Η δημοκρατία σε κίνδυνο

Του Μελέτη Ρεντούμη

Οι εικόνες που βίωσε ολόκληρος ο πλανήτης με την είσοδο οπαδών του Ντόναλντ Τραμπ στο Καπιτώλιο, είναι πραγματικά πρωτόγνωρες ως και επικίνδυνες, όχι μόνο για την ασφάλεια του αμερικανικού έθνους αλλά για τον θεσμό της δημοκρατίας παγκόσμια.

Τα έκτροπα που σημειώθηκαν στην Ουάσιγκτον πέρα από κάθε συνταγματική επιταγή και δημοκρατική κυριαρχία υποδαυλίζουν την ίδια την έννοια του δικαίου καθώς και της πραγματικής ελευθερίας έκφρασης των πολιτών.

Με τέτοιες λογικές που αποτελούν δυστυχώς σύγχρονα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας, σε αρκετές περιοχές του δυτικού κόσμου υποβαθμίζεται συνολικά το δημοκρατικό πολίτευμα και κατ επέκταση η λαϊκή κυριαρχία.

Το πρόβλημα με την διακυβέρνηση Τραμπ δεν είναι μόνο ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος και οι απόψεις του περί θεωριών συνομωσίας, αλλά ο λαϊκισμός που κληροδοτεί στους οπαδούς του, ως μια έκφανση πολιτικής και ιδεολογικής άποψης και ενός άναρχου τρόπου ζωής, που επιτρέπει την κοινωνική απόκλιση και την βία ως μια νόμιμη αντίδραση απέναντι στο κατεστημένο το οποίο υποτίθεται αντιμάχονται.

Αντίστοιχα κινήματα φανατικών οπαδών και αγανακτισμένων, έχουμε δει αρκετά σε διάφορες χώρες τα τελευταία χρόνια, είτε με πρόσχημα την οικονομική κρίση είτε μια παγκόσμια θεωρία την οποία ασπάζονται φανατικά και προασπίζεται κυρίως ακροδεξιές ιδεολογικές απόψεις.

Έχουμε δει αυτό το φαινόμενο αρχικά στην Ελλάδα το 2011 με την έλευση των Μνημονίων και τους αγανακτισμένους έξω από την Βουλή, έχει εμφανιστεί αντίστοιχα στην Γερμανία με προσπάθεια διαδηλωτών να εισέλθουν στο Κοινοβούλιο, ενώ δεν μπορεί να ξεχάσει κανείς τα κίτρινα γιλέκα στο Παρίσι και σε πολλές περιοχές της Γαλλίας, λόγω συγκεκριμένων μέτρων της κυβέρνησης.

Είναι προφανές, ότι οι θεσμοί όσο και η ίδια η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη και εξασφαλισμένη, τόσο για τους κυβερνώντες όσο και για τους φορολογούμενους πολίτες.

Τόσο η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, όσο και η τωρινή πανδημία του κορωνοϊού, έχουν αυξήσει τον εξτρεμισμό και την αμφισβήτηση των δημοκρατικών αξιών, εν μέσω μάλιστα διευρυνόμενων κοινωνικών ανισοτήτων.

Εν κατακλείδι, θα λέγαμε πως αν κυριαρχήσουν παγκόσμια τα κινήματα άρνησης στους δημοκρατικούς θεσμούς,  τότε ενδέχεται να υπάρξει σταδιακά μια παγκόσμια πολιτική αστάθεια, η οποία εν ονόματι της προστασίας αναίτιων αιτημάτων, θα θέσουν σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη.

Για αυτό ακριβώς, είναι επιτακτική ανάγκη η ενίσχυση και θωράκιση των δημοκρατικών θεσμών, συνολικά στην παγκόσμια κοινότητα μέσα από διαρκή συνεργασία ενότητα και αλληλεγγύη.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.