Του Γ. Λακόπουλου
Ποια ακριβώς επιστήμη πρέπει να ασχοληθεί στο μέλλον με την περίπτωση ενός ταλαντούχου πολιτικού που τα κάνει όλα λάθος; Ο Βαγγέλης Βενιζέλος ακόμη και όταν κάνει το σωστό το κάνει προς τη λάθος κατεύθυνση.
Από τις τελευταίες εμφανίσεις του προκύπτει ότι είναι πλέον έτοιμος να φύγει οριστικά από το ΠΑΣΟΚ. Αυτό που δεν έκανε το χειμώνα του 2008 απέναντι στον Γ. Παπανδρέου –όταν θα είχε κάποιο νόημα και ο ίδιος καμιά δεκαριά βουλευτές μαζί του-, ετοιμάζεται να το κάνει τώρα απέναντι στη Φώφη Γεννηματά.
Όλα τα κάνει με καθυστέρηση. Θυμίζει αυτό που έλεγαν παλιά στο Λονδίνο για τους Τόρις: “Δεν είναι πάντα λάθος, αλλά είναι μονίμως λάθος τη σωστή στιγμή”. Μικρή αναδρομή στο πολιτικό βιογραφικό του πείθει. Το 1974, όταν η γενιά του -ακόμη και η παρέα του- ήταν στους δρόμους με το ΠΑΣΟΚ και την Αριστερά γενικότερα, αυτός ήταν ευτυχής με την Χριστιανική Δημοκρατία και τους επώνυμους πολιτικούς του Κέντρου.
Ανακάλυψε το ΠΑΣΟΚ το 1987, όταν κατέβαινε στην Αθήνα και στο δικηγορικό γραφείο του Αντώνη Βγόντζα συνέβαλε στον εκλογικό νόμο που κατάρτιζε ο Άκης Τσοχατζόπουλος. Συνδέθηκε -μέσω του Κ. Λαλιώτη που νόμιζε ότι βρήκε έναν χαρισματικό πρόσωπο για να γίνει ο πανίσχυρος δεύτερος- με τον Ανδρέα Παπανδρέου στη χειρότερη στιγμή του- αλλά το προβάλλει ως προσόν του.
Όταν άρχισε να γίνεται ο εκλεκτός- ο λυτρωτής και ο ερχόμενος – της κομματικής βάσης, υποτάχθηκε πλήρως στο παρασκήνιο του Κ. Σημίτη με τον Γ. Παπανδρέου, που άλλαζαν δακτυλίδια σε ένα διαμέρισμα στην οδό Αναγνωστοπούλου μια κρύα νύχτα του Γενάρη του 2004- κατά παράβαση του Καταστατικού του ΠΑΣΟΚ για τη διαδοχή .
Έχασε αντί του Παπανδρέου
Εν συνεχεία κατάργησε στην πράξη τον παραδοσιακό διπολικό χαρακτήρα του ΠΑΣΟΚ, υποτασσόμενος σ’ αυτόν που “απλώς θα εκτελούσε το κληρονομικό του δικαίωμα και θα έφευγε” κατά την κρίση του. Στην πραγματικότητα ο Γ. Παπανδρέου κατέστρεφε το Άστρο του Βενιζέλου και αυτός απλώς του έκανε πλακίτσα στις παρέες του.
Έπεσε στην πρώτη παγίδα που του έστησε ο Παπανδρέου, όταν δεν κατάφερε να παρασύρει τον Σαμαρά, στη συμπρωθυπουργία. Στο τέλος παρέλαβε ένα ΠΑΣΟΚ καθημαγμένο και αφελώς πήγε και έχασε για λογαριασμό του Γ. Παπανδρέου το 2012. Εν συνεχεία απομάκρυνε τους πάντες – ή τους διευκόλυνε να απομακρυνθούν- καυγαδίζοντας αλαζονικά μαζί τους, ενίοτε επί προσωπικού. Το ένα λάθος έφερνε το άλλο.
Στο τέλος αναγκάστηκε να υποκύψει την ανελέητη λογική των αριθμών. Χρεώθηκε με το χαμηλότερο ποσοστό όλων των εποχών και παρέδωσε στη Φώφη- κάνοντας γιόγκα για να αποδεχτεί την ιδέα ότι “αυτός, ο άνθρωπος που θα γινόταν βασιλιάς” θα τελούσε υπό την διεύθυνσή της.
Προς την έξοδο
Το πρόσχημα για την έξοδο δεν θα αργήσει να έλθει. Ίσως είναι η επανάληψη των συζητήσεων της Φώφης με τον Γ. Παπανδρέου, ένα θέμα στο όποιο ο Βενιζέλος έχει δίκιο: δεν μπορεί να συζητάς με τον υπέρ-ευεργετηθέντα διασπαστή. Παρότι ο ίδιος δεν τον πέταξε έξω όταν όφειλε- καθώς ο Παπανδρέου ήταν μέλος του ΠΑΣΟΚ όταν … ετοίμαζε το δικό του.
Θα ακολουθήσει η δημιουργία νέου κόμματος με τη φωτογραφία του στο λογότυπο. Το σχέδιο είναι έτοιμο από καιρό. Τα βασικά στελέχη είναι μιλημένα. Οι υποστηρικτές έχουν βρεθεί. Ο Σημίτης είναι ενημερωμένος.
Ο Βαγγέλης βιάζεται να προλάβει μια άλλη παράλληλη κίνηση από παλιούς “εκσυγχρονιστές” που δεν συμπάθησε πότε. Η πρωτοβουλία του θα φανεί σαν υλοποίηση ενός προγενέστερου σχεδίου του που θα τον έκανε “Γκένσερ της Ελλάδας”. Ήτοι έναν προσοντούχο πολιτικό ο οποίος με το μικρό κεντρώο κόμμα του θα ήταν περιζήτητος σε κάθε κυβερνητική συνεργασία.
Στην πραγματικότητα όμως αυτό που θα συμβεί είναι ό,τι συνέβη και στο παρελθόν: θα παίξει το παιχνίδι κάποιου άλλου. Αυτή τη φορά του Κυριάκου Μητσοτάκη -τον οποίο άλλωστε προτιμάει από τον Τσίπρα.
Ο νεώτερος Μητσοτάκης έχει ένα σχέδιο. Να δημιουργηθεί ένας