Toυ Θεόδωρου Καρυώτη
Η Τετάρτη, 26 Αυγούστου 2020, ήταν μια από τις καλύτερες στιγμές της κοινοβουλευτικής ιστορίας μας. Συζητήθηκε η κύρωση των συμφωνιών για την οριοθέτηση ΑΟΖ της Ελλάδας με την Ιταλία και την Λιβύη.
Έλλειπαν μόνο δυο φωνές που οι γνώσεις και απόψεις τους θα ήταν χρήσιμες να ακουσθούν στην Βουλή. Ο ένας ήταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος που, φυσικά, χάρη της κυρίας Γεννηματά δεν μπορούσε να είναι παρών. Έκανε πάντως μια γραπτή παρέμβαση λέγοντας:
«Εφόσον στόχος μας είναι η διαπραγμάτευση με την Τουρκία για τη μόνη νομική διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία ή από κοινού προσφυγή στη Χάγη, πρέπει να εντάσσουμε όλες τις «μερικές» κινήσεις σε ένα σχεδιασμό που διατηρεί και ενισχύει την βασική μας επιχειρηματολογία.
Υπό τις παρούσες συνεπώς συνθήκες και εφόσον η κυβέρνηση επιλέγει αυτές τις «μερικές» κινήσεις, θεωρώ αναγκαίο να προβεί στη ρητή δήλωση ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στο Ιόνιο δεν συνιστά αντιδιαστολή προς το Αιγαίο.
Επιπλέον θεωρώ ότι τώρα πλέον η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καλέσει όσες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου δεν έχουν ήδη χωρικά ύδατα 12 ν.μ. να επεκτείνουν τα χωρικά τους ύδατα ώστε όλες οι χώρες της περιοχής να βρίσκονται στην ίδια θέση. Αυτό αφορά πρωτίστως την Ελλάδα και την Τουρκία. Αυτή είναι τώρα η κρίσιμη περιοχή και όχι το Ιόνιο.»
- Η απουσία του άλλου προσώπου ήταν, επίσης, πολύ αισθητή μια και ήταν ο πιο ειδικός από του τριακόσιους βουλευτές στα θέματα δίκαιου θάλασσας και οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών. Αναφέρομαι στον καθηγητή και βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, Άγγελο Συρίγο.
Παρακολούθησα το κανάλι της Βουλής από την Ουάσιγκτον και εντυπωσιάσθηκα, κάτι που δεν περίμενα, από στελέχη της κυβέρνησης και από βουλευτές πολλών κομμάτων με μόνη παραφωνία ελάχιστων βουλευτών που όταν αναφερόντουσαν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη την αποκαλούσαν Ανεξάρτητη Οικονομική Ζώνη.
Εκείνο, πάντως, που δεν περίμενα ήταν η εντυπωσιακή ανάλυση του ηγέτη του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα. Ήταν η πλέον στοιχειοθετημένη με όρους, ντοκουμέντα και τεχνοκρατικά στοιχεία στα θέματα ΑΟΖ- Αιγιαλίτιδας Ζώνης, ενεργειακών πόρων, διεθνούς δικαίου, Καστελλόριζου, νησιών κ.λ.π.
- Εάν αφαιρέσετε τα λίγα ευτυχώς, αυτή την φορά, σημεία περί αστικών τάξεων, κεφαλαίου, ιμπεριαλιστικού ΝΑΤΟ, θα δείτε ότι είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες ομιλίες της τελευταίας δεκαετίας. Αξίζει να την ακούσετε.
Σημαντική ήταν, επίσης η παρουσίαση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια που προσπάθησε με ειλικρινή τρόπο να αναφερθεί ακόμα και στις δυσκολίες των συζητήσεων με τους Ιταλούς και τους Αιγύπτιους. Ένα μικρό πρόβλημα ήταν η προφορά του ακρωνύμιου UNCLOS (United Nations Convention on the Law of the Sea) που προφέρεται Άνκλος κα όχι Ούνκλος.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μια ευπρεπή, ως συνήθως, παρουσίαση και έκανε την έκπληξη όταν είπε:
«Ανακοινώνω σήμερα ότι άμεσα με νομοσχέδιο, η Ελλάδα επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη προς δυσμάς από τα 6 στα 12 μίλια! Η Ελλάδα μεγαλώνει, το έχουν πει κι άλλοι, εμείς όμως το κάνουμε πράξη».
