Γράφει ο Νίκος Τσαγκρής
Κοινά χαρακτηριστικά τους, η εργαλειοποίηση των media και ο σφετερισμός του μεταμοντέρνου εθνικισμού
Διαβάζω την προεκλογική επικαιρότητα της ημέρας σε ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων και ειδησεογραφικά σάιτ: «Είσαι η πολιτική αξιοπρέπεια του τόπου», είπε στον Αλέξη Τσίπρα ένας κάτοικος των Ανωγείων αγκαλιάζοντάς τον, ενώ ένας νεαρός τον χαιρετούσε φωνάζοντάς του «είσαι μεγάλος ηγέτης!»… Κάποια στιγμιότυπα, προφανώς, αποσπασμένα από το φωτορεπορτάζ αριστερόστροφου σάιτ, για την υποδοχή του αρχηγού του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Κρήτη, το μεσημέρι της προηγουμένης Τρίτης…
Το ίδιο μεσημέρι που το μιντιακό σύστημα Μητσοτάκη, με εκβιασμούς, απειλές, διαστρεβλώσεις θέσεων και πλαστά έγγραφα, κορύφωνε την επικοινωνιακή αλητεία του κατά του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, μέσω… Ροδόπης: στοχοποιώντας ασύστολα και ανενδοίαστα μουσουλμάνους βουλευτές – και τη μουσουλμανική μειονότητα στο σύνολό της, «σε μια ακόμα προσπάθειά του να αλλάξει την προεκλογική ατζέντα γεμίζοντας ακροδεξιό δηλητήριο τον δημόσιο διάλογο», όπως έγραφε το ίδιο αριστερόστροφο σάιτ.
«Ο Μπερλουσκόνι έφυγε – ο μπερλουσκονισμός μένει», ήταν ο αυθόρμητος συνειρμός μου, περιδιαβάζοντας τα παραπάνω ψήγματα προεκλογικής επικαιρότητας, καπελωμένα από αφιερωματικές σεντονιάδες για τον Ιταλό… Καβαλιέρε – όπως ενστικτωδώς παπαγάλιζαν το «παρατσούκλι»* του Σίλβιο Μπερλουσκόνι οι κάθε λογής παρουσιαστές εκπομπών και ειδήσεων – που, στον απόηχο του θανάτου του, δέσποζαν στα συστημικά ΜΜΕ της ημέρας.
Αφιερωματικές σεντονιάδες που αναφέρονταν κυρίως «στα πάρτι μπούγκα – μπούγκα, την τεράστια κληρονομιά του και πως θα μοιραστεί, τα σκάνδαλα, τα πάθη, και τους έρωτες του», όπως εύστοχα έγραψε σε ανάρτησή του στο Facebook ο συνάδελφος Γιάννης Παντελάκης: «όμως δεν ήταν κυρίως αυτά, ο Μπερλουσκόνι συμβόλισε την μεγάλη ήττα της πολιτικής από έναν μεγαλοεπιχειρηματία και μεγιστάνα των ΜΜΕ, ήταν η πρώτη φορά που μια αστική Δημοκρατία στην Ευρώπη μετατράπηκε σε μια μεγάλη ανώνυμη εταιρεία. Το παράδειγμά του ακολουθήθηκε σε πολλές άλλες γωνιές του κόσμου και ήταν μια παράδοξη ιστορικά εμφάνιση ενός πρόδρομου νεοφασισμού»…
*******
Έτσι είναι… «Ο Μπερλουσκόνι έφυγε – ο μπερλουσκονισμός μένει»αφού, αναμφίβολα, ο «πουτινισμός», ο «ερντογανισμός», ο «τραμπισμός» ο «ορμπανισμός» και – γιατί όχι – ο «μητσοτακισμός» είναι γεννήματα της κουλτούρας που έσπειρε τον Μπερλουσκόνι και τον «μπερλουσκονισμό»: Εκπροσωπούνται από μια κατηγορία απολιτικών πολιτικών, που ανταποκρίνονται απολύτως στον πολιτισμό της μιντιοκρατίας και, ταυτόχρονα, τον διαμορφώνουν. Εμφορούνται από μια αρρωστημένη μανία για εξουσία, φήμη και δόξα και λατρεύουν επιδεικτικά το χρήμα.
