Του Γιάννη Γουσιόπουλου
Το πρόβλημα της οδικής ασφάλειας για τη χώρα αποτελεί μάστιγα, τα μεγέθη συγκρίνονται με εκείνα των τριτοκοσμικών χωρών. Ως θέμα απασχολεί την κοινωνία και την πολιτεία, όμως η προσέγγισή του είναι επιδερμική.
Το θέμα εξαντλείται στην ανάλυση των επιπτώσεων και από εκεί και πέρα ουδείς λόγος. Χαρακτηρίζεται ως τεχνικό και με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι αρμόδιες υπηρεσίες, η λύση ουσιαστικά του προβλήματος παραπέμπεται στις καλένδες.
Το θέμα είναι πολιτικό, ασφαλώς η κυβέρνηση έχει τον πρώτο λόγο. Λόγο σε αυτό έχουν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης μέσα από μία πιο διεξοδική – εξειδικευμένη ανάδειξη του προβλήματος.
Με την κατασκευή των αυτοκινητοδρόμων το πρόβλημα συναντάται πλέον στο ¨δευτερεύον¨ εθνικό οδικό δίκτυο, στο επαρχιακό, στο οδικό δίκτυο πέριξ και εντός των οικισμών, για το οποίο υπεύθυνη είναι και η τοπική αυτοδιοίκηση.
Μετά τους αυτοκινητόδρομους θαρρείς πως η πολιτεία έκανε κράτηση, επαναπαύθηκε στις δάφνες από την κατασκευή των αυτοκινητοδρόμων.
Το θέμα άπτεται και κάποιων βασικών αρχών οι οποίες δεν υπάρχουν και οι οποίες απαιτούνται προκειμένου, πρώτον να γίνουν οι άμεσες διορθώσεις στα άκρως προβληματικά οδικά τμήματα του δικτύου, δεύτερον να εφαρμοσθεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα κατασκευής σύγχρονου ασφαλούς οδικού δικτύου, όπως έγινε με εκείνο των αυτοκινητοδρόμων.
Τις αρχές που εφαρμόσθηκαν στην κατασκευή των αυτοκινητόδρομων και τις γνωρίσαμε και οι μη ειδικοί, οι απλοί χρήστες των αυτοκινητοδρόμων. Τις αρχές που ακόμα και σήμερα δεν λαμβάνονται υπόψη στην κατασκευή των νέων μικρών οδικών έργων. Ποιες είναι κάποιες από αυτές:
Στο δευτερεύον εθνικό οδικό δίκτυο και στο επαρχιακό, το πλάτος αξόνων που χαρακτηρίστηκαν ενιαίοι μεταβάλλεται στα επιμέρους τμήματά τους αναλόγως του χρόνου κατασκευής, των διαφορετικών αποφάσεων των εκάστοτε τοπικών πολιτικών οργάνων και ενίοτε, αναλόγως των διαφόρων σκοπιμοτήτων που υπηρετούνται από τα όργανα.
Το πλάτος των λωρίδων κυκλοφορίας άκουσον – άκουσον μεταβάλλεται αναλόγως του πλάτους των τμημάτων των οδών – λαμβάνει θεωρητικά άπειρα μεγέθη, τη στιγμή που η απλή λογική λέει πως αυτό πρέπει να είναι σταθερό.
Τα ερείσματα που κρίνονται ως βασικά στοιχεία των οδών και ως πολύ σημαντικά στο θέμα της οδικής ασφάλειας, απουσιάζουν παντελώς και εκεί όπου αρχικά υπήρχαν καταστράφηκαν από διάφορες παρεμβάσεις. Πολλάκις παραποιήθηκαν από τις ίδιες τις αρμόδιες υπηρεσίες κατά τον αποχιονισμό ή την αποψίλωση της βλάστησης.
Αυτό γίνεται και σε οδούς που κατασκευάσθηκαν με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές. Η όποια συντήρηση γίνεται, συνήθως περιορίζεται στον ασφαλτοτάπητα. Πέραν αυτού κανένα άλλο ενδιαφέρον!
Η κατασκευή των διασταυρώσεων γίνεται ή οι διασταυρώσεις διαμορφώθηκαν στη συνέχεια, κατά πως ¨διευκολύνει¨ τους οδηγούς και όχι με όρους οδικής ασφάλειας.
Στην έξοδο από την τοπική οδό στην κεντρική επιλέγεται η γνωστή καμπύλη η οποία περιορίζει τη δυνατότητα ελέγχου της κίνησης στον κεντρικό άξονα από τον οδηγό λόγω της οξείας γωνίας που σχηματίζει η θέση του αυτοκινήτου με τον διαμήκη άξονα της κεντρικής οδού.
Την καμπύλη εκείνη που υπάρχει στους αυτοκινητόδρομους αλλά υπάρχει παράλληλα με τη λεγόμενη λωρίδα επιτάχυνσης, ή όπως αλλιώς ονομάζεται από τους τεχνικούς.
Σε ενιαία οδό λόγω της ποικιλομορφίας των χαρακτηριστικών απουσιάζει παντελώς η διακριτότητα της οδού. Το γεγονός σε συνδυασμό με το αλαλούμ που επικρατεί στη σήμανση αποπρασανατολίζει τον οδηγό – οποιοσδήποτε τοπικός παράγοντας μπορεί ανεμπόδιστα να τοποθετεί την όποια πινακίδα επιθυμεί!
Για όλες αυτές τις περιπτώσεις ποιος μπορεί να αμφισβητήσει ότι από μόνες τους ή σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες μπορούν να αποτελέσουν αιτίες ατυχήματος;
Οι περιφερειακές υπηρεσίες που από παλιά επιλαμβάνονταν το έργο σήμερα υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού και εξοπλισμού. Οι δήμοι που διαθέτουν εξοπλισμό στερούνται γνώσης και οργάνωσης.
Είναι λοιπόν η ώρα μετά την απόκτηση των αυτοκινητοδρόμων η χώρα να αποκτήσει και σύγχρονο περιφερειακό και τοπικό οδικό δίκτυο. Αυτό να γίνει παράλληλα με την δημιουργία δημόσιας υπηρεσίας και με περιφερειακή διάρθρωση, ή οργανισμού, λειτουργίας και συντήρησης του περιφερειακού και τοπικού οδικού δικτύου.
Να αντικαταστήσει το προβληματικό, το δαιδαλώδες και υπερβολικά εκτεταμένο οδικό δίκτυο που η χάραξή του βασίστηκε στις βολικές διαδρομές κατά το παρελθόν, των γνωστών συμπαθητικών υπομονετικών τετράποδων που χρησιμοποιούνταν τότε στις μεταφορές!