Ο κυβερνητισμός, η εθνική ευθύνη και το πολιτικό κόστος

Του Γιάννη Ραγκούση *

Τις τελευταίες ημέρες ήρθε πάλι στην επιφάνεια μία συζήτηση για τη σχέση εθνικής υπευθυνότητας και πολιτικού κόστους. 

Για μια ακόμη φορά, διακινήθηκε η άποψη, έμμεσα ή άμεσα, πως η εθνική υπευθυνότητα καταδικάζεται εκλογικά από τους πολίτες. 

Ότι όποιο κόμμα την επιδεικνύει, πληρώνει ένα δυσανάλογο πολιτικό κόστος.

Δεν είναι η πρώτη φορά που στη δημόσια συζήτηση, στην Ελλάδα, υποστηρίζεται μία άποψη επιπόλαιη, ατεκμηρίωτη και ιστορικά ανακριβής.

Ο πλέον αδιάψευστος μάρτυρας είναι η πρόσφατη εμπειρία του ΠΑΣΟΚ, με βάση όχι τις υστερόβουλες υποκειμενικές αφηγήσεις αλλά την ίδια την πραγματικότητα.

Τον Νοέμβριο του 2010, έξι μήνες μετά το πρώτο μνημόνιο καθώς και το κύμα λιτότητας πριν από αυτό, πέτυχε μια εντυπωσιακή νίκη στις δημοτικές και στις περιφερειακές εκλογές μέσα σε ένα πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον επιβράβευσης της μεταρρύθμισης του Καλλικράτη.

Μέχρι τον Μάιο του 2011 ήταν πρώτο κόμμα σε όλες έρευνες ενώ είχε εφαρμόσει το πρώτο βαρύτατο κύμα λιτότητας, περικοπής μισθών και συντάξεων καθώς και αύξησης φόρων. Ενώ είχε νομοθετήσει το πρώτο μνημόνιο.

Πρώτο κόμμα έναντι όλων και όχι μόνο έναντι του ΣΥΡΙΖΑ που παρέμενε σε χαμηλότατα μονοψήφια ποσοστά.

Κατά συνέπεια, ακόμη και με βάση την πρόσφατη εμπειρία είναι ανακριβές ότι όποιο κόμμα επιδεικνύει εθνική υπευθυνότητα τιμωρείται εκλογικά. 

Την ίδια στιγμή βέβαια και προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, είναι διαφορετική η έννοια της εθνικής υπευθυνότητας από την έννοια του κυβερνητισμού. 

Ο κυβερνητισμός είναι μία βαριά πολιτική ασθένεια που πλήττει κόμματα ή πολιτικές ομάδες που νομίζουν ότι ο μεγάλος καημός των πολιτών είναι να τους ξανακάνει Υπουργούς.

Αποκορύφωμα δε αυτής της ασθένειας αυτής είναι ο υψηλότατος πυρετός αντιπαραθέσεων που εξελίσσονται τελευταία, όχι για το περιεχόμενο μιας νέας κυβερνητικής πολιτικής που θα βγάλει τους ανθρώπους από την κρίση, αλλά για τους εταίρους και τη σύνθεση μιας νέας κυβέρνησης.

Φτάσαμε δε στο ακραίο σημείο να εξελίσσεται μία δημόσια αντιπαράθεση για τον αν πρέπει μετεκλογικά η Δημοκρατική Συμπαράταξη να συνεργαστεί με τη ΝΔ, όταν η ΝΔ ούτε καν ως υπαινιγμό έχει διατυπώσει πρόσκληση συνεργασίας. Αντίθετα μάλιστα, η Νέα Δημοκρατία καθημερινά ξεδιπλώνει μια κλασική τακτική αυτοδυναμίας μεταπολιτευτικού τύπου, συνεχίζοντας να βαδίζει στα γνωστά λημέρια του παλαιοκομματισμού και του αναχρονισμού.

Ειλικρινά δεν γνωρίζω πόσοι φυσιολογικοί άνθρωποι θα μάλωναν μεταξύ τους για το αν θα πάνε κάπου όπου ΔΕΝ τους έχουν καλέσει.

Συμπέρασμα: ανώτατο στάδιο του κυβερνητισμού είναι να μαλώνεις δημοσίως για τη συμμετοχή σου σε μία κυβέρνηση στην οποία δεν έχεις κληθεί να συμμετάσχεις και μπορεί ποτέ να μην κληθείς.

*Πρώην υπουργός, Μέλος της πρωτοβουλίας Ώρα Αποφάσεων