Του Απόστολου Λουλουδάκη
«Αν μια ταινία κατεβαίνει προς τα κάτω απευθύνεται στους πολλούς, τότε τα πράγματα γίνονται δυσάρεστα αν όχι επικίνδυνα για τις Βρυξέλλες».
Ο Γαβράς ο κορυφαίος εν ζωή Έλληνας σκηνοθέτης δεν επιδίωξε την προβολή του Βαρουφάκη (εδώ που τα λέμε ο Γιάννης δεν το έχει και ανάγκη).
Ο Γαβράς δεν διαμόρφωσε μετά το βιβλίο του Γιάννη, την άποψή του για την οπισθοδρόμηση της Ευρώπης, τον κατήφορο που έχει πάρει, τους κινδύνους που απειλούν τους ευρωπαϊκούς λαούς. Δεν περίμενε το βιβλίο του Γιάννη για να εκφράσει την γνώμη του και την θλίψη του για την συντριβή, την καταστροφή της Ελλάδας από το ιερατείο των Βρυξελλών.
Αυτά τα γνώριζε, καθώς συμμεριζόταν την αγωνία των λαών της Ευρώπης για το μέλλον της, για την κατάσταση στην Ελλάδα και έχοντας υπ´ όψη του τις συγκλονιστικές εμπειρίες του εικοστού αιώνα ένοιωθε την ανάγκη να συνομιλήσει με τον δικό του τρόπο με τους πολίτες της Ευρώπης.
Ερευνητής, αναζητούσε αποδεικτικά στοιχεία για να δημιουργήσει ένα νέο πολιτικό θρίλερ που αυτή την φορά δεν είχε να κάνει με τα εγκλήματα του παρακράτους στην Ελλάδα, με τις φασιστικές δικτατορίες της Λατινικής Αμερικής, με τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες των αποικιών, με τα στρατόπεδα, τα Γκουλάγκ και τα ψυχιατρεία των δολοφόνων του Σοσιαλισμού, που ενταφίασαν τα όνειρα και τις ελπίδες των λαών του κόσμου.
Είχε να κάνει με το σαθρό γερμανοκρατούμενο οικοδόμημα μιας συνεχώς αποδομούμενης Ευρώπης που έχει εισέλθει σε μια παρατεταμένη κρίση που την απειλεί με διάλυση και την περιθωριοποιεί στον παγκόσμιο καταμερισμό. Οι αυθεντικοί διάλογοι που κατέγραψε και διέσωσε ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας τις μέρες της μαστίγωσης, των εκβιασμών, των ύβρεων, των απειλών στους εκπροσώπους μιας πτωχευμένης μικρής χώρας (είχαν προηγηθεί οι Κάννες με τα Γαλλικά του Σαρκοζί ) ήταν το υλικό που έλειπε στον Γαβρά για να μεταφέρει μέσα από την τέχνη του Κινηματογράφου το μήνυμα του στους Ευρωπαίους πολίτες.
Διανοούμενος, Στοχαστής, Ευρωπαϊστής, Φιλελεύθερος, Δημοκράτης, Αριστερός, Έλληνας Πατριώτης. Μεγάλη πνευματική μορφή του Ελληνισμού της διασποράς, βρέθηκε στο στόχαστρο του πολυβόλου της Τρόικας του εσωτερικού. Δέχθηκε τα δηλητηριασμένα βόλια των κονδυλοφόρων της ολιγαρχίας, με σκοπό να μην τρέξουν οι Έλληνες στις αίθουσες του Κινηματογράφου να δουν, να ακούσουν τι παίχτηκε εκείνες τις τραγικές μέρες στις Βρυξέλλες, στο Βερολίνο, στο Παρίσι .
Να ακούσουν τους αυθεντικούς διαλόγους ανάμεσα σε ανθρώπους που κρατούν τις τύχες εκατομμυρίων ανθρώπων στα χέρια τους, μέσα από μια υπέροχη ταινία που δεν υστερεί σε τίποτε από ποιότητα σε σχέση με τις προηγούμενες του Γαβρά. Οι καταπληκτικές ικανότητες, το ταλέντο των ηθοποιών πράγματι χωρίς κολακείες κάνουν την ταινία ακόμη πιο όμορφη και ζωντανή.
Στην Ελλάδα ζούμε μια περίεργη περίοδο, από τη μια πλευρά είναι η ιδεολογική τρομοκρατία που ασκεί το μέτωπο της κλεπτοκρατίας και του παρασιτισμού, των κομμάτων που χρεοκόπησαν την χώρα και από την άλλη πλευρά το πολιτικό, θεωρητικό, ιδεολογικό, πνευματικό, ηθικό κενό, το ενοχικό σύνδρομο μιας τυχοδιωκτικής αριστεράς που εξελίχθηκε όπως διαμορφώθηκε η σημερινή κατάσταση από τα πραγματικά γεγονότα που ακολούθησαν σε σωσίβιο σωτηρίας της παρασιτικής Ολιγαρχίας και του πολιτικού κατεστημένου.
Προσωρινά φαίνεται να κέρδισαν τις εντυπώσεις. Η επιβολή της κυριαρχίας μέσω της εξουσίας που ασκούν τα ΜΜΕ σε ένα ταπεινωμένο λαό, μια τραυματισμένη κοινωνία, δεν είναι και δύσκολο. Αυτό όμως που αγνοούν ή κάνουν ότι το αγνοούν είναι την ιστορία.
Όμως στην Γαλλία και στην Ισπανία που ξεκίνησε η προβολή της την περασμένη βδομάδα η υποδοχή της ταινίας από τους κριτικούς και το κοινό είναι εκπληκτική. Αυτή η ταινία του Γαβρά έρχεται από το μέλλον, τα προβλέψιμα γεγονότα που θα παράγει η συνέχιση των αδιέξοδων πολιτικών που θα παρατείνουν και θα διογκώνουν την ελληνική κρίση θα κάνουν τους Έλληνες έστω και καθυστερημένα να αξιολογήσουν το πολιτικό μήνυμα του σκηνοθέτη. Η καταγραφή των γεγονότων που αναφέρεται η ταινία ενοχλεί την ηγεσία της ΕΕ και την Τρόικα του εσωτερικού.
Η εκδήλωση της εθνικής μας υπερηφάνειας και η αποτίμηση της ιστορίας μας απαιτεί τον χρόνο της. Μετά από την εξορία, τον αφορισμό, τα αναθέματα μεγάλων προσωπικοτήτων της πολιτικής, των γραμμάτων, της επιστήμης, η δικαίωση ήλθε κάποτε, καθυστερημένα μεν, αλλά ήλθε με τιμές, αγάλματα,ονομασίες αεροδρομίων, λεωφόρων…
Ίσως με αυτή του την ταινία ο Γαβράς να κλείσει τον κύκλο του όσον αφορά την παραγωγή κινηματογραφικού υλικού με κεντρικό θέμα την Ελλάδα. Ο Γαβράς έχει περάσει στο πάνθεον των μεγάλων της τέχνης και του πολιτισμού και οι πυροβολισμοί από την Ελληνική Τρόικα του προσθέτουν άλλο ένα βραβείο, άλλον ένα τίτλο τιμής.
Πάντως έχει μεγάλη ιστορική αξία η έρευνα πώς φθάσαμε από το παρακράτος των δοσίλογων στην σημερινή εποχή. Πώς διασυνδέονται οι δοσίλογοι της κατοχής με τους δολοφόνους του Λαμπράκη, την δικτατορία του Παττακού και πώς μετακινήθηκε και επιβίωσε το παρακράτος μετά την μεταπολίτευση. Πώς ανδρώθηκε, θέριεψε και ελέγχει την οικονομική και πολιτική μας ζωή.
Και οι δυο ταινίες του Γαβρά είναι πολύτιμα κειμήλια εμπλουτισμού της ιστορικής μας μνήμης και αυτό που πρέπει να διερευνηθεί είναι η αλληλεπίδραση των δύο ιστορικών περιόδων που αναφέρονται.
