Η άρση του εμπάργκο

Του Γιαννάκη Ομήρου

Με την ευκαιρία της θετικής, μερικής άρσης του εμπάργκο προμήθειας στρατιωτικού υλικού προς την Κυπριακή Δημοκρατία από πλευράς Ηνωμένων Πολιτειών, έρχεται στην επιφάνεια ένα μείζονος σημασίας ζήτημα που αφορά τη συνεχιζόμενη παραβίαση της Αμερικανικής Νομοθεσίας από πλευράς Τουρκίας. Σε ό,τι αφορά την χρησιμοποίηση αμερικανικού στρατιωτικού υλικού για συντήρηση της παράνομης στρατιωτικής κατοχής του 37% των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επί του προκειμένου άκρως σημαντικά είναι τα εξής:

  1. Η διμερής συμφωνία ΗΠΑ – Τουρκίας του 1947 ότι η Τουρκία θα χρησιμοποιεί την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια σε συμμόρφωση με την Αμερικανική Νομοθεσία. Και ότι χωρίς τη συγκατάθεση της Κυβέρνησης των ΗΠΑ, η Τουρκία δεν θα μεταφέρει την χρήση αμερικανικών όπλων για σκοπούς άλλους από αυτούς για τους οποίους έχουν χορηγηθεί. Σημειώνεται ότι ήδη από το 1964 ο Πρόεδρος Τζόνσον είχε προειδοποιήσει την Τουρκία ότι η χρήση αμερικανικού στρατιωτικού υλικού ή υπηρεσιών για στρατιωτική δράση εναντίον της Κύπρου, παραβιάζει τις πρόνοιες της πιο πάνω συμφωνίας.
  • Όταν το 1978 ήρθη το εμπάργκο αμερικανικών όπλων στην Τουρκία, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ διαβεβαίωσε το Κογκρέσο ότι η Τουρκία, μεταξύ άλλων, θα απέσυρε τα στρατεύματα της από την Κύπρο και ότι θα επέτρεπε την επιστροφή των προσφύγων στα σπίτια και τις περιουσίες τους.
  • Περαιτέρω, με Αμερικανική Νομοθεσία του 1978, «οι συμφωνίες για πώληση ή προμήθεια στρατιωτικού υλικού προς την Τουρκία, υλοποιούνται από τις ΗΠΑ, υπό τον όρο ότι «δεν θα μεταφέρεται στην Κύπρο και δεν θα χρησιμοποιείται για τη διαίρεση της Κύπρου».

Με  βάση τα πιο πάνω, δηλαδή με ρητές εν ισχύει νομοθετικές πράξεις των ΗΠΑ, η χρήση αμερικανικού στρατιωτικού υλικού για την τουρκική κατοχή στην Κύπρο, παραβιάζει κατάφωρα την Αμερικανική Νομοθεσία.

Τέλος, η προεδρική διαβεβαίωση (Πρόεδρος Κάρτερ), του 1978 όταν ήρθη το εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας ότι «η Τουρκία ενεργούσε καλή τη πίστει για την απόσυρση των κατοχικών στρατιωτικών δυνάμεων από την Κύπρο», παραμένει μετά από δεκαετίες ανεκπλήρωτη.

Ως εκ τούτου, η Τουρκία παραμένει υπόλογη, έκθετη και ένοχη για τη συνεχιζόμενη παραβίαση της Αμερικανικής Νομοθεσίας και αναμένουμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά το θετικό μέτρο της άρσης του εμπάργκο σε βάρος της Κύπρου, να ενεργήσουν τάχιστα για την εφαρμογή ρητών νομοθετικών διατάξεων των ΗΠΑ, από την Τουρκία.