Περί ευκοσμίας, ευταξίας και άλλων καινών δαιμονίων

Toυ Μανώλη Ροζάκη

Στο αρχαίο θέατρο σκιών η σύνδεση με τη λατρεία των νεκρών, εξέφραζε το δέος απέναντι στο υπερβατικό. Σήμερα βρισκόμαστε, δυστυχώς, μπροστά σε μία αγωνιώδη προσπάθεια παλινόρθωσης τής θλιβερότερης εκδοχής του. Πρόκειται για έναν χυλό με σκελετούς από μία αποτυχημένη θατσερικη οικονομία, ψευδεπίγραφων μοντέλων ευταξίας τύπου ΥΕΝΕΔ και μιας ανέμελης εποχής (lifestyle) χρηματιστηριακής ευκοσμίας. Όλα αυτά, με την ευγενική αρωγή των ασύδοτων κολλάρων της διαπλοκής.

Κάπως έτσι κινήθηκε το μέτωπο αυτό προεκλογικά, αγγίζοντας τίς ευαίσθητες χορδές μίας κρίσιμης μάζας καταπονημένων από τα μνημόνια πολιτών, ποντάροντας κυρίως πάνω σε ένα θολό οικονομικο-πολιτικό lifestyle. Σήμερα, υποστηρίζεται από έναν ικανό στρατό σαλτιμπάγκων, αποκαλύπτοντας όμως τίς δυσώδεις πτυχές τού πραγματικού του προσώπου.

Στο λειτουργικό βέβαια πεδίο, η δυνατότητα υλοποίησής του είναι οριακά μόνον υπαρκτή, με πολύ περιορισμένο εύρος και ελάχιστες πιθανότητες αντοχής στο χρόνο. Με ένα αδύναμο ουσιαστικά τραπεζικό σύστημα, μεγάλες εσωτερικές και επιχειρηματικές διαμάχες, σκληρές και άδοκιμες εκτελεστικές αποφάσεις και ηθικούς μετεωρισμούς, το “μοντέλο” μπάζει από παντού.

Η προοδευτική απάντηση, σε αυτόν τον αρμαγεδώνα, για να είναι πειστική και ρεαλιστική, θα πρέπει να ενώσει τίς υγιείς δυνάμεις της χώρας. Αφήνοντας πίσω τους δεσμούς, που γίνονται δεσμά. Για παράδειγμα, η κλειστή γραφειοκρατία και ο δογματισμός από τη μία, η διαχείριση του μεταναστευτικού, η ασφάλεια και η επιχειρηματικότητα, από την άλλη.

Η σύνθεση θα πρέπει να γίνει σε επίπεδο πολιτικών αρχών, με προοδευτικό προσανατολισμό και μια ενεργητική και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, πού θα υπερασπίζεται στην πράξη τα κυριαρχικά δικαιώματα τής πατρίδας.

Βασική προϋπόθεση ένα συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο, με άξονα τη δίκαιη ανάπτυξη και επίκεντρο τον άνθρωπο. Δηλαδή ένα νέο πολιτισμικό υπόδειγμα, αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού στην εργασία και την κοινωνική ζωή, μακριά από την αντιλειτουργική εργασιακή ζούγκλα και τον επικίνδυνο κοινωνικό αυτοματισμό (όλοι εναντίων όλων, ο σώζων εαυτώ σωθείτω). Με την ελπίδα αλλά και τη σωφροσύνη να περάσουμε στη νέα ψηφιακή εποχή, ανάγοντας τη διεπιστημονικότητα, τη διαχείριση γνωστικού φορτίου και την ενσυναίσθηση, σε προτεραιότητες για την ανάπτυξη του ανθρώπου.

Σε κάθε περίπτωση, η αναγκαία συνθήκη για την προοδευτική αλλαγή και μακροημέρευση προϋποθέτει την μέθεξη μίας κρίσιμης μάζας υγιών δυνάμεων. Όσο για την αναζήτηση της ικανής συνθήκης, ας αναρωτηθούμε γιατί η εμφανής πρακτική αδυναμία εφαρμογής των trickle-down economics, δεν έχει την κοινωνική απήχηση, πού τής αναλογεί. Μήπως γιατί ακόμη και ένα αποτυχημένο οικονομικο-πολιτικό lifestyle, μπορεί να φαίνεται ελκυστικό στον μέσο πολίτη, έστω και αν αφορά λίγους και εκλεκτούς;

Αυτά είναι τα καινά δαιμόνια, που οφείλουμε να κοιτάξουμε κατάματα. Μόνον τότε η ευκοσμία και ευταξία θα τοποθετηθούν στη θέση τους, χωρίς φόβο και πάθος.

Συνακόλουθα, θα αναδειχθούν και οι κατάλληλοι ελκυστές…