«Δοξάζουν την Εκκλησία το πρωί, τις οικογενειακές αξίες το απόγευμα και τα όμορφα κορίτσια το βράδυ», έγραφε κάποτε, αναφερόμενος στους Μπερλουσκόνι και Σαρκοζί, ο διευθυντής της ‘La Republicca’ Ezio Mauro: «κυβερνούν υιοθετώντας μιαν υποτιθέμενη διαφάνεια. Λες και δεν έχουν κανένα μυστικό από μας, λες και η πολιτική και η προσωπική τους ζωή συνυπάρχουν πλάι-πλάι στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Η πολιτική τους διέπεται από καινούργιους επικοινωνιακούς κανόνες – το look τους, ο ενδυματολογικός τους κώδικας, είναι εξίσου σημαντικός με έναν νέο νόμο του κράτους».
Συνοψίζοντας, καταλήγουμε ότι ο «μπερλουσκονισμός» είναι θέμα πολιτικής κουλτούρας – μιας κουλτούρας που έχει τις ρίζες της στους Καίσαρες και στους Μουσολίνι του παλαιού κόσμου. Και παράγει τους Σαρκοζί, τους Πούτιν, τους Ερντογάν, τους Τραμπ, τους Σαλβίνι, τους Ορμπάν και τους Μητσοτάκηδες, του κόσμου τούτου.
*******
Πέρα από το βασικό κοινό χαρακτηριστικό τους, την χρήση του πολιτισμού της εικόνας και την κατοχή και εργαλειοποίηση των media για την πολιτική κυριαρχία τους, οι σύγχρονοι γόνοι του «μπερλουσκονισμού» διακρίνονται από ένα, ακόμα, κοινό χαρακτηριστικό: τον αδίστακτο σφετερισμό του μεταμοντέρνου εθνικισμού που αναδύθηκε στην φάση της «παγκοσμιοποίησης» και γιγαντώθηκε στα χρόνια της οικονομικής κρίσης και των μετακινήσεων προσφυγικών πληθυσμών. Με συνέπεια εθνοτικούς και οικονομικούς απομονωτισμούς, κοινωνικούς και ρατσιστικούς αποκλεισμούς, κλειστά σύνορα και φράκτες! Φράκτες παντού!..
Και άπειρες εκατόμβες προσφύγων στοιβαγμένων στα σαπιοκάραβα των δουλεμπόρων του «ευρωπαϊκού ονείρου». Όπως η εκατόμβη της περασμένης Τετάρτης, ανοιχτά της Πύλου, στο πιο βαθύ σημείο της Μεσογείου. Εκεί όπου εκατοντάδες αθώες προσφυγικές ψυχές ναυάγησαν και, μαζί με τις ελπίδες και τα όνειρά τους, βυθίστηκαν και χάθηκαν στο πιο σκοτεινό πηγάδι του πολιτισμένου κόσμου… Ο οποίος πολύ τους λυπήθηκε. Και τους πενθεί ασυστόλως!..
ΥΓ: Φυσικά, όπως έγραφε προχθές στο εξαιρετικό κύριο άρθρο της η Εφημερίδα των Συντακτών, «Δεν θα μάθουμε ίσως ποτέ τα ονόματα και τις ιστορίες όσων χάθηκαν στο Φρέαρ των Οινουσσών, αλλά γνωρίζουμε πολύ καλά πως αυτό το έγκλημα έγινε στο όνομά μας, όπως ξέρουμε τα ονοματεπώνυμα όλων εκείνων που το προμελέτησαν…
»Στο όνομά μας και στο όνομα της πατρίδας, προς δόξαν της ασφάλειας της Ευρώπης και διά την φύλαξιν των συνόρων, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρόνια τώρα υλοποιεί πολιτικές που μετατρέπουν τη γηραιά ήπειρο σε φρούριο και τις χώρες στα σύνορά της σε φυλακές. Κουρελιάζοντας κάθε έννοια ανθρωπισμού και αφήνοντας πίσω της τη νομική παράδοση δεκαετιών, αντιμετωπίζει τους ικέτες ως εχθρούς που πρέπει να παταχθούν».
