“Εκλογές τώρα”: Ξέρουν τι ζητούν ο Κυριάκος και η Φώφη;

Του Γ. Λακόπουλου

ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ-150x150 (1)Το αίτημα για άμεσες εκλογές -που διατύπωσε την περασμένη άνοιξη ένα βράδυ από το βήμα της Βουλής ο Κυριάκος Μητσοτάκης- αιφνιδίασε πριν από όλους το κόμμα του.

Ήταν δεν ήταν δυο μήνες αρχηγός της ΝΔ. Δεν είχε οργανώσει καν το συνέδριο που ανήγγειλε και δεν είχε πει λέξη στις πρώτες συναντήσεις του με τους Ευρωπαίους -για τους οποίους το κλίμα πολιτικής αποσταθεροποίησης δια των εκλογών είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα.

Άλλωστε υπάρχει μια κυβέρνηση με νωπή εντολή και ισχυρή κοινοβουλευτική στήριξη, την οποία οι ίδιοι -για την ακρίβεια οι Ευρωσοσιαλιστές δια του Μάρτιν Σουλτς –προσπαθούν να διευρύνουν- ανεπιτυχώς ως τώρα.

Οι λόγοι που ώθησαν τον αρχηγό της ΝΔ στην πρόωρη διατύπωση αιτήματος αμέσων εκλογών αποδόθηκαν σε πιέσεις από συγκεκριμένα εκδοτικά συστήματα που βρίσκονται σε αναμέτρηση με την κυβέρνηση Τσίπρα και είχαν λόγο να δημιουργήσουν δια της αξιωματικής αντιπολίτευσης πίεση εκλογών και εντυπώσεις αποδρομής του ΣΥΡΙΖΑ από την εξουσία.

Στην πραγματικότητα ενδεχόμενο εκλογών δεν υπήρχε ποτέ και το αίτημα για επίσπευσή τους καταλογίστηκε ως πολιτικό λάθος στον Κυριάκο -ακόμη και από κορυφαία στελέχη του κόμματός του όπως ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης και ο Δημ. Αβραμόπουλος.

Με αρνητικό τρόπο το εξέλαβαν και οι Ευρωπαίοι. Ακόμη και οι παράγοντες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος με πρώτη την καγκελάριο Μέρκελ που δεν έδειξε να υποδέχεται τον αρχηγό της ΝΔ ως εν αναμονή πρωθυπουργό στη δεύτερη συνάντησή τους.

Στην πράξη η επιδίωξη των εκλογών έφερνε σε αδιέξοδο της ΝΔ καθόσον είναι μια εξέλιξη που ουδόλως εξαρτάται από την ίδια.

Παρά την προφανή αστοχία του αιτήματος, στο αίτημα των εκλογών προσχώρησαν και τα δυο μικρά κόμματα της αντιπολίτευσης δημιουργώντας απορίες για τα κριτήρια πολιτικών αποφάσεων των ηγεσιών τους – που ενισχύθηκαν με την καταψήφιση της απλής αναλογικής.

Το τελευταίο διάστημα το αίτημα μετατρέπεται σε “πληροφορίες” για επικείμενες εκλογές εντός του φθινόπωρου με κυβερνητική πρωτοβουλία.

Από πουθενά δεν προκύπτουν βάσιμες ενδείξεις. Σε κάθε περίπτωση όμως θα είναι μια εξέλιξη σε βάρος της Φώφης Γεννηματά, του Σταύρου Θεοδωράκη, αλλά και του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ο λόγος είναι προφανής: η λίστα. Οι βουλευτές των κομμάτων θα προκύψουν με λίστα και όχι με σταυρό προτίμησης. Και αυτό έχει κάποιες συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες. Ειδικά στην περίπτωση του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Θα είναι δώρο προς τον Βαγγ. Βενιζέλο και τον Αντώνη Σαμαρά.

Για τον Σταύρο Θεοδωράκη δεν έχει νόημα να το συζητάμε καθώς το κόμμα του αποσυντίθεται. Ένας βουλευτής του ήδη έφυγε, δυο άλλοι είναι βέβαιο ότι θέλουν να  πολιτευτούν με τη ΝΔ -ίσως και ένας τρίτος καθώς προέρχεται από τη Δεξιά- και οι υπόλοιποι συζητούν με το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ας το εξηγήσουμε. Οι σημερινές Κοινοβουλευτικές Ομάδες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ προέκυψαν από τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 και απλώς ανανεώθηκε η θητεία τους με τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Είναι δηλαδή ομάδες που διαμορφώθηκαν υπό τις ηγεσίες του Αντώνη Σαμαρά στην ΝΔ και του Βαγγέλη Βενιζέλου στο ΠΑΣΟΚ.

Σ’ αυτές τις κοινοβουλευτικές Ομάδες οι πρώην αρχηγοί έχουν επιρροή. Ο Αντώνης Σαμαράς έχει ολόκληρη ομάδα και ο Βαγγ. Βενιζέλος τον εαυτό του και κάποιες συμμαχίες. Γι’ αυτό άλλωστε και η Φώφη Γεννηματά υιοθέτησε την θέση του να μην υπερψηφιστεί η απλή αναλογική.

