Προσπαθώ αλλά δεν ελπίζω

Toυ καθηγητή Aδαμάντιου Πεπελάση

Μα στα σοβαρά πιστεύετε ότι η ελληνική κοινωνία έχει βρει διεξόδους από την πολλαπλή κρίση; Είµαστε στην καρδιά της κρίσης και αναρωτιέµαι ποιο θαύµα θα µας βγάλει απ’ αυτήν. Υπάρχει πραγµατική πρόταση από την κυβέρνηση της κυλιόµενης κολακείας και παραπλάνησης του ψηφοφόρου ή από τις αντιπολιτεύσεις που αρνούνται την πραγµατικότητα της µνηµονιακής τους δέσµευσης;

Ασχέτως του τι µας λένε, το τίµηµα θα πληρωθεί. Δεν είναι όµως όλες οι επιλογές ισοδύναµης επίπτωσης, το ίδιο άδικες, το ίδιο υπονοµευτικές της συλλογικής ευηµερίας και της κοινωνικής συνοχής.

Αν, έστω και ελάχιστοι από τους αρµόδιους για τους οικονοµικούς σχεδιασµούς ή κάποιοι από τους δραστήριους βουλευτές, ήθελαν να οµιλούν µε λόγια καθαρά και υπεύθυνα θα φρόντιζαν να ενηµερωθούν οι ίδιοι, να ενηµερώσουν και να προκαλέσουν γόνιµες αντιπαραθέσεις. Ανά τρίµηνο, το Γραφείο Προϋπολογισµού του Κράτους στη Βουλή, δηµοσιοποιεί την Έκθεσή του και προσφέρει εξαιρετική ευκαιρία για αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας της οικονοµικής πολιτικής, για διορθωτικές πρωτοβουλίες, για από-λαϊκισµό της συζήτησης για την Οικονοµία και τις κοινωνικές προκλήσεις. Ενδιαφέρεται κανείς;

Σήµερα η ανεργία, οι συντάξεις, το αγροτικό εισόδηµα, η πρώτη κατοικία, τα κόκκινα επιχειρηµατικά δάνεια, ο αποδηµών ανθρώπινος και υλικός πλούτος, η κατάρρευση της Υγείας και της Παιδείας, αύριο θα προστεθούν άλλα. Στην προχειρότητα των σχεδιασµών, συνεχίζουµε να διακρίνουµε το µέληµα της υπεράσπισης της «συντεχνιακής ιεραρχίας» επαγγελµάτων και επιχειρηµατικών κλάδων. Τη διαιώνιση της αδικίας και των προκλητικών προνοµίων όπως αντιστοιχούν στη συγκριτική επιρροή τους επί της κοµµατικής και κρατικής οργάνωσης.

Αυτό που φαντάζει ως νέο, πρόκειται µάλλον για το παλαιό αναβαπτισµένο, µε νέα ορµή, περισσότερο ενθουσιώδες ανθεκτικό και ευρηµατικό στην παραπλάνηση. Τι µας λένε για τις συντάξεις; Πως µας διαβεβαιώνουν για την πρώτη κατοικία και τους πλειστηριασµούς; Μιλούν λες και διατηρούν τον έλεγχο των τραπεζών και ορίζουν τις ορέξεις των θυγατρικών τους.

Κανείς ή σχεδόν κανείς δεν προετοιµάζεται γι’ αυτό που έρχεται. Φοβούµαι πως θα είναι τόσο βαρύ, τόσο απογοητευτικό, τόσο απειλητικό που θα προκαλέσει δοµικά, αθεράπευτα τραύµατα στην ατοµική και συλλογική συνείδηση. Αυτά δεν έχουν αποκαλυφθεί ακόµη, µόνον κάποιες νύξεις καθώς είµαστε αµνήµονες και επιρρεπείς στα ωραία λόγια. Βλέπω το πέρας των ψευδαισθήσεων και της εικονικής πραγµατικότητας να πλησιάζει.

Ο τόπος έχει βρεθεί ξανά αντιµέτωπος µε σκληρές κρίσεις, οικονοµικές και άλλες. Δεν πρέπει να υποτιµούµε τις δυνάµεις που κράτησαν την κοινωνία όρθια σε δύσκολες ώρες. Ήταν κάποιες αξίες, ήταν η πίστη σε ορισµένους θεσµούς, η εµπιστοσύνη σε ανθρώπους που ενέπνεαν και έπρατταν µε ευθύνη.

Η νέα πραγµατικότητα µας καλεί σε περισσότερο εσωτερικές διεργασίες, στην επιδίωξη της αρµονίας σε συνθήκες χάους, στην αναζήτηση νοήµατος σε άλλες αρετές και ιεραρχήσεις στη ζωή. Μας προτρέπει σε διαφορετικές πολιτισµικές διεργασίες, στην αλληλεγγύη, στην οικογένεια και τη συντροφικότητα, σε ανθρωποκεντρικές δραστηριότητες και την αυτό- βελτίωση. Ίσως έτσι αποκτήσουµε ελπίδα. Και πάλι όµως φοβούµαι διότι, το επείγον παραµερίζει το σηµαντικό.