Το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή: Τρεις χαραμάδες ελπίδας

Του Διογένη Λόππα

Είμαστε τυχεροί μέσα στην ατυχία μας, αφού η μοίρα μας έλαχε να ζήσουμε τις πιο σκοτεινές ώρες του καπιταλισμού, που όσο καλπάζει στον απόλυτο εκφυλισμό του, τόσο μετατρέπεται σε ένα απάνθρωπο καθεστώς που φανερά πια φλερτάρει με τον φασισμό. Θα μπορούσε εύλογα κανείς να το ονομάσει Αναρχοκαπιταλισμό, αφού δεν υπάγεται πια σε κανέναν νόμο, κανονισμό ή σύνταγμα. Κύρια παράγωγά του η ανισότητα σε όλα τα επίπεδα και η αναξιοπρέπεια για ολοένα και αυξανόμενες μάζες πληβείων.

Πολλές χώρες μετράνε τις πληγές τους από το πέρασμα του καρκίνου αυτού, αλλά δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα της παροιμιώδους αστοχίας του, βαίνουν ιδιαιτέρως διδακτικά τα τελευταία χρόνια:

Στη Χιλή όπου η κατάσταση όχι μόνο είναι εκτός ελέγχου, αλλά δε φαίνεται να γυρίζει στην όποια ”ομαλότητα” με τίποτα πια, μπορούμε να δούμε ποιο ακριβώς είναι το μέλλον που μπορούμε να οραματιζόμαστε, αν οι κυρίαρχες ελίτ δεν αλλάξουν ρότα.

Ναι, η εξέγερση θα είναι βίαιη και ναι, το τέλος δεν θα είναι προβλέψιμο. Γιατί πολύ απλά, υπάρχουν κάποια όρια στον εξευτελισμό. Αν κάποιοι φαντασιώνονται ότι θα ατενίζουν από ψηλά ως μεταμοντέρνες Αντουανέτες μια μάζα χαμογελαστών σκλάβων που θα τους κολακεύει και θα τους ζηλεύει για την εξυπνάδα, τον πλούτο και την ανωτερότητά τους, μάλλον κάνουν λάθος.

Στην Αλβανία, όπου η κατάσταση βρίσκεται σε εκ διαμέτρου αντίθετη τροχιά με αυτή της Χιλής, όπου απλά η πάλαι ποτέ ανεξάρτητη χώρα έχει παραδώσει πλήρως την κυριαρχία της σε Τούρκους, Αμερικανούς και Γερμανούς (με αυτή τη σειρά) ενώ μια μεταμοντέρνα μαφία κυριαρχεί σε όλες ανεξαιρέτως τις κρατικές δομές και κατ’επέκτασιν στην οικονομία και στα ΜΜΕ. Το κράτος έχει καταρρεύσει και επισήμως (πολιτειακή κρίση σε εξέλιξη) και οι πολίτες έχουν αυτοεξοριστεί στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Απλά δεν υπάρχει πια κανένας να εξεγερθεί, καθώς στην πολύπαθη χώρα έχουν απομείνει μόνο οι γέροντες και οι λακέδες της μαφίας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στη λίστα ασύλου της Γαλλίας, πρώτοι είναι οι Αλβανοί και ακολουθούν οι Αφγανοί.

Την ώρα που οι δύο χώρες μας δείχνουν τις πιθανές εκδοχές του ζοφερού και αναπόφευκτου μέλλοντός μας, τρεις χαραμάδες ελπίδας σε τρία διαφορετικά μέρη της Ευρώπης έρχονται να μας γεμίσουν με ελπίδα, να μας θυμίσουν ότι το πιο βαθύ σκοτάδι είναι πριν την αυγή:

Βερολίνο

Η τοπική κυβέρνηση αποφάσισε το αυτονόητο (για το οποίο όμως όλοι στην υπόλοιπη Ευρώπη σφυρίζουν αδιάφορα), έβαλε επιτέλους πλαφόν στα ενοίκια. Από εδώ και στο εξής κανένας ιδιοκτήτης δεν μπορεί να ζητά ενοίκιο παραπάνω από (χονδρικά) 10 ευρώ/m2 . Πρόκειται για μια ένεση σοσιαλισμού πάνω σε μια πληγή που έχει κακοφορμίσει στο σύνολο σχεδόν των μεγάλων Ευρωπαϊκών πόλεων. Καθώς τα όλο και αυξανόμενα κέρδη της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ (καθαρά και μαύρα) επενδύονται σε αστικά ακίνητα και ιδιαίτερα σε χώρες με σταθερή ανάπτυξη και ανθεκτική οικονομία, οι κανονικοί άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με εξωπραγματικά ενοίκια και όχι μόνο στα κέντρα των πόλεων.

