O ιός, το σύστημα υγείας και η οικονομία: Ο άγνωστος πόλεμος, οι παράπλευρες απώλειες, οι φόβοι και οι ελπίδες

Του Νίκου Λακόπουλου

H πρώτη είδηση έρχεται από το Βερολίνο και λέει πως το 80% των κρεβατιών έχουν συμπληρωθεί και η Γερμανία κάνει έκκληση στο ιατρικό προσωπικό της χώρας.

Η δεύτερη από την Καστοριά. Ο τέταρτος νεκρός από Κορονοϊό στην Ελλάδα είναι υγιειονομικός υπάλληλος και η χώρα -όσο κρατάει η συζήτηση για τις εκκλησίες και την θεία κοινωνία- βρίσκεται στην δυσάρεστη θέση να κλείσει νοσοκομεία.

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την δραματική έκκληση γιατρού: ‘Είναι θέμα ημερών για να γίνει αντιληπτή η έκρηξη. Όταν γίνει, το σύστημα υγείας δεν θα είναι έτοιμο. Γιατροί και νοσηλευτές θα εξουθενώνονται, θα προσβάλλονται από τον ιό, κάποιοι θα εμφανίσουν τα συμπτώματα και κάποιοι θα πεθάνουν. Ο μόνος τρόπος για να αποφευχθεί αυτό είναι να κλειστούμε στα σπίτια μας σήμερα. Όχι αύριο. Σήμερα”.

Στο μεταξύ έρχονται εικόνες στη δημοσιότητα όπου με μάσκες οι πιστοί στη Λάρισα σχημάτισαν ουρά για να λάβουν την θεία κοινωνία. Ο πρωθυπουργός θα επικοινωνήσει με τον Αρχιεπίσκοπο -να τον παρακαλέσει να λειτουργούν με οι εκκλησίες, αλλά για τα βασικά, χωρίς πολύ κόσμο.

Στο Αμβούργο κλείνει, για πρώτη φορά, η περίφημη Ιχθυαγορά του, λέμε οι ειδήσεις. Το Βερολίνο επιβάλλει την αναστολή λειτουργίας όλων των εστιατορίων, καφέ και μπαρ τουλάχιστον έως την 19η Απριλίου. Στα μέτρα περιλαμβάνεται και η αναβολή όλων των μη επειγόντων χειρουργείων -όπως και στην Ελλάδα που διαθέτει το πολύ 600 και όχι 30.000 ΜΕΘ όπως η Γερμανία.

Τι σημαίνει αυτό; Όπως μας εξηγεί Έλληνας γιατρός σε ένα από τα βασικά νοσοκομεία που βρίσκονται σε ετοιμότητα η μάχη κατά του ιού θα έχει παράπλευρες απώλειες: τα επείγοντα χειρουργεία ήταν επείγοντα για κάποιο λόγο και πολλοί ασθενείς θα πεθάνουν -αλλά δεν θα καταμετρηθούν στους νεκρούς από τον κορονοϊό.

Στην Ελλάδα χθες πέντε ασθενείς ήταν σε εντατικές μονάδες και ακόμη 57 νοσηλεύονται με ηπιότερα συμπτώματα. Η είδηση πως διαγνώστηκε με κορονοϊό ο πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Πέτρος Σφηκάκης και άλλοι τέσσερις γιατροί του νοσοκομείου σήμανε συναγερμό. Τι θα γίνει αν αντί για τις εκκλησίες, κλείσουν τα νοσοκομεία;

Η περίπτωση του Λαϊκού Νοσοκομείου δεν είναι η μοναδική- διαβάζουμε σε ιστοσελίδα. Υπάρχουν πολλές πληροφορίες για κρούσματα κοροναϊού σε γιατρούς και σε νοσηλευτές και σε άλλα νοσοκομεία- όπως στην Καστοριά- που δημιουργεί ένα σοβαρότατο πρόβλημα αν το ήδη περιορισμένο ιατρικό προσωπικό αποδεκατιστεί.

Η κυβέρνηση αν και ανακοίνωσε προσλήψεις δεν συμπεριλαμβάνει σ΄αυτές και γιατρούς. Και στο μεταξύ αποφάσισε να κλείσει τα τουριστικά καταλύματα ως την Πρωτομαγιά. Το Πάσχα έχει χαθεί για τον τουρισμό, και κινδυνεύει και η καλοκαιρινή σαιζόν -για την “βαριά βιομηχανία” της οικονομίας μας -που συμβάλλει στο 20% του ΑΕΠ.

