Χρήστος Στυλιανίδης: Το φωτεινό πρόσωπο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης

Του Γ. Λακόπουλου

Στις Βρυξέλλες , όπου οι βεβαιότητες σπανίζουν πλέον, οι αναλυτές περιστρέφονται στα εξής: ρίχνουν τα χαρτιά για τον επόμενο πρόεδρο της Κομισιόν. Αναζητούν καλές πληροφορίες για τους νέους επιτρόπους και έχουν μόνο μια ασφαλή πρόβλεψη: ένας από τους αντιπροέδρους της νέας Επιτροπής θα είναι ο Χρήστος Στυλιανίδης.

Όπως λένε, ορισμένοι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων μακαρίζουν τον Νίκο Αναστασιάδη που έχει εύκολη δουλειά – καθώς η επιλογή που έκανε το 2014 για την επιτροπή Γιούνκερ του βγήκε.

Ο Κύπριος επίτροπος πήρε ένα “φιλανθρωπικό χαρτοφυλάκιο”, που θα μπορούσε να τον τελειώσει πολιτικά όταν ξεσπάσει η προσφυγική κρίση με τις ασύλληπτες ανθρωπιστικές απαιτήσεις. Και μέσα σε τρία χρόνια άλλαξε την οπτική όχι μόνο της Επιτροπής, αλλά και των περισσότερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων σ’ αυτόν τον τομέα. Μετατρέποντας τη δουλειά του σε ηθική πρόκληση που καταξιώνει την Ευρώπη στα μάτια των πολιτών της και των τρίτων.

Αλληλεγγύη και ανάπτυξη

Καθώς οδεύει προς το τέλος της πρώτης θητείας του τίποτε δεν είναι όπως πριν σ’ αυτόν τον τομέα κοινοτικής δράσης. Η Ένωση αύξησε την παρουσία της, ως ο μεγαλύτερος ανθρωπιστικός χορηγός στον πλανήτη και αναβάθμισε την πολιτική της αντίληψη γι’ αυτό το θέμα. Εκ παραλλήλου οργανώθηκε για αποτελεσματική παρέμβαση σε φυσικές καταστροφές που εποπτεύονται από ένα ” διαστημικό” Συντονιστικού Κέντρο.

Λίγοι επίτροποι έχουν το ενεργητικό τους την συγκρότηση εξ αρχής ενός προγράμματος σαν το RESCUE που έχει στην ούγια το όνομά του. 

Κατά τη φιλοσοφία του επιτρόπου Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων, η συνδρομή στους πάσχοντες δεν είναι απλώς καθήκον αλληλεγγύης της αναπτυγμένης Ευρώπης σε φτωχούς και κατατρεγμένους του πλανήτη.

Είναι πανίσχυρο αναπτυξιακό εργαλείο με ευρεία ή αναπτυξιακή προοπτική στις χώρες παρέμβασης. Αλλά και ισχυρό πολιτικό όπλο αναχαίτισης του ISIS και Bοko Haram στις περιοχές κυριαρχίας τους.

Ευρωπαίος με πάθος

Στην κορυφή αυτών των παρεμβάσεων πρόσθεσε κάτι περισσότερο: την εκπαίδευση. Με σεβασμό στα τοπικά ήθη σώζει κυρίως νέα κορίτσια από εγκυμοσύνες από τα δέκα τους και άλλες ανεπιθύμητες καταστάσεις σε βάρος των παιδιών. Κατά υπολογισμούς μόνο η εκπαίδευση μπορεί να μειώσει κατά 20% τα ρεύματα μετανάστευσης προς τη Ευρώπη.

Ο Στυλιανίδης έχει πάθος γι’ αυτό που κάνει. Με επιμονή, έμπνευση, πολιτικές συγκρούσεις με τους Βορειοευρωπαίους, αλλά και διπλωματία διεύρυνε τον χαρακτήρα και το βάθος της ανθρωπιστικής παρέμβαση των Ευρωπαίων στον Τρίτο Κόσμο, αλλά έστησε και τον πρώτο μηχανισμό παρέμβασης και συντονισμού εντός της Ευρώπης στις φυσικές καταστροφές.

Ίσως δεν θα θρηνούσαμε το Μάτι, αν ήταν έτοιμος το περασμένο θέρος. Λίγο αργότερα πρώτοι οι Σουηδοί -που θεωρούσαν ότι η τεχνολογική τους πρόοδος δεν θα χρειαστεί ποτέ τη συνδρομή την άλλων των Ευρωπαίων- τον ευγνωμονούν για τη συμμετοχή του στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών-που ήταν άγνωστες σ’ αυτούς.

Οι Έλληνες πάντως είχαν δει ήδη στο πρόσωπό του την αποτελεσματική Ευρώπη όταν ξέσπασε η προσφυγική κρίση.

Στα 60 του πλέον – ο γιος καταστηματάρχη από τη Λευκωσία που σπούδασε οδοντιατρική στη Θεσσαλονίκη και μπήκε στην πολιτική με μέντορα τον Γλαύκο Κληρίδη- είναι πολιτικός με σφαιρική αντίληψη των πραγμάτων, χωρίς “κολλήματα” και δισταγμούς εκεί που απαιτείται δράση.