Ελάχιστοι παρατήρησαν ότι χρησιμοποίησε τις λέξεις «Αιγιαλίτιδα Ζώνη» και όχι χωρικά ύδατα.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, κλείνοντας την συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής ανακοίνωσε ότι έχει αρχίσει επεξεργασία των απαραίτητων βημάτων για την επέκταση των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια και στην περιοχή νοτίως της Κρήτης. Δηλαδή κύριε Δένδια δεν θα επεκταθεί η αιγιαλίτιδα ζώνη μας ανατολικώς, βορείως και δυτικώς του μεγαλύτερου νησιού της Ελλάδας;
Όπως έχω, επανηλειμμένα, γράψει η UNCLOS δεν αναφέρει πουθενά τμηματική οριοθέτηση αιγιαλίτιδας ζώνης ούτε τμηματική ανακήρυξη ΑΟΖ. Μη κάνετε άλλη τμηματική επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης. Ήταν ένα στρατηγικό σφάλμα η μερική επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης και θα χρησιμοποιηθεί από τον Ταγίπ Ερντογάν. Δείχνουμε στην παγκόσμια κοινότητα σε όλη της την μεγαλοπρέπεια το φοβικό μας σύνδρομο.
Πάντως η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ν.μ. με την Ιταλία μας δημιουργεί ένα άλλο σοβαρό πρόβλημα, μια και η οριοθέτηση προβλέπει την αναγνώριση «προωθημένων» δικαιωμάτων στους Ιταλούς αλιείς. Η συμφωνία μας με την Ιταλία προβλέπει ότι οι Ιταλοί ψαράδες θα ψαρεύουν όχι μόνο μέσα στην δική μας ΑΟΖ αλλά και μέσα στην αιγιαλίτιδα ζώνη μας μεταξύ των 6 και 12 ν.μ.
- Τα τηλεφωνήματα του Ντόναλντ Τραμπ
Το πιο σημαντικό γεγονός την ημέρα που γινόταν η συζήτηση στη Βουλή ήταν ότι ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε εκείνο το βράδυ στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Βέβαια, μετά τηλεφώνησε και στον Ταγίπ Ερντογάν. Η πιθανότητα να μάθουμε τι είπε ο Τραμπ στους δυο ηγέτες είναι πολύ μικρές.
Φαίνεται ότι η κρίση έχει φτάσει σε κρίσιμο σημείο διότι όπως αποκάλυψε το βράδυ της Πέμπτης ο Αλέξης Παπαχελάς στον ΣΚΑΪ, αμέσως μετά το τηλεφώνημα στον Ερντογάν, ακολούθησε και ένα δεύτερο τηλεφώνημα στον Έλληνα πρωθυπουργό. Σε αυτό, ο Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσε τον κ. Μητσοτάκη για όσα συζήτησαν με τον Τούρκο Πρόεδρο.
Όπως έγραψε ο Κώστας Βενιζέλος:
«Η κατοχική Τουρκία εκτοξεύει καθημερινά απειλές πολέμου και φλερτάρει με θερμό επεισόδιο. Είναι προφανές πως η τακτική της Άγκυρας είναι να προκαλέσει την Ελλάδα, να τεντώσει το σχοινί και να προκληθεί επεισόδιο. Επιδίωξή της Άγκυρας να φορτώσει ένα επεισόδιο στην Αθήνα. Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη τακτική καθώς ανά πάσα στιγμή μπορεί να υπάρξει σύγκρουση με μεγάλες συνέπειες.»
Οι Τραμπ και Μέρκελ γνωρίζουν περισσότερα από εμάς και φαίνονται να είναι θορυβημένοι και ολίγον πανικόβλητοι και είναι πεπεισμένοι ότι η μόνη λύση είναι ο διάλογος. Η ελληνική κυβέρνηση και ο ελληνικός λαός πρέπει να ετοιμαστεί κατάλληλα για τον διάλογο που έρχεται.
Ο Κώστας Γιαννακίδης γράφει στο Protagon.gr:
«Αν φτάσουμε σε διάλογο, το πρόβλημα για την κυβέρνηση θα μεταφερθεί στο εσωτερικό της χώρας. Διότι εκ των πραγμάτων θα κληθεί να συζητήσει θέματα που θεωρούνται παγίως αδιαπραγμάτευτα, τουλάχιστον όσον αφορά το Καστελόριζο. Αυτό κάποιοι θα το θεωρήσουν ρεαλιστικό, πραγματιστικό και άλλοι μειοδοτικό.»
Είμαστε αποφασισμένοι, όσο ποτέ, να υπερασπίσουμε την εθνική μας κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα αλλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υφίσταται πλέον η κεμαλική Τουρκία. Εμείς, μετά από πολλές δεκαετίες, έχουμε μια ξεκάθαρη θέση. Η μοναδική μας διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Το ίδιο ξεκάθαρη είναι και τοποθέτηση την νέο-οθωμανικής Τουρκίας. «Ελάτε να μοιράσουμε τα δικά σας.»
