Του Κώστα Σκανδαλίδη
Oι δρομολογημένες εξελίξεις για το Συνέδριο και την εκλογή του νέου Προέδρου φέρνουν στο προσκήνιο το υπαρξιακό μας δίλημμα. Ιδίως για όσους έχουμε σχέση ζωής με το χώρο και διατηρούμε στοιχειώδη έστω επαφή με την αμείλικτη πραγματικότητα της ενδοσκοπικής ένδειας, της οργανωτικής παραλυσίας, της ιδεολογικής σύγχυσης.
Σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, η καταστροφική και διαλυτική εσωστρέφεια που ωθεί στα έσχατα όρια τον κατακερματισμό και την κονιορτοποίηση, απειλεί να βάλει τίτλους τέλους στο άλλοτε κραταιό μας Κίνημα.
Οι θιασώτες του ενδοκομματικού μικρόκοσμου θεωρούν ότι αρκεί μια απλή αλλαγή Προέδρου και ίσως μιας ηγετικής ομάδας της αρεσκείας του να θεραπεύσει τη διάχυτη απαξίωση του Κινήματος. Απαξίωση που σε μια επίδειξη ιστορικής αδικίας επικάθισε λόγω κρίσης στο ΠΑΣΟΚ και απειλεί να ακυρώσει οριστικά και αμετάκλητα την διαδρομή του ως της βασικής μεταπολιτευτικής δύναμης αλλαγής, προόδου και εκσυγχρονισμού.
Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ δεν είναι πρόβλημα αισθητικής του ηγέτη του, είναι πρόβλημα ιδεολογικής και προγραμματικής ταυτότητας. Δεν είναι πρόβλημα συσπείρωσης ενός κόμματος που κινείται στο όριο εισόδου στη Βουλή, αλλά έμπνευσης ενός νέου παραταξιακού εγχειρήματος.
Δεν είναι πρόβλημα δικαίωσης προσωπικών επιλογών και επιδιώξεων αλλά νέας συλλογικής υπόστασης και κινηματικού εύρους που θα διαμορφώνει πλειοψηφικά προοδευτικά ρεύματα στην κοινωνία. Δεν είναι πρόβλημα υπεράσπισης της υπερθετικής ιερότητας των συμβόλων αλλά της σύγχρονης εκδοχής, επικαιροποίησης και έκφρασής τους.
Και, εν τέλει, αν ζούσε σήμερα ο Ανδρέας Παπανδρέου τι θα επιθυμούσε και κυρίως τι θα έπραττε;
Τη δογματικά αυτοκαταστροφική εικονολατρία ή το νέο ξεκίνημα της προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης πάνω στο μεταπολιτευτικό κεκτημένο της ως πολιτικής δύναμης της μεταρρυθμιστικής και προγραμματικής Αριστεράς και του δημοκρατικού σοσιαλισμού;
Οι ηγεσίες υπάρχουν για να υπηρετούν την παράταξη και η παράταξη υπάρχει για να υπηρετεί τον λαό και τον τόπο. Αν αυτό συνιστά αυτονόητη αλήθεια για ένα προοδευτικό πολιτικό φορέα η απάντηση στο ερώτημα ποια παράταξη σήμερα μπορεί να υπηρετήσει το λαό και τον τόπο προηγείται της εκλογής της ηγεσίας.
Είναι η παράταξη που θα ενώσει τους Eλληνες ξανά σε μια θετική προσπάθεια για να βγει οριστικά ο τόπος από την κρίση και το αδιέξοδο σε συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας.
Είναι η παράταξη που θα θέσει τέρμα στην περεταίρω φτωχοποίηση του λαού και την τριτοκοσμοποίηση της χώρας ώστε να επανακάμψει σε ορατό χρόνο σε συνθήκες ευημερίας ανακτώντας τη θέση της στις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Είναι η παράταξη που θα επαναφέρει την πολιτική στο προσκήνιο ως συλλογική και συμμετοχική δημιουργική διαδικασία βάσης και θα δώσει στους καταρρέοντες θεσμούς της Δημοκρατίας το οξυγόνο που θα την καταστήσει αξιόπιστη και φερέγγυα.
