Βαγγέλης Βενιζέλος: Ε, όχι και στο δρόμο του Παπαθεμελή!

Του Γ. Λακόπουλου

 Μέσα σε λίγες μέρες ο Βαγγέλης Βενιζέλος διαφοροποιήθηκε δυο φορές από τη γραμμή του κόμματος στο οποίο υποτίθεται ότι ανήκει:  δεν ψήφισε στην προανακριτική των δέκα, που τον αφορά, και ψήφισε υπέρ της πρότασης της ΝΔ για τη δική της  προανακριτική.

Η πρώτη  εξήγηση είναι ότι η Φώφη Γεννηματά είναι πολύ λίγη  μπροστά του, για  να του υποδεικνύει πως θα συμπεριφέρεται. Αυτός που  “δεν έβαλε τα προσόντα του στον τόκο” και με προβολή στο 2060  γλύτωσε τη χώρα από 1,3 τρισ. ευρώ, με το PSI . Σε μια περίοδο που η χώρα είχε  υπουργό Οικονομικών σε μια κυβέρνηση χωρίς  Πρωθυπουργό. Όπως και όταν αποφασίσθηκε  το “κούρεμα”. Είχε  μόνο Βενιζέλο- αλληλούια.

Εν πάση περιπτώσει το ερώτημα για πολλούς είναι αν ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ετοιμάζει τις βαλίτσες για να ακολουθήσει την Κατερίνα Μάρκου και τον Ίσωνα Φωτήλα: να προσχωρήσει στη ΝΔ. Η απάντηση είναι όχι. Αν θα συνέβαινε θα προσχωρούσε η  ΝΔ σ’ αυτόν. Όπως άλλωστε, κατά την κρίση του, έγινε με τον Σαμαρά το 2012,  αλλά με τον Τσιπρα τρία χρόνια αργότερα που “σύρθηκε στη γραμμή του”.

Έτσι το ερώτημα τροποποιείται. Βρήκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέση “προσήκουσα στο κύρος” του Βενιζέλου- κατά την έκφραση που είχε χρησιμοποιήσει ο Ανδρέας Παπανδρέου κάποτε για τον Γιάννη  Χαραλαμπόπουλο; Κοντολογίς βρέθηκε φόρμα συνεργασίας της ΝΔ με τον Βενιζέλο και ποια θα  μπορούσε να είναι αυτή;  Κατά τους μελετητές του θέματος από τον ίδιο δεν θα γίνονταν  δεκτό τίποτε λιγότερο από την αντιμετώπιση του σαν τον Έλληνα  Γκένσερ.  

Το θέμα είναι όμως τι μπορεί να γίνει  δεκτό από τη ΝΔ. Όταν  εξελέγη ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν πολλοί από το ΠΑΣΟΚ που άρχισαν να λιγώνονται με τον  “εκσυγχρονιστικό”  λόγο του.  Πρώτη και καλύτερη η Άννα Διαμαντοπούλου, που δεν έχει  αλλάξει γνώμη. Αντίθετα, όπως λένε όσοι συνομιλούν μαζί της,  τώρα προστέθηκε και η εκτίμησή της και για τον Άδωνι Γεωργιάδη. Αν και σ αυτό έρχεται δεύτερη: ο Βενιζέλος τον εκτιμάει όπως και τον Σαμαρά, από χρόνια.

Για το “Μπένι” έλεγαν τότε ότι του συστήθηκε,από πλευράς Μητσοτάκη, να μην  διεκδικήσει ρόλο παρά τη ΝΔ, αλλά να μείνει στο  ΠΑΣΟΚ- ή όπως αλλιώς  θα λέγεται-και να πιέζει για συνεργασία με τη ΝΔ . Επικουρούμενος φυσικά από τον Ανδρέα Λοβέρδο που παθαίνει αλλεργία στην ιδέα  συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ- πολύ πριν τις τελευταίες εξελίξεις.