- Το νησί της Αφροδίτης
Η Κύπρος τελικά κείται για πάντα μακριά. Κανείς δεν ασχολείται μαζί της. Θα γραφτεί μια μέρα σαν μια από τις μεγαλύτερες ντροπές της Ελλάδας η άρνησή της να οριοθετήσει ΑΟΖ με την Κύπρο. Πληροφορίες αναφέρουν ότι σε δημοσκόπηση στο νησί 9 στους 10 Κύπριους επιθυμούν την οριοθέτηση της ΑΟΖ τους με αυτή της Ελλάδας αλλά η Ελλάδα συνεχίζει να παραμένει ασυγκίνητη.
Σίγουρα ό αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος θα είχε ένα μελαγχολικό βλέμμα ακούγοντας τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών να αναφέρει στην ελληνική Βουλή ότι η επόμενη στάση του θα είναι στα Τίρανα και όχι στην Λευκωσία.
Ξεχνάμε, επίσης, ότι οι ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου είναι συγχρόνως και ΑΟΖ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, η Ε.Ε. πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία και να ζητήσει από την Ελλάδα και την Κύπρο να οριοθετήσουν τις Αποκλειστικές Οικονομικές Ζώνες τους. Την πρωτοβουλία μπορεί να αναλάβει ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας και να ζητήσει από τις Βρυξέλλες, μια και η ΑΟΖ εμπίπτει στις δικαιοδοσίες της, να απαιτήσει από την Αθήνα και την Λευκωσία να οριοθετήσουν τις ΑΟΖ τους.
Είναι απόλυτα σωστή η παρατήρηση του βουλευτή του ΚΙΝΑΛ Μιχάλη Κατρίνη:
«Η Ελλάδα διέρχεται την κρισιμότερη περίοδο από την εισβολή στην Κύπρο το 1974. Γι’ αυτό, οφείλεινα αναλύσει σωστά το γεωπολιτικό περιβάλλον μέσα στο οποίο εξελίσσονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και να ‘’διαβάσει’’ καλά την Τουρκία, η οποία ξεδιπλώνει το επεκτατικό της σχέδιό της στην προσπάθειά της να αναδειχθεί σε ηγέτιδα δύναμη του Σουνιτικού Ισλάμ.»
Ο Σταύρος Καλεντερίδης που γράφει τακτικά για την Κύπρο στο infognomonpolitics, ζητά την οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας και Κύπρου για να δημιουργηθεί μια ενιαία Ελληνική θάλασσα.
Τονίζει επίσης:
«Αρχικά, εντός της ενωμένης ΑΟΖ, Ελλάδα και Κύπρος μπορούν να προχωρήσουν σε πλήρη αξιοποίηση των φυσικών πόρων της θάλασσας, από τον ορυκτό και υποθαλάσσιο πλούτο, μέχρι την υδροηλεκτρική ενέργεια και την παραγωγή ηλεκτρισμού μέσω θαλάσσιων κυμάτων (κυματική ενέργεια). Έπειτα, οι δύο χώρες μπορούν να προχωρήσουν σε υπερθαλάσσιες κατασκευές εντός της ΑΟΖ, μέχρι και στη δημιουργία τεχνητών νησιών, τα οποία μπορούν να φιλοξενήσουν αεροδρόμια και ναυτικές βάσεις, και να ενισχύσουν τον δεύτερο άξονα του Ελληνικού οράματος για τις θάλασσες. Τέλος, η ΑΟΖ θα δώσει πλήρη δικαιώματα στις δύο χώρες του Ελληνισμού για την αξιοποίηση της αλιείας τους, ενώ με μια αυστηρή αλιευτική πολιτική (Διεθνές δίκαιο της θάλασσας – άρθ. 73) Ελλάδα και Κύπρος θα αποκτήσουν το δικαίωμα να σταματούν και να ελέγχουν αλλοδαπά πλοία, αντιμετωπίζοντας έτσι υγειονομικές και περιβαλλοντικές απειλές, αλλά και εξαρθρώνοντας δια παντός το κύκλωμα διακίνησης ανθρώπινων ψυχών που έχει στήσει η Τουρκία με τη μεταναστευτική κρίση.»
Τέλος, ένας παράξενος διπλός χάρτης δημοσιεύτηκε σε ένα twitter, που δεν αναφέρει την πηγή του και τον παραθέτω εδώ.
Φαίνεται ότι πρώτος χάρτης δείχνει την οριοθέτηση των ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου με βάση την μέση γραμμή (ίση απόσταση) που είναι η ελληνική θέση. Ο δεύτερος χάρτης φαίνεται να είναι η αιγυπτιακή θέση που δείχνει ότι η Αίγυπτος έχει θαλάσσια σύνορα με την Τουρκία.
ΑΠΟ ΤΟ HELLAS JOURNAL
Η επόμενη στάση της ΑΟΖ θα είναι τα Τίρανα, όχι η Λευκωσία: Ποιο είναι το στρατηγικό σφάλμα;
