθιος.
-Ανδρέα που πάμε έτσι;
-Πως έτσι;
-Πως πάμε στην Ελλάδα με την οικογένειά σου , χωρίς να είσαι παντρεμένος;.
-Τρελάθηκες; Είμαι παντρεμένος. Ι
-Για την Ελλάδα δεν είσαι. Δεν αναγνωρίζεται ο πολιτικός γάμος.
-Και τι αναγνωρίζεται;
-Μόνο αν παντρευτείς σε εκκλησία με παπά, θεωρείσαι παντρεμένος
………..
Την άλλη μέρα ο Ανδρέας τηλεγράφησε στον πατέρα του και πήρε την ίδια απάντηση..
-Έχεις δίκιο , πρέπει να το κάνουμε, είπε στον Πεπελάση
Έπρεπε να καλέσουν στο σπίτι τον ιερέα της ελληνικής εκκλησίας του Άγιου Φραγκίσκου, για να κάνει τη βάπτιση και το γάμο. Αλλα δεν ήθελαν να συζητηθεί πολύ το μυστήριο , ιδίως στο Πανεπιστήμιο.
Τελικά κατέληξαν στον ιερέα Ιωάννη Πετρόπουλο του Οκλαντ.
Κουμπάροι στο νέο γάμο και νονοί της Μαργαρίτας είναι ο Διαμαντής και η Έλλη Πεπελάση.
Το προηγούμενο βράδυ δείπνησαν όλοι μαζί σ ένα γαλικο εστιατόριο της περιοχής. Η Μαργαρίτα τους αποκάλυψε ότι πρώτη φορά στη ζωή της γνώρισε τη γαλλική κουζίνα.
Οι Κοντόπουλοι, ο καθηγητής Μάρκος Νομικός και η γυναίκα του ο Γιώργος και η Αρετή Καλλιγά, μερικοί γείτονες και δυο τρεις καθηγητές ήταν παρόντες στο διπλό μυστήριο.
Πολλά χρόνια αργότερα η Δήμητρα Λιάνη θα κατέβαλε μεγάλο κόπο για να βρει τα χαρτιά από εκείνο τον γάμο, να προωθήσει το διαζύγιο με τη Μαργαρίτα και να πάρει η ιδία τη θέση της, ως τρίτο στεφάνι του Ανδρέα Παπανδρέου.
Αν δεν είχε κρατήσει αρχείο ο κουμπάρος, δεν θα τα έβρισκε.
Ήταν μια ευχάριστη μέρα, με αστεία και πειράγματα.
Ο Νομικός έγραψε ένα μακροσκελές ποίημα για τους “νεόνυμφους” του Κορόνα Κορτ και το τραγούδησε με το ανάλογο ύφος.
Κράχτες φωνάχτε να τ’ ακούσ’
η Όσσα κι’ ο Ψηλορείτης
Μαντάτο θέ να μαθευτή ως τα βουνά της Κρήτης
Βαρδάτε μη δεν ακουστή σε λόφο ή σε φαράγγι
στα στέφανα εμπλέχτηκε ξανά η δόλια η Μάγκυ
Τι ψιθυρίζει ο ντουνιάς; τι έχει το Μπέρκλευ πάλι;
κουλούρα θε να περαστή στου Αντρέα μας το κεφάλι
Το ΄μάθε Μπέρκλευ, Ψυχικό το μαθ’ κι του Μενίδι
πώς πια για τον Αντρίκο μας Ου γάμους είν’ παιγνίδι
Το ‘μάθαν και οι Βλάχισες του τρανταχτο του νέου :
πως πάλ’ ματαϊπαντρεύεται ου Αντρέας Παπανδρέου
Το ‘γραψε κι η «Πατραϊκή»πέρα στα Ψηλαλώνια
πως στου Αντρέα την καρδιά φωληάζουνε αηδόνια
Είνε στ’ αλήθεια δύσκολο να ζή κανένας μόνος
μα είναι δυσκολότερο να γίνεσαι Μορμόνος
Άντυ μου εσύ καμαρωτέ Άντυ μου εσύ παθιάρη
Τη Μάγκυ εσύ παντρεύεσαι κι η Gail βαστεί φανάρι
Πούθε γεννιούνται κοπελιές ;Σε ποια πολιτεία;
Που πρώτα ο νους τους στα παιδιά κι απέ στον Ησαΐα
Ο πρώτος γάμος δε σ’αρκεί κόρη απ΄τη Μινεσσότα
Μόνο θέλεις και δεύτερο-μας άλλαξες τα φώτα
Το τραγούδι συνεχίζονταν στα αγγλικά ,στον …ίδιο σκοπό
There’s nothing to it Maggie dearHold on, oh brave Andy
You‘ve got Four kiddies who will cheerand Fill your glass with brandy
There was a professor named AndyTo whom Foundations gave candy
When the Greeks discovered the treasureThey resolved to consume it For pleasureAnd explained in English: «Δάτς Ντάντυ»
There once was a girl From St. PaulWho was carrying herself like a doll
While in Berkeley played golf with much FunWhen in Athens she basked in the sunThough a mother of Four, had a ball!
There were Four little children next doorWho were playing with toys on the floor
Though their Mummy and Daddy were intimateThey were never sure they were legitimateWhen their doubts were confirmed they got sore!
Για να μείνει στην ιστορία ο Νομικός το παρέδωσε και εγγράφως στους νεόνυμφους με την εξής αφιέρωση.:
XΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ…ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Μάρκελλος & Τζένυ
AYΡΙΟ:
ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ “ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ”
