Παιχνίδια με τη φωτιά: Πού οδηγεί τα ελληνοτουρκικά ο Μητσοτάκης;

Του Γ. Λακόπουλου

Ότι  η εξωτερική πολιτική της σημερινής κυβέρνησης είναι αλλοπρόσαλλη το ξέρει η υφήλιος. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε ο Κυριάκος Μητσοτάκης  θεώρησε τον υπουργό Εξωτερικών σχεδόν διακοσμητικό και άρχισε να κάνει ο ίδιος εξωτερική πολιτική. Με τη συνδρομή δυο κυριών που τοποθετήθηκαν διαδοχικά στο  Μέγαρο Μάξιμου ως συνεργάτες του και άγνωστο ποιων άλλων.

 Ούτε εξωτερική είναι, ούτε πολιτική. Στις δυο πρώτες συναντήσεις του με τον Ταγίπ Ερντογάν περίσσευε ο κατευνασμός. Την πρώτη δεν έθιξε καν τη συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο. Στη δεύτερη μετά από 90 λεπτά συζήτησης με τον Τούρκο πρόεδρο δήλωσε αμήχανος ότι “με καλή θέληση και από τις δυο πλευρές θα βρεθούν λύσεις”.’ Πάγια ελληνική θέση δεν τη λες.

Όπως δεν λες και την θέση περί “προβλέψιμου συμμάχου” με την οποία εγκαινίασε ενώπιον του Τραμπ τη σχέση του με τους Αμερικανούς.

Στη συνέχεια άρχισε ένα περίεργο σλάλομ ανακατεύοντας τις τουρκικές βλέψεις σε βάρος της Ελλάδας  και τις αντίστοιχες προκλήσεις με το μεταναστευτικό και μπερδεύοντας τις διμερές με τις ευρωπαϊκές πλευρές και των δυο θεμάτων.

Ακολούθησε ψυχρότητα με τη Γερμανία και έντονο φλερτ με τον Μακρόν που απλώς μεριμνά για τα συμφέροντα της Γαλλίας στην περιοχή. Το  αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί η Ελλάδα για πρώτη φορά απέναντι σε κυβέρνηση που αναγνωρίζει ο ΟΗΕ, συμμαχώντας στην Λιβύη με έναν… πολέμαρχο.

 Αν ήταν κίνηση για να αχρηστεύσει το σύμφωνο της Τουρκίας με την αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης  -στα πλαίσια της, σχεδόν αστείας , διακήρυξης περί διπλωματικής απόγνωσης τη Τουρκίας- δεν έφερε αποτέλεσμα. Αντίθετα οδήγησε τη Γερμανία να απομονώσει στην Ελλάδα στις διεργασίες για το Λυβικό.

Ύστερα από  μια περίοδο πολιτικής χωρίς στίγμα, στην οποία η κυβέρνηση   θριαμβολόγησε για τον Έβρο όπου η Τουρκία απλώς πήρε αυτό που ήθελε από την Ευρώπη, ήλθε η κλιμάκωση από την Άγκυρα που βρήκε την Αθήνα απροετοίμαστη.

Η ισλαμοποίηση της Αγίας Σοφίας αιφνιδίασε την κυβέρνηση που βρέθηκε απέναντι στην επιθετική ενέργεια εξόδου του τούρκικου στόλου για να συνοδεύσει ερευνητικό σκάφος στο Καστελλόριζο.

Ο Πρωθυπουργός  αναγνώρισε τον κίνδυνο για τη χώρα, αλλά αντί για  να ζητήσει από την- έστω άπειρη- Πρόεδρο της Δημοκρατίας- σύγκληση του συμβουλίου πολιτικών αρχηγών προτίμησε τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις.

Δεν ξέρουμε τι είπε με τα μικρότερα κόμματα, αλλά οι πληροφορίες για τη συνάντηση με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές: τον φώναξε για τα ελληνοτουρκικά και την περισσότερη ώρα του μιλούσε για… δημοσιεύματα εφημερίδας που τον ενδιαφέρουν οικογενειακώς.

Την ίδια περίοδο άρχισαν τα περίεργα. Ενώ ο Πρωθυπουργός δείχνει να προσανατολίζεται στη γραμμή να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση κυρώσεις σε βάρος της  Τουρκίας, πληροφορούμαστε από την… τουρκική πλευρά ότι έχει ήδη άρχισε μυστική διπλωματία με επιδίωξη τον διάλογο υπό την αιγίδα της Γερμανίας.

Κι ενώ άρχισε μια μυστικοπάθεια για το είδος των επαφών με την  Άγκυρα,  πληροφορούμαστε ότι η Ελλάδα προχώρησε σε μια μάλλον μεσοβέζικη  οριοθέτηση ΑΟΖ με τη Αίγυπτο και την προβάλλει ως “ιστορική εξέλιξη που ακυρώσει την τουρκολυβική συμφωνία”.

Μετά την αντίφαση από την μια να ζητάει κυρώσεις και από την άλλη να συζητάει στο παρασκήνιο, ήλθε η αντίφαση από τη μια να προετοιμάζεται για διάλογο και από την άλλη να τον οδηγεί σε ναυάγιο με την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία. 

Ο πρώην Πρωθυπουργός Αλέξης  Τσίπρας την επέκρινε.  Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς-που αφήνει να εννοηθεί ότι με τη συμφωνία “γκριζοποίηθηκαν” τμήματα της ελληνικής ΑΟΖ. Ό,τι έγινε και με το Καστελλόριζο.

Κανείς δεν έχει καταλάβει πώς νοείται να προετοιμάζεται συζήτηση με την Άγκυρα- την οποία πολλοί προβλέπουν ότι θα εξελιχθεί σε εφ’ όλης της ύλης και από την άλλη γίνεται συζήτηση με την Αίγυπτο για μια κίνηση κατά της Άγκυρας.

Μετά από αυτή την εξέλιξη ο Ερντογάν επιβεβαίωσε ότι υπήρξε πράγματι γερμανική  μεσολάβηση για να διαμορφωθεί το πλαίσιο διαλόγου σε ένα μήνα το αργότερα. Χωρίς ποτέ η ελληνική κυβέρνηση να δώσει λεπτομέρειες για την παρέμβαση- την οποία δεν διαψεύδει όμως. 

Έτσι τα πράγματα επιστρέφουν εκεί από όπου  ξεκίνησαν πριν από μερικές εβδομάδες: οι Τούρκοι απειλούν ότι θα προχωρήσει σε έρευνες, παραβιάζοντας ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Η κυβέρνηση της Ελλάδας απλώς αλλάζει διαρκώς πολιτική.

Διπλωματικοί παρατηρητές προβλέπουν νέο γύρο έντασης με την Τουρκία με τον Ερντογάν να επικαλείται αθέτηση της συμφωνίας  για… συμφωνία.  Για την ελληνική κυβέρνηση κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια τι ακριβώς επιδιώκει και πώς θα αντιδράσει…

Μοιραία η κατάσταση παίρνει εκρηκτικά χαρακτηριστικά. Γίνεται παιχνίδι με τη φωτιά. Και το ερώτημα που πλανάται στη χώρα είναι απλώς: ξέρει τι κάνει ο Πρωθυπουργός και πού οδηγούν οι χειρισμοί του; Αυξάνονται διαρκώς όσοι αμφιβάλλουν…