Σήμερα στη δυτική Ευρώπη ενοίκια των 1.200 – 2000 ευρώ το μήνα είναι μια κανονικότητα. Όσο και αν οι μισθοί είναι ακόμα υψηλοί, το κόστος είναι δυσβάσταχτο και οδηγεί (αρχικά τις πιο χαμηλές τάξεις) στην αναξιοπρέπεια της αναγκαστικής συμβίωσης. Η εξίσωση 1 μισθός, ένα ενοίκιο τείνει να γίνει κανόνας και η τουριστική έκρηξη (μέσω AIRBNB) έρχεται να βάλει την ταφόπλακα.

Οι Βερολινέζοι έχουν το θάρρος να αμφισβητήσουν για πρώτη φορά εμπράκτως το κυρίαρχο δόγμα της ”ελεύθερης” οικονομίας και όλοι ευχόμαστε να πετύχουν. Γιατί αν όλοι υποτίθεται ότι πολιτικολογούν για μια δικαιότερη ανακατανομή του πλούτου, όλοι τελικά αναλώνονται σε ευχολόγια και βαρύνουσες ομιλίες, πλην ομιλίες. Και όταν έρχεται η ώρα της πράξης γίνονται κότες που κακαρίζουν κάτι περί ΤΙΝΑ (there is no alternative) και δυστυχώς όχι μόνο οι συντηρητικοί. Οι Γερμανοί κάνουν πράξη το μετέωρο βήμα και μας δείχνουν ότι ναι, υπάρχει ζωή μετά τη Θάτσερ.

Λουξεμβούργο

Το Μάρτιο του 2020, όλες οι δημόσιες συγκοινωνίες (τρένα, λεωφορεία, τραμ) σε όλη την επικράτεια την μικρής χώρας θα είναι εντελώς δωρεάν. Την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη ψάχνουν τρόπους να αυξήσουν τα εισιτήρια ή να εκχωρήσουν περισσότερες υπηρεσίες σε ιδιώτες, οι Λουξεμβούργιοι τολμούν το αυτονόητο και ενώ ήδη στη χώρα ΔΕΝ υπάρχουν διόδια, η Βενζίνη πωλείται 1,2/λίτρο και το κόστος της οικιακής θέρμανσης είναι γελοίο.

Φαίνεται πως 30 χρόνια αναρχοκαπιταλισμού ήταν αρκετά για εμάς για να προσπεράσουμε με τρόμο έννοιες όπως ”δημόσια αγαθά”, έννοιες οι οποίες θα μπορούσαν δυνητικά να συμπεριλάβουν το νερό, την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες και τις συγκοινωνίες, στο Λουξεμβούργο όμως βρίσκονται πάλι ένα βήμα μπροστά και μας δείχνουν έναν εναλλακτικό δρόμο. Τους συμπατριώτες του κ. Γιούνκερ δεν τους λες και κομμουνιστές, θέλω να πω ότι δε μιλάμε ούτε για τη Βενεζουέλα του Μαδούρο, ούτε για τους αδερφούς Κάστρο, αλλά για το άντρο του Ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού. Και αν στο άντρο του φιλελευθερισμού γίνονται πράξη αυτά τα ανομολόγητα πράγματα, τότε ναι, υπάρχει ελπίδα.

Ελλάδα

Δέκα δροσερά κορίτσια απέδειξαν πόσο ωμή είναι η δύναμη της νιότης, πόσο ανίκητη είναι η έμπνευση ενός κορυφαίου μυαλού, πόσο φονικός μπορεί να γίνει ένας απλός συμβολισμός.

Χωρίς την παραμικρή χρήση βίας, στην οποία αναγκάζονται να καταφύγουν πολλές φορές άλλες ομάδες ακτιβιστών προκειμένου να ακουστούν, οι περήφανες αυτές Ελληνίδες (με κεφαλαίο Ε), γκρέμισαν τα θεμέλια του νεοσυντηρητισμού εισβάλλοντας μέσα στο ίδιο του το κάστρο. Και μόνο οι ξινισμένες φάτσες των απανταχού βλαχοδημάρχων ή οι σπασμωδικές αντιδράσεις όλων των μούφα ”πατριωτών” αυτού του τόπου ήταν ένα απρόσμενο θέαμα μεγατόνων.

Η παρέλαση ηλιθιότητας σε social media και ΜΜΕ που ακολούθησε την παρέλαση των ξεκούρδιστων στρατιωτών κατέδειξε όλες τις βαλκάνιες παθογένειες της χώρας μας. Γιατί αν η νεολαία μας κάτω από τη συγκεκριμένη κοινωνική (κατα)πίεση, μέσα στο συγκεκριμένο κλίμα εγκεφαλικής πλύσης είναι σε θέση να παρουσιάσει κάτι τόσο μεγαλειώδες, τόσο έξυπνο και τόσο διεισδυτικό, τότε ναι, υπάρχει ελπίδα.