Μπορεί το σημερινό ΠΑΣΟΚ κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες να ανταποκριθεί από μόνο του σ’ αυτό το ρόλο; Όποιος το ισχυρίζεται αιθεροβατεί. Μπορεί, όμως και πρέπει να γίνει ο καταλύτης, ο εμβρυουλκός της νέας προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης. Μια παράταξη που οφείλει να δημιουργηθεί από μηδενική βάση, με νέο και σύγχρονο λόγο, με νέα εθνική επαγγελία και στρατηγική και κυρίως με νέες ανανεωμένες δυνάμεις και πρακτικές.
Γι’ αυτό ακριβώς απαιτείται σήμερα μια πραγματική τομή στο χώρο των προοδευτικών δυνάμεων, μια αναγεννητική πράξη.
Με συναίσθηση ότι για την αναγέννηση της παράταξης δεν υπάρχουν πια ούτε αυθεντίες, ούτε μάγοι – πολιτικοί εκφραστές, ούτε αρχηγοί – ιδιοκτήτες.
Με συνείδηση ότι χωρίς την αδιαμεσολάβητη συνάντηση των πολιτικών δυνάμεων που αντιπροσωπεύουν την πρόοδο, τη δημοκρατία, τη μεταρρύθμιση την ανατροπή δεν υπάρχει ούτε οδός, ούτε τρόπος.
Με παραδοχή ότι το νέο εγχείρημα της ανασύστασης του χώρου είναι εξόχως κοπιαστικό και θα εξελιχθεί σε βάθος χρόνου. Κατά συνέπεια η αναγεννητική τομή εμπεριέχει και προϋποθέτει την μετεξέλιξη, η νέα αλλαγή την ανασυγκρότηση.
Τα όργανα που θα προκύψουν από το Συνέδριο οφείλουν να υπηρετήσουν αυτή την ανάγκη και να λάβουν από τους συνέδρους ειδική εντολή: Να διαχειριστούν την επανίδρυση της Προοδευτικής Δημοκρατικής Παράταξης. Όχι μόνο ως ευκαιριακή και προεκλογική συμπαράταξη δυνάμεων, κομμάτων, ομάδων, προσώπων στη κορυφή αλλά ως αναγεννητική πράξη στη κοινωνική βάση.
Να αναλάβουν κάθε δυνατή πρωτοβουλία για να επιτύχει το εγχείρημα. Να δεσμευτούν σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για το Ιδρυτικό Συνέδριο του νέου φορέα, με σαφή ιδεολογική και πολιτική φυσιογνωμία και οριοθέτηση στο χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατικής αριστεράς.
Η νέα ηγεσία οφείλει να απευθύνει γενικό προσκλητήριο ενότητας και νέας αρχής προς κάθε κατεύθυνση. Να υπερβεί τη πρόσκαιρη αλαζονεία, να τιθασεύσει τον ασύμμετρο παραγοντισμό με την ασήμαντη αντιπροσωπευτική ισχύ.
Πρωτίστως, όμως, να συναντήσει ξανά τον κόσμο της παράταξης όπου κι αν ψηφίζει σήμερα. Να εμπνεύσει τις παραγωγικές δυνάμεις του λαού.
Είναι σαφές ότι το εγχείρημα προϋποθέτει ανοιχτές πόρτες και βασανιστικό διάλογο και θα κριθεί στη διαδικασία της αυτοοργάνωσης και της συμμετοχής.
Το Συνέδριο είναι το πρώτο μεγάλο και καθοριστικό βήμα που θα πάρει την ιστορική απόφαση, για τη μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ και την αναγέννηση της Προοδευτικής Δημοκρατικής Παράταξης.