Ουσιαστικά η Φώφη είναι ζήτημα αν επηρεάζει έναν ή δύο βουλευτές της και ο Κυριάκος είχε ελάχιστη υποστήριξη, ως υποψήφιος αρχηγός, από τους βουλευτές η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων θεωρεί πάντα τη ΝΔ Καραμανλικό κόμμα πρωτίστως.

Αρχηγοί υπό ομηρία

Οι επόμενες εκλογές, λοιπόν, εφόσον θα γίνουν με λίστα θα εγγυηθούν την επανεκλογή των σημερινών βουλευτών στα δύο κόμματα.

Πρώτα γιατί είναι δύσκολο να αλλάξει η σειρά των ψηφοδελτίων χωρίς κραδασμούς και δεύτερο γιατί είναι μάλλον πέραν των συνταγματικών ορίων να αλλάξει -σύμφωνα με μια παλαιότερη μελέτη των συνταγματολόγων Αν. Λοβέρδου και Ξεν. Κοντιάδη.

Αυτές οι εκλογές στην περίπτωση της Φώφης Γεννηματά θα συνιστούν ιλαροτραγωδία. Πρώτα, γιατί ήδη υπάρχουν δύο τουλάχιστον υποψήφιοι για τη διεκδίκηση της ηγεσίας του νέου φορέα τον οποίο και η ίδια προωθεί πλέον- άρα εξ ορισμού την απορρίπτουν ως επικεφαλής. Δεύτερον, γιατί η νέα κοινοβουλευτική ομάδα θα είναι η σημερινή στην οποία είναι απομονωμένη -εκτός οριακών αλλαγών.

Εξ ίσου δύσκολη θα είναι και η θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Εφόσον είναι πρώτο κόμμα ΝΔ θα εκλέξει προφανώς περισσότερους βουλευτές. Αλλά με σειρά κατάταξης σε κάθε ψηφοδέλτιο που θα έχει πρώτους όσους βρίσκονται σήμερα στη Βουλή.

Πρακτικά οι σημερινές ενδοκομματικές ομάδες θα αναπαραχθούν και στην επόμενη Βουλή -η διαφαινόμενη ρευστότητα της οποίας θα απαιτεί συνοχή για κάθε κόμμα. Αυτό δεν διασφαλίζεται όπως έχουν τα πράγματα στη κοινοβουλευτική ΝΔ με τους δύο πρώην πρωθυπουργούς και τους ενδιαφερομένους για την ηγεσία να αυξάνονται. Πλην  της Ντόρας Μπακογιάννη, του Ν. Δένδια, της Όλγας Κεφαλογιάννη προστέθηκε και ο Άδωνις Γεωργιάδης, για να μην αναφέρουμε και τον … τρίτο Καραμανλή.

Ουσιαστικά ο Κυριάκος θα είναι όμηρος των κοινοβουλευτικών συσχετισμών της ΝΔ ενώ το σχέδιο για ανανέωση με υποσχέσεις σε πολλούς για ένταξη στα ψηφοδέλτια μάλλον θα ναυαγήσει. Λίγοι θα διακινδυνεύσουν να πολιτευτούν πίσω από τους νυν βουλευτές σε κάθε περιοχή. Επιπλέον θα είναι δύσκολο να εντάξει στα ψηφοδέλτια πρόσωπα από το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι.

Η μόνη περίπτωση να μην βρεθεί σ’ αυτή τη θέση ο επικεφαλής της ΝΔ είναι να κερδίσει τις εκλογές με αυτοδυναμία και να καταστεί πανίσχυρος . Ίσως αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ανετέθη στον Γ. Κουμουτσάκο να δηλώνει ότι η αυτοδυναμία είναι πιθανή. Αλλά ουδείς στοιχηματίζει για αυτό.

Συμπέρασμα. Το αίτημα για εκλογές υπήρξε ατυχές ούτως ή άλλως, αλλά μπορεί να αποβεί και μοιραίο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης αν διεξαχθούν προτού εκπνεύσει το 18μηνο της λίστας.

Αν κάποιος έχει συμφέρον να το επανεξετάσει εντός αυτού του ορίου είναι ο… Αλέξης Τσίπρας. Με τη λίστα οι αντίπαλοί του θα βγουν μάλλον αποσταθεροποιημένοι, ακόμη και ο Κυριάκος -που ενδεχομένως θα είναι ο νικητής των εκλογών.

Αντίθετα ο επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ θα αναδειχθεί σε αρχηγό της αξιβματικής αντιπολίτευσης με ενιαία, συμπαγή και απόλυτα ελεγχόμενη από τον ίδιο -λόγω λίστας- Κοινοβουλευτική Ομάδα. Με ό,τι σημαίνει αυτό για τη συνέχεια.