Δεν είναι τυχαίο ότι  όταν ιδρυόταν το ΠΑΣΟΚ αμφότεροι ήταν εναντίον του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο ένας από την ΚΝΕ και ο άλλος  από τη .. Χριστιανική Δημοκρατία, το ΚΟΔΗΣΟ και άλλες εξ ίσου επαναστατικές δυνάμεις  της εποχής. Ο Κυριάκος βέβαια είχε και έχει κι ένα πρόβλημα με αυτό το θέμα στο εσωτερικό: στη ΝΔ θα σηκωθεί επανάσταση αν τους προκύψει Βενιζέλος.

Έτσι έμεινε στα εντός -εκτός ΠΑΣΟΚ ή όπως αλλιώς θα ονομάζεται το μαγαζί, τώρα που πήρε εκτός από την κυριότητα και την νομή και κατοχή η Φώφη και δεν προβλέπει ρόλο για αυτό . Αντίθετα προβλέπει για τον Γ.Παπανδρέου παρότι, πέραν της βλάβης που επέφερε στη χώρα με τις επιλογές του και στο ΠΑΣΟΚ με τη διαχείριση του το διέσπασε κιόλας,  για να … κοντύνει τον Βενιζέλο.

Στην πολιτική όμως  για να έχεις ρόλο πρέπει να …είσαι στην πολιτική. Ήτοι να είσαι βουλευτής. Και για τον Βενιζέλο αυτό είναι πρόβλημα. Όπως λένε, η Α’ Θεσσαλονίκης δεν πρόκειται να τον ξαναστείλει στη Βουλή με το  σημερινό του κόμμα. Ειδικά τώρα που θα είναι στο ψηφοδέλτιο και ο άσπονδος αντίπαλος του Χάρης Καστανίδης- και γενικώς η  Γεννηματά θα το στήσει έτσι ώστε να περισσεύει.

Τι μένει; Ο δρόμος της συνεργασίας με τη ΝΔ ως… ανεξάρτητος. Δηλαδή ο δρόμος του… Στέλιου Παπαθεμελή, που το έκανε με τη ΝΔ του Κώστα Καραμανλή.  Να  δημιουργηθούν προϋποθέσεις για να βγει βουλευτής ως  συνεργαζόμενος με τη ΝΔ και βλέπουμε.  Αν έχει κάποια σκοπιμότητα η διαφοροποίηση του από το σημερινό κόμμα του και αν η διαφοροποίησή συνιστά φλερτ με τον Κυριάκο, μόνο αυτό μπορεί να είναι.

Ο επίλογος είναι μελαγχολικός

Ο Βαγγέλης Βενιζέλος, κορυφαίος πολιτικός της γενιάς του από πλευράς ταλέντου, καθηλωτικός ρήτορας, εύστροφος, θα μπορούσε να είναι ο σημαντικότερος πολιτικός της Μεταπολίτευσης μετά τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου. Τουλάχιστον από πλευράς λόγου, προσωπικής κατάρτισης και δημόσιας παρουσίας. Αλλά εκ νεότητός του αυτοακυρώνεται.

Αρχισε με  την αδυναμία του να καταλάβει  την ουσία της Μεταπολίτευσης και έκανε 15 χρόνια να ανακαλύψει το ΠΑΣΟΚ. Μετά το αντιμετώπισε σα να ήταν  ο ίδιος  φίρμα εκ μεταγραφής και περίμενε να προκύψει ως φυσικό φαινόμενο στην ηγεσία του.  Χωρίς σχέδιο, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς ζωτικό χώρο, χωρίς “μηχανισμό”, χωρίς ιδεολογική ταυτότητα, χωρίς “κουλτούρα ΠΑΣΟΚ”.  

