Η βόμβα του δημογραφικού για την Ελλάδα

ΦΩΤΟ: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Του Μελέτη Ρεντούμη


ΡΕΝΤΟΥΜΗΣ ΜΕΝΕΛΑΟΣ

Ένα ίσως από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια η ελληνική κοινωνία και καλείται ν’αντιμετωπίσει η εκάστοτε κυβέρνηση, είναι αυτό του δημογραφικού.

Πρόκειται για ένα εντεινόμενο πρόβλημα το οποίο επηρεάζει σαφέστατα όλους τους μακροοικονομικούς δείκτες της χώρας και δυστυχώς δεν έχει καταφέρει η πολιτεία να το αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, ενώ τα όποια μέτρα έχουν επιχειρηθεί στο παρελθόν είναι αποσπασματικά χωρίς σχέδιο και έγιναν κυρίως για λόγους μικροκομματικούς και ψηφοθηρικούς.

Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες και μάλιστα μετά από μια ολοκληρωμένη μελέτη του think tank ΔΙΑΝΕΟΣΙΣ, το έτος 2050 ο πληθυσμός της χώρας θα υπολογίζεται ανάμεσα σε 8 εκατ. και 10 εκατ. στο πιο αισιόδοξο σενάριο, δηλαδή θα προσεγγίζει την μείωση 1 εκατ. ανθρώπων ÅÊÄÇËÙÓÇ ÓÕÌÐÁÑÁÓÔÁÓÇÓ ÓÔÏÍ ËÁÏ ÔÇÓ ÅËËÁÄÁÓ ÐËÁÔÖÏÑÌÁ ÐÏËÉÔÙÍμέσα σε μία γενιά 30 ετών.

Επίσης είναι εντυπωσιακό ότι ο εν δυνάμει οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας, δηλαδή όσοι θα μπορούσαν να εργαστούν από την ηλικία των 20 ως 69 ετών, θα μειωθεί από 7 εκατ. σήμερα σε περίπου 5 εκατ. μεσοσταθμικά μέχρι το 2050, γεγονός που αποτελεί μια τεράστια μείωση για την χώρα.

Γενικά το μεταναστευτικό επηρεάζεται από δύο ισοζύγια, το φυσικό και το μεταναστευτικό.

Το φυσικό έχει να κάνει με τις γεννήσεις και τους θανάτους κάθε χρόνο ενώ το μεταναστευτικό με τις εισροές και εκροές μεταναστών.

Δυστυχώς και τα δύο ισοζύγια στη χώρα είναι αρνητικά την τελευταία δεκαπενταετία, καθώς και οι γεννήσεις μειώνονται, ενώ υπάρχει αντίστοιχα κύμα μετανάστευσης Ελλήνων στο εξωτερικό, ενώ οι προσφυγικές και μεταναστευτικές εισροές προς την χώρα μας είναι προσωρινές, δεν αφομοιώνονται και την εγκαταλείπουν όταν προκύψει η κατάλληλη οικονομική συγκυρία.ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

Αξίζει επίσης ν’ αναφερθεί ότι μέχρι το 2050 θα έχει μειωθεί ο πληθυσμός σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από το προνήπιο μέχρι το Λύκειο κατά 30-40% με ότι αυτό συνεπάγεται για τον μελλοντικό οικονομικά ενεργό πληθυσμό της χώρας.

Όλα τα παραπάνω ποιοτικά δεδομένα, συν το γεγονός ότι για πρώτη φορά μεταπολεμικά, ο πληθυσμός της χώρας μειώνεται και μάλιστα με ρυθμό που ενδέχεται να είναι αυξητικός στο μέλλον, δημιουργεί τεράστια προβλήματα σε όλους τους δείκτες.

Πιο συγκεκριμένα, θα επιβαρυνθεί το συνολικό ΑΕΠ της χώρας, η παραγωγικότητα, η απασχόληση, το κατά κεφαλήν εισόδημα, η κατανάλωση, η αποταμίευση και η ανταγωνιστικότητα, με τελικό τεράστιο πλήγμα στο ασφαλιστικό και στις ονομαστικές συντάξεις που λόγω του επιβαρυμένου ρυθμού αναπλήρωσης μεταξύ εργαζομένων και συνταξιούχων θα βαίνουν μειούμενες και χωρίς ανταποδοτικότητα.

Επίσης λόγω της γήρανσης του πληθυσμού και δεδομένου ότι άνω του 50% των συνολικών δαπανών για την υγεία πραγματοποιούνται για τις ηλικίες άνω των 65 ετών, θα έχουμε χειροτέρευση του επιπέδου υγειονομικής περίθαλψης κυρίως πρωτοβάθμιας, καθώς όλο και περισσότεροι πόροι θα κατευθύνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, ενώ θα υπάρχει σαφής έλλειψη κονδυλίων για την πρόληψη σε νεότερες ηλικίες.

Εν κατακλείδι, θα λέγαμε ότι το δημογραφικό είναι ένα κομβικό πρόβλημα για την ελληνική κοινωνία που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα το βιοτικό επίπεδο όλων αλλά και την πορεία της χώρας στο διεθνές γίγνεσθαι.

Απαιτείται ισχυρή διακομματική συναίνεση για να επιτευχθεί μια ενιαία στρατηγική, ώστε η χώρα να μπορέσει ν’αναπτυχθεί ισόρροπα, τόσο οικονομικά όσο και πληθυσμιακά, χωρίς ταυτόχρονα να επηρεαστεί η κοινωνική συνοχή.

 

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.