Ανοιχτόμυαλος, παθιασμένος για την κοινοτική Ευρώπη, επικοινωνιακός, εξωστρεφής και ταυτόχρονα πρόσωπο με φυσική ευγένεια και χαμηλούς τόνους, κατέκτησε το κολέγιο με τη δουλειά του και θεωρείται ίσως ο πιο αγαπημένος επίτροπος του Γιούνκερ, αλλά και ο πιο προνομιακός συνομιλητής των κυβερνήσεων.

Ίσως γιατί είναι ο πρώτος εκπρόσωπος της Ένωσης που βρίσκεται προσωπικά παρών όπου υπάρχει πρόβλημα και δεν πολιτεύεται από το γραφείο του. Έχει τη μεγαλύτερη κυκλοφορία από κάθε άλλον Ευρωπαίο πολιτικό σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Υφηλίου -όπου υπάρχει ανάγκη. Όχι μόνο για τα προβλήματα της φτώχειας και των φυσικών καταστροφών- που όπου συνδυάζονται προκαλούν έρεβος, αλλά και για την καταπολέμηση της διαφθοράς στη χρήση των κοινοτικών πόρων, ή για να στήσει γέφυρες ανάμεσα σε διαφορετικούς κόσμους.

Έχει καθίσει απέναντι σε αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων, προέδρους κομμάτων, φυλάρχους και ηγέτες θρησκειών ή αιρέσεων, απαιτητικούς επικεφαλής μεγάλων ΜΚΟ. Κατάφερε να συνεννοηθεί και βρει λύσεις. Μιλάει με την ίδια άνεση και καθαρή σκέψη με την Μέρκελ, τον Ερντογάν, τον Πούτιν , το γενικό γραμμάτια του ΟΗΕ, τη Μέι, αλλά και με δικτάτορες στην Αφρική και την Ασία κι απελπισμένους ηγέτες στη Λατινική Αμερική και φέρνει αποτέλεσμα.

Το ξέρουν πρωτίστως οι Έλληνες πολιτικοί που έχουν συνεργαστεί ως σήμερα μαζί του. Με πολιτική οξυδέρκεια  αντιλαμβάνεται τα  βαθύτερα χαρακτηριστικά  της κρίσης, υλοποιεί πολιτικές  που μετατρέπουν τις δυσκολίες που παράγει η κρίση  σε  επιχειρηματολογία υπέρ της  αναγκαιότητας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Στο Μπερλεμόντ θεωρείται ο επίτροπος με τις πιο προχωρημένες προτάσεις τον τομέα του, συχνά ρηξικέλευθες, αλλά με πρόσημο την αποτελεσματικότητα και την οραματική διάσταση της πολιτικής. Αυτό τον βοήθησε να πείσει τους πάσης φύσεως δωρητές να διευρύνουν τη συμμετοχή τους.

Παράδειγμα η αδιάκοπη παρακολούθηση της κατάστασης στην ταραγμένη Αφρική και τις προτάσεις του για την μέλλουσα κοινοτική παράβαση. Οι παρατηρητές των κοινοτικών πραγμάτων προεξοφλούν ότι δεν είναι μόνο υποψήφιος για αντιπροεδρία, αλλά και για το οριζόντιο χαρτοφυλάκιο για την Αφρική, αν συγκροτηθεί εν τέλει.

Εκπρόσωπος του δημιουργικού ελληνισμού, μετέτρεψε τις χαμηλές προσδοκίες για έναν κομισάριο από μικρή χώρα, σε επένδυση για το μέλλον των Ευρώπης και την εμβάθυνση της σχέσης της με τρίτους.

Όταν μετέχει στους “Κοινοτικούς Διάλογους” με πολίτες, τους κάνει να νιώθουν ότι το κοινοτικό κέντρο τους δεν αγνοεί. Είναι πολιτικός με το χάρισμα να  αντιμετωπίζει τα πράγματα και καλή διάθεση, να μην πολώνεται, αλλά να διαλέγεται και να αναζητά λύσεις αντί να μεμψιμοιρεί για τα προβλήματα.

Κερδίζει το κοινό με τη αμεσότητα τη λόγου του, σαν να συζητάει σε μια μεγάλη παρέα. Η ευπρέπεια της δημόσιας παρουσίας του, η πολιτική του συγκρότηση και ο οικείος τόνος του, πείθουν περισσότερο από πιο ηχηρή καμπάνια.

Στο λόγο του ο ουμανισμός της αλληλεγγύης συνδέεται με την κοινωνική πολιτική  και την κινητοποίηση της κοινωνίας για τη στήριξη των ανθρώπων που δοκιμάζονται, αλλά και την κινητοποίηση των Ευρωπαίων υπέρ του μέλλοντός του.

Ο Χρήστος Στυλιανίδης ήταν μαζί με τον αείμνηστο  Γιάννο Κρανιδιώτη οι  εκπρόσωποι των δυο ιστορικών πολιτικών ρευμάτων στην Κύπρο και εν δυνάμει συνεχιστές των δημιουργών τους. Σήμερα είναι ο πιο σημαντικός πολιτικός στη χώρα του, μετά τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Ενδεχομένως κρατάει στα χέρια του και το μέλλον της Κύπρου, καθώς οι προοπτικές του τον οδηγούν εκεί που μάλλον θα ήθελε να δει ο Κληρίδης.