Η αμήχανη σιωπή του όταν ο Κ. Σημίτης -παραβιάζοντας κάθε πολιτική διαδικασία και κομματική ηθική- παρέδιδε το ΠΑΣΟΚ στον Γ. Παπανδρέου, μετατράπηκε σε υποταγή του όταν ηττήθηκε ταπεινωτικά  από  κάποιον που νόμιζε ότι τον είχε στο τσεπάκι-  και απλώς του παραχωρούσε χρόνο για “να ασκήσει το κληρονομικό του δικαίωμα και να τελειώνουμε”.

Από εκεί και πέρα η αλαζονεία του, το ιδεολογικό κενό, η αδυναμία να κατανοήσει σε ποιο κόμμα έγινε στέλεχος και αρχηγός και ο ανθρωποδιώχτης που το συνοδεύει, καθόρισαν την τύχη του και τον έβγαλαν στο  περιθώριο.

Κρίμα, γιατί η πολιτική θα είχε να κέρδος από τον Βενιζέλο. Ίσως όχι με την έννοια που το έλεγε ο μέντοράς του Δημ Τσάτσος  “θα είναι τυχερή η Ελλάδα αν τη κυβερνήσει” . Αλλά με την έννοια ότι σπάνια η πολιτική είχε τόσο “περιεκτικούς” πολιτικούς. Και η Βουλή πολύ δύσκολα θα ξαναέχει τόσο συναρπαστικό αγορητή.

Αλλά στη πολιτική για να προχωρήσεις χρειάζεται και πολιτική κρίση, που δεν την είχε. Χρειάζεται στέρεη ιδεολογία, που δεν την είχε -πέραν των συντηρητικών επιλογών του, που ήταν ασύμβατες με το σοσιαλιστικό ΠΑΣΟΚ. Χρειάζεται περίσσευμα  ψυχής και ανωτερότητας  χειρισμών που δεν είχε. Ο επικεφαλής- ή ο υποψήφιος -ενός κόμματος δεν καυγαδίζει στις συνεδριάσεις με  “μπινελίκια”, όπως έκανε ο ίδιος  π.χ. με τον Στέφανο Τζουμάκα, ή με τον Χρήστο Πολυζωγόπουλο. Ούτε εκρήγνυται σε ένα τηλεοπτικό πάνελ. Ενοποιεί και καθοδηγεί, δεν “πλακώνεται” .

Για να είσαι ηγέτης πρέπει να είσαι ηγετικός και δεν ήταν. Και ας διόριζε τον εαυτό του “επόμενο αρχηγό της δημοκρατικής παράταξης”, με το σακάκι του λερωμένο από  τον καφέ ενός σαλεμένου. Τελικά έγινε ο επόμενος καλύτερος φίλος του Άδωνι, του Σαμαρά και τώρα πάει να γίνει και του Κυριάκου.

Αν πράγματι ο δρόμος που ανιχνεύει ο Βενιζέλος αυτή τη περίοδο είναι ο δρόμος του Παπαθεμελή αυτό φέρνει μελαγχολία και κάποιος να τον σταματήσει. Ίσως ο φίλος του ο καθηγητής  Θ. Καρυώτης -που τον θαυμάζει. Θα ήταν καλύτερα να υλοποιήσει την απειλή του ότι “θα γυρίσει το πανεπιστήμιο” και να μην ασχολείται “με αυτούς”.  Ας πει ότι η πολιτική δεν τον σήκωσε- ίσως  σε άλλες συνθήκες θα ήταν καλύτερα. Πριν τριάντα χρόνια έθεσε τα προσόντα του στην υπηρεσία του Ανδρέα Παπανδρέου. Θα κάνει το ίδιο σήμερα για έναν Μητσοτάκη;

Γι’ αυτό ας αποφασίσει μια τελευταία αβαρία: να επιτρέψει στους ανθρώπους που θαύμασαν τα προσόντα του και είχαν επενδύσει σ’ αυτόν -άσχετα αν απογοητεύτηκαν- να τον θυμούνται ως πολιτικό που αξίζει τον κόπο να παρακολουθείς…