Tων Νικ. Ζηργάνου-Γ. Πετρόπουλου
«Τον Οκτώβρη του ‘67 δούλευε μαζί με τον αδελφό του στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ο πατέρας μου ήταν λιγότερο ενεργός, αλλά ο θείος είχε διασύνδεση με κάποιους πυρήνες της Δημοκρατικής Αμυνας. Ετσι, συνέδραμαν με εκρηκτικά υλικά από το εργοτάξιο της τεχνικής εταιρείας σε μια βομβιστική επίθεση στη πλατεία Λιονταριών στο Ηράκλειο. Η Χούντα τούς αναζήτησε. Ο θείος κατάφερε να δραπετεύσει. Συνελήφθησαν ο πατέρας μου και η γυναίκα του θείου μου, η Δέσποινα. Εμειναν ενάμιση μήνα στη φυλακή. Αποφυλακίστηκαν μετά τη δίκη, γιατί δεν βρέθηκαν επαρκή στοιχεία».
Αυτά -μεταξύ άλλων- αναφέρει ο πρωθυπουργός στην ανάρτησή του, στην προσωπική του σελίδα στο Facebook, αναφερόμενος στον πατέρα του. Οι αναφορές του Αλ. Τσίπρα επιβεβαιώνονται πλήρως από την έρευνά μας στα αρχεία της Ασφάλειας της περιόδου της δικτατορίας.
Συγκεκριμένα, σε πολυσέλιδη αναφορά της Διοίκησης Χωροφυλακής Ηρακλείου Κρήτης στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, τη Γενική Διεύθυνση Χωροφυλακής και τη Διεύθυνση Ασφαλείας, με ημερομηνία 28 Νοεμβρίου 1967, περιγράφεται αναλυτικά η δράση της παράνομης αντιδικτατορικής οργάνωσης στην Κρήτη, στην οποία είχε -σύμφωνα με το έγγραφο- κεντρικό ρόλο ο θείος του πρωθυπουργού, Ηρακλής Τσίπρας, και συμμετείχε ο πατέρας του, προφανώς, ως απλό μέλος. Στην εν λόγω οργάνωση, στην Κρήτη, ηγετική φυσιογνωμία ήταν ο πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Φοίβος Ιωαννίδης.
Διαβάζουμε στην αναφορά της Χωροφυλακής: «Από αναλήψεως της διακυβερνήσεως της Χώρας υπό της Εθνικής Κυβερνήσεως ο ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Φοίβος του Ιωάννου, Δικηγόρος, κάτοικος Ηρακλείου, άλλοτε υπεύθυνος ΕΔΗΝ Ηρακλείου- Δωδεκανήσου, ήρξατο κινούμενος προς οργάνωσιν των οπαδών της Ε.Κ. και ΕΔΗΝ, την ενέργειαν πράξεων δολιοφθοράς, την συγκρότησιν ενόπλων ομάδων υπαίθρου, την ρίψιν προκηρύξεων αντεθνικού και ανατρεπτικού περιεχομένου, περισυλλογήν όπλων, απαγωγήν και δολοφονίαν πολιτικών προσώπων και λοιπά».
Στη συνέχεια του εγγράφου και στο πλαίσιο της οργάνωσης του αντιδικτατορικού αγώνα ο Φ. Ιωαννίδης φέρεται να είχε επαφές με τον πρώην βουλευτή Αχαΐας Κατσικόπουλο, αλλά και με τον Γ. Παπανδρέου στο Καστρί. Επίσης «κατ’ επανάληψιν είχεν επαφάς μετά του τέως Βουλευτού Ηρακλείου ΞΥΛΟΥΡΗ Μενελάου, ον συνέδεσε μετά του ΤΣΙΠΡΑ Ηρακλέους, Μηχανικού έργων, κατοίκου Αθηνών, προσφάτως αφιχθέντος εκ του Εξωτερικού και κομίζοντος -κατ’ ισχυρισμόν του- προς ΙΩΑΝΝΙΔΗΝ και του μετ’ αυτόν εντολάς του τέως Βουλευτού Ρεθύμνης ΒΑΡΔΙΝΟΓΙΑΝΝΗ Παύλου και ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ μεθ’ ων ήλθεν εις επαφην».
Σύμφωνα με τη Χωροφυλακή Ηρακλείου ο Φοίβος Ιωαννίδης «επρομηθεύθη εκρηκτικάς ύλας παρά του ΤΣΙΠΡΑ Ηρακλέους, μηχανικού έργων, κατέχοντος τοιαύτας ύλας διά την κατασκευήν αυτοσχεδίων βομβών».
