Toυ Νίκου Λακόπουλου
Ποιος να κάνει την διαπραγμάτευση; Nα την κάνει η Αντιπολίτευση, πρότεινε ο Ευ. Βενιζέλος. Και γιατί να την κάνει η Αντιπολίτευση; Nα την κάνουν οι Τεχνοκράτες, λέει ο Λεβέντης. Κανένας από όλους. Να παραδώσει την εντολή η κυβέρνηση, λέει ο Σταύρος Θεοδωράκης- και να τα κάνει η μάνα.
Το παιχνίδι αυτό είναι άσχετο με το άλλο, που όπως αποκάλυψε ο πρωθυπουργός, έπαιζε μικρός, αλλά δεν επιτρέπει να το …παίζουν άλλοι. Το παιχνίδι που προτείνει ο Βενιζέλος είναι η γνωστή Κολοκυθιά, που μοιάζει με αυτό με τις κουμπάρες. Παίζεται κι αυτό με πολλά άτομα που κάθονται κυκλικά κι αποφασίζουν -εν προκειμένω- ποιος θα κάνει την Διαπραγμάτευση.
Αν κάποιος ξεχαστεί και δεν απαντήσει ή κάνει λάθος, τιμωρείται. Η πρόταση Βενιζέλου έχει σκοπό να τιμωρήσει την κυβέρνηση, αφού την εξαιρεί από την διαπραγμάτευση, αφού …έχει χάσει την σειρά της.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις έχουν κλειδώσει τη Νέα Δημοκρατία ως πρώτο κόμμα με διαφορά κι αναζητούν αν θάναι το τρίτο κόμμα η Δημοκρατική Συμπαράταξη, το ανερχόμενο ΚΚΕ και η Χρυσή Αυγή. Ωστόσο μια πιο προσεκτική ανάγνωση των δημοσκοπήσεων και των στοιχείων που μπαίνουν στο πλάι ή κάτω από τους πίνακες δείχνουν πως το τρίτο κόμμα υπάρχει, ήδη και δεν είναι αυτό που ψάχνουν. Το τρίτο κόμμα είναι αυτό που κυβερνά! Απλά πρέπει να ψάξουμε ποιο θα είναι το …δεύτερο κόμμα.
Η πραγματική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ δεν ξεπέρασε ποτέ το 17%, όσα πήρε στις εκλογές ενός Μάη- που οδήγησε σε επαναληπτικές εκλογές τον Ιούνη όταν έφτασε ξαφνικά το 27%. Από κει και πέρα ο δρόμος για το 36% άνοιξε κι όταν μετά το τραγικό δημοψήφισμα συνέβησαν κοσμοϊστορικά γεγονότα, εμφανίστηκε τον Σεπτέμβριο του 205 πάλι με 35,6%, αν και είχε χάσει κοντά στους τρακόσιους χιλιάδες ψηφοφόρους.
Η εξήγηση είναι απλή. Η πρωτοφανής αποχή και η απώλεια ψηφοφόρων από την πλευρά του δεύτερου κόμματος της -“Νέας Δημοκρατίας”- μαζί με την συντριβή του ΠΑΣΟΚ-έφεραν στην κυβέρνηση δύο κόμματα που το ένα εξέφραζε το 17-18% του συνολικού εκλογικού σώματος που απείχε κατά 46% κι ένα άλλο που με 4% είχε αποδοκιμασθεί από το 96% των ψηφοφόρων.
Τυπικά, όλα είναι εντάξει. Με το μπόνους των 50 εδρών- περίπου 35 στην πράξη- σχηματίζεται μια κυβέρνηση με 153 βουλευτές, αλλά που στηρίζεται αυτή; Oι δύο συνεταίροι έκαναν τα πάντα να στηριχθούν στην Ευρώπη, στην Αμερική, την …Εκκλησία και βέβαια το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν το πρώτο κόμμα που πήρε την εντολή και σχημάτισε κυβέρνηση. Αλλά μπορείς να κυβερνήσεις με 36%;
H αντίστοιχη περίπτωση -με 36%- του Αλλιέντε στη Χιλή, όταν επιχείρησε “σοσιαλιστικό μετασχηματισμό” γνωρίζουμε που κατέληξε πολλά χρόνια πριν, όπως και όσα συμβαίνουν στην Βενεζουέλα αυτές τις μέρες. Η σύγχρονη διακυβέρνηση στις δημοκρατίες δεν απαιτεί μόνο μια αυξημένη πλειοψηφία -έστω με συμμαχικές κυβερνήσεις. Απαιτεί σεβασμό της λαϊκής βούλησης που σημαίνει σεβασμό τόσο της αντιπολίτευσης, ιδιαίτερα της “αξιωματικής”, και θεσμών όπως τα συνδικάτα, η αυτοδιοίκηση, ο τύπος- η τέταρτη εξουσία, αλλά και τα κυρίαρχα πλέον “κινήματα”, τις ομάδες πολιτών που πολύ συχνά αν και μειοψηφικά επιβάλλουν συγκεκριμένα αιτήματα. Γιατί τελικά η δημοκρατία δεν είναι η επιβολή της πλειοψηφίας, αλλά ο σεβασμός της μειοψηφίας και δη των μειοψηφιών, δηλαδή τελικά ο σεβασμός του ατόμου.
Θα μπορούσαμε βέβαια να δεχτούμε ως “δημοκρατικά” συστήματα τύπου τζαμαχίρια ή “λαϊκών δημοκρατιών” -που δεν είναι, όπως συνήθως είναι κομματικές ή σκέτες μοναρχίες με λαϊκό “έρεισμα” -στο όνομα του λαού. Με πλειοψηφία ένα λαϊκό όργανο αποφασίζει την στέρηση των δικαιωμάτων της μειοψηφίας ή ατόμων, π.χ. τον θάνατο ομοφυλοφίλων, αντιφρονούντων ή όσων δεν αποδέχονται το “Σύνταγμα” -π.χ. της Κούβας. Η πλειοψηφία αποφασίζει δημοκρατικά, αλλά είναι δημοκρατία;
Θεωρητικά το 1981 η κυβέρνηση του τότε “σοσιαλιστικού” κόμματος με 48% και κοντά στους 180 βουλευτές ήταν ισχυρή, αλλά όχι τόσο όσο να υπερβαίνει τα όρια που έθετε το ίδιο το 48% -τελικά μειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τις εξουσίες του, τα συνδικάτα, η αντιπολίτευση, τα κινήματα, όπως αυτό των φοιτητών που δυο χρόνια πριν -με τις Καταλήψεις του 1979- μπορούσε να καταργήσει ένα νόμο για την παιδεία.
Από τότε ως τώρα τα κόμματα που συνήθως εκπροσωπούσαν μαζικά κινήματα ή “σιωπηλές πλειοψηφίες” έχουν μετατραπεί σε “ομίλους” ή “επιτροπές” που όλα μαζί δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν το 55% του συνολικού εκλογικού σώματος και δεν έχουν την εμπιστοσύνη παρά ενός μικρού ποσοστού, όπως και τα μέσα ενημέρωσης- των πολιτών ή έστω των τηλεθεατών.
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ έζησε μια συνέπεια αυτής της αναντιστοιχίας κομμάτων- πολιτών όταν επιχείρησε να κλείσει τηλεοπτικά κανάλια και το Συμβούλιο Επικρατείας βρέθηκε στη θέση- όπως δήλωσε ο πρόεδρος του- “να αφουγκραστεί τον παλμό της κοινωνίας”. Πολλοί σκέφτηκαν να ..καταργήσουν το Συμβούλιο, ως “αντιλαϊκό”, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να αποδεχθεί το γεγονός ότι πήρε την κυβέρνηση- δηλαδή των εκτελεστική εξουσία, αλλά όχι κι όλη την εξουσία.
Το πρόβλημα αν μια κυβέρνηση που εκλέγεται για να καταργήσει ένα μνημόνιο, αλλά υπογράφει ένα άλλο μνημόνιο, εξακολουθεί να έχει την “λαϊκή νομιμοποίηση” θα λυθεί στις επόμενες εκλογές -όταν αυτές γίνουν, αν και σε άλλες εποχές πολλές φορές λυνόταν από τον στρατό χωρίς να γίνουν εκλογές. Η λύση του δημοψηφίσματος όπως αποδείχτηκε το 2015 ήταν μια φαρσοκωμωδία με τραγικές συνέπειες.
Τέτοιες κυβερνήσεις, που έχουν χάσει την “αγάπη” του λαού- είτε έχουν εκλεγεί δημοκρατικά είτε έχουν επιβληθεί από στρατιωτικά πραξικοπήματα, πολύ συχνά- ιδιαίτερα μετά από μια εθνική τραγωδία- δεν προλαβαίνουν να πάνε στις εκλογές γιατί έχουν παραιτηθεί μόνες τους και παραδίδουν την εξουσία σε όποιον βρεθεί μπροστά τους πολύ συχνά για να μην βρεθούν μπροστά σε δικαστήρια ή να έχουν κάποια ελαφρυντικά.
Όλα αυτά θα βρεθούν στη “συζήτηση” για την συνταγματική αναθεώρηση, αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα. Όταν ένα Σύνταγμα δεν έχει προκύψει από βίαια γεγονότα που ως δημιουργούν δίκαιο από μόνα τους. θα βρεθούμε μπροστά στο φαινόμενο να αλλάζουμε Σύνταγμα, όπως κάνουμε με τους φορολογικούς νόμους- κάθε εξάμηνο.
Στο μεταξύ, αν φτάσουμε στο σημείο, όπως άλλες χώρες να εκλέγεται κυβέρνηση από το 30-40% των ψηφοφόρων, αλλά δεν έχουμε θεσμούς να λειτουργούν ανεξάρτητα από την κυβέρνηση, θα βρεθούμε σε δυσάρεστες καταστάσεις, ίσως κωμικοκραγικές- δηλαδή τραγικές. Κι η πολιτική θα είναι μια υπόθεση που αφορά μόνο γέρους. Όπως το άλλοτε λαοπρόβλητο ΠΑΣΟΚ, που κατά καιρούς ψήφισε το 70% των Ελλήνων, αλλά από το 48% πήγε στο 4,8. Κι αν προσέξουμε στις συγκεντρώσεις του μαζεύει χαριτωμένους υπερήλικες που μερικοί ψηφίζουν τώρα- ως “νεολαία”, τη Φώφη Γεννημματά, αλλά έχουν προλάβει να ψηφίσουν τον Πλαστήρα.
Οι παρενέργειες του να κυβερνά το τρίτο κόμμα -σε συνεταιρισμό με το …έβδομο -τους ΑΝΕΛ- είναι εμφανείς τις τελευταίες μέρες. Το έκτο κόμμα ζητά να παραδώσει η κυβέρνηση την εντολή. Το πέμπτο να σχηματισθεί κυβέρνηση τεχνοκρατών. Και από το επίδοξο τρίτο, που κάποτε ήταν πρώτο κι έχει ακόμα αυτή την νοοτροπία, ένας συνταγματολόγος κι οπαδός του Πλαστήρα, ο πρώην πρόεδρος του, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, έκανε μια ασύλληπτη, παρανοϊκή ,αλλά ευφυή πρόταση.
“Να κάνει την διαπραγμάτευση η Αντιπολίτευση!”
“Η παρέμβαση του κ. Βενιζέλου, σαφώς οξύτερη και της αντιπολιτευτικής φρασεολογίας του ΠΑΣΟΚ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, είναι προφανές ότι εντάσσεται στη διακριτή στάση που έχει επιλέξει εδώ και καιρό, διεκδικώντας τρόπον τινά ένα υπερκομματικό ρόλο και εκφράζοντας θέσεις που κατά την άποψή του εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον και όχι το όποιο κομματικό” σχολιάζει η “Καθημερινή”.
Δεν είναι βέβαιο αν η πολιτική οδήγησε στην οικονομική κρίση ή αν η κρίση μας οδηγεί σε πολιτική χρεοκοπία. Το βέβαιο είναι πως μετά την Κρίση και την Χρεοκοπία, η Παράνοια μας χτυπά την πόρτα. Ας το δούμε, όπως λένε για την κρίση, ως …ευκαιρία.
Σημ. Παιχνίδι με τις κουμπάρες= παιχνίδι χωρίς ειδικούς κανόνες, όπου τα παιδιά παίζουν τις νοικοκυρές.