Αν κρίνουμε από τα μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση η πολιτική της είναι “βλέποντας και κάνοντας”. Άλλωστε δεν έχει περάσει καιρός που ο υπουργός Υγείας έλεγε πως “η χώρα είναι θωρακισμένη” και πως αντιμετωπίσει την επιδημία σαν να είναι γρίπη.

Ένα μεγάλο πλήγμα στον τουρισμό ειδικά για την Ελλάδα θα λειτουργήσει ως ντόμινο και σε άλλους κλάδους, τη ανεργία και την ανάπτυξη που στην ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας -σύμφωνα με το ΑΠΕ- το δυσμενέστερο σενάριο την κατεβάζει στο 2% έναντι 2,5% που προέβλεπε αρχικά. Με τα σημερινά και όχι με τα αυριανά δεδομένα.

Σε κάθε περίπτωση ακόμα και σε ένα μετριοπαθές σενάριο, όπου ο ιός ελέγχεται μέχρι τον Ιούνιο, η μείωση του ΑΕΠ θα είναι από 0,4% έως 0,6%. Τα μέτρα που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση για αναστολή πληρωμών των επιχειρήσεων που θα έχουν συρρίκνωση του τζίρου και χορήγηση έκτακτου επιδόματος ειδικού σκοπού για τους εργαζόμενους είναι μάλλον ασπιρίνες. Πεντακόσια ευρώ.

Ο ιός δεν θα πλήξει μόνο τις επιχειρήσεις, αλλά πιο πολύ τους -μη- εργαζόμενους, τους μεροκαματιάρηδες που δεν θάχουν ποιος ξέρει για πόσο καιρό μεροκάματο, τα μαγαζάκια που ήδη είχαν πρόβλημα και πολλά από αυτά θα βάλουν λουκέτο.

Η Ελλάδα που μόλις είχε συνέλθει γνωρίζει ό,τι χειρότερο μπορούσε να της συμβεί -με την κυβέρνηση να υποψιάζεται μεν ότι κάτι κακό θα συμβεί, αλλά δεν ξέρει ακριβώς τι. Ούτε έχει ένα πλάνο για να εξουδετερώσει τον ιό που θα πλήξει την οικονομία -πέρα από χιλιάδες -όπως φαίνεται- θανάτους, που αναμένει.

Όντως μπορεί σε 2-3 εβδομάδες να έχουμε μια μαζική εξάπλωση” θα πει χθες ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας Σ. Τσιόδρας. ” Αν όλοι νοσήσουν μαζί θα είναι καταστροφικό.Δεν θέλουμε να κολλήσουμε όλοι μαζί. Θέλουμε οι ηλικιωμένοι να αποφύγουν τις ευκαιρίες μετάδοσης του ιού και γι’ αυτό βγάζουμε όλα αυτά τα μέτρα”.

Άρα πόσοι μπορούν να κολλήσουν; “Aνάλογα με τα μέτρα που παίρνεις, μπορεί να κολλήσουν λίγοι -5-15%, ένα μίνιμουμ σενάριο- μέχρι 60%” θα πει. Στην καλύτερη περίπτωση δηλαδή, αν πεθάνει μόνο το 1% όσων νοσήσουν μιλάμε για 5-6 χιλιάδες. Στη χειρότερη για περισσότερους από εξήντα χιλιάδες.

Προφανώς το διάστημα των δυο εβδομάδων που έχει τεθεί ως πρώτο όριο της καραντίνας θεωρείται αρκετό για να καταγραφούν αν όχι όλα τα περισσότερα κρούσματα και να σταματήσει η εξάπλωση ή να επιβραδυνθεί ώστε να μπορούν να αντιμετωπισθούν.

Το καλό σενάριο είναι πως η κυβέρνηση ακούγοντας τους ειδικούς πήρε έγκαιρα και αποφασιστικά μέτρα που φαίνονταν υπερβολικά ή παράλογα αρχικά και οι επόμενες μέρες θα το δείξουν. Ως τότε μένουμε σπίτι και περιμένουμε κι ο Θεός βοηθός. Δηλαδή όπως έκανε κατά μόνας ο πρωθυπουργός -ανάβουμε και κανένα κεράκι. Μπορεί να μην ωφελεί, αλλά δεν βλάπτει κιόλας….