Η παράνομη σύσκεψη
Στην αναφορά σημειώνεται ότι «προς επιτυχίαν συγκροτήσεως οργανώσεως καθ’ άπασαν την Κρήτην, πρωτοβουλία ΙΩΑΝΝΙΔΗ, ΞΥΛΟΥΡΗ, ΤΣΙΠΡΑ, ωρίσθη ως τόπος συσκέψεως η εν Αγιασμάτι- Μυλ/μου- Ρεθύμνης αγροικία του ΟΥΡΑΝΟΥ Γεωργίου, διά την 28.10.67».
Στη σύσκεψη -πάντα κατά το έγγραφο της Χωροφυλακής- είχαν κληθεί να λάβουν μέρος και συμμετείχαν 20 άτομα από τους τέσσερις νομούς του νησιού. «Κατά τη σύσκεψη, ήτις προεδρεύετο υπό του ιερέα ΓΑΒΑΛΑ Πέτρου, λαβών τον λόγον ο ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Φοίβος, εχαιρέτησε την σύσκεψιν και εν συνεχεία λαβών τον λόγον ο ΤΣΙΠΡΑΣ Ηρακλής, διεβίβασεν τον χαιρετισμόν των εις το εξωτερικόν διαμενόντων τέως βουλευτού ΒΑΡΔΙΝΟΓΙΑΝΝΗ και ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ και έκαμεν έκκλησιν, όπως οργανωθή ο κρητικός λαός προς ένοπλον αντίστασιν.
Εν συνεχεία επρότεινεν όπως ενεργηθούν δολοφονίαι των μελών του αφιχθησομένου εις Ρέθυμνον διά τας εορτάς Αρκαδίου Κυβερνητικού Κλιμακίου και συγκεκριμένως επρότεινεν όπως τούτο προσβληθή μεταξύ Χανίων- Ρεθύμνης ή Ρεθύμνης- Ηρακλείου και ουχί εις τον χώρον του Αρκαδίου, λόγω της ιερότητος του χώρου και της συγκεντρώσεως ικανού αριθμού προσκυνητών. Ωσαύτως ο ΤΣΙΠΡΑΣ Ηρακλής επρότεινε γενικήν επανάστασιν, εκτέλεσιν πράξεων σαμποτάζ, δολοφονιών κ.λπ. και υπεσχέθη ότι αναλαμβάνει τον εξοπλισμόν των μελών της Οργανώσεως. Εν συνεχεία έλαβε τον λόγον ο ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ Φοίβος, ο οποίος συνεφώνησε με τα του ΤΣΙΠΡΑ λεχθέντα και επρότεινε Οργάνωσιν υπό μορφήν ΕΟΚΑ ήτις θα δρα με σαμποτάζ, δολιοφθοράς και ρίψιν προκηρύξεων».
Στη σύσκεψη, σύμφωνα με την αναφορά της Χωροφυλακής, εκφράστηκαν διαφωνίες ως προς τις μορφές αντιδικτατορικού αγώνα. Εντούτοις ήταν μια οργάνωση ένοπλης πάλης κατά της δικτατορίας -χωρίς βεβαίως πολιτικές δολοφονίες- γεγονός που αποδεικνύεται από τις ενέργειές της, τις οποίες πρόλαβε να κάνει, αλλά και από τον οπλισμό που βρέθηκε κατά την εξάρθρωσή της.
Η εξάρθρωση
Η εξάρθρωση της οργάνωσης ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1967, μετά τη ρίψη τεσσάρων αυτοσχέδιων βομβών, προκηρύξεων αντιδικτατορικού περιεχομένου και μιας ριπής από αυτόματο όπλο στις 5/11/1967, στις 23.40, στο Ηράκλειο Κρήτης. Μέχρι την ημερομηνία σύνταξης της αναφοράς είχαν συλληφθεί οκτώ άτομα από τον νομό Ηρακλείου, ανάμεσά τους και ο Φοίβος Ιωαννίδης, τρία άτομα από τον νομό Χανίων, έξι άτομα από τον νομό Ρεθύμνης και ένα άτομο από τον νομό Λασιθίου.
Ο Ηρακλής Τσίπρας διέφευγε τη σύλληψη, όπως και αρκετοί άλλοι, πολλοί από τους οποίους συνελήφθησαν στη συνέχεια. Οι πληροφορίες που αναφέρονται στην αναφορά για την οργάνωση, όπως σημειώνεται στο έγγραφο, προήλθαν μετά τις συλλήψεις και κατά τη διενεργηθείσα προανάκριση. Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι οι διωκτικές αρχές, στην αναφορά τους, την εν λόγω οργάνωση τοποθετούν στην κεντροαριστερή πτέρυγα της Ενωσης Κέντρου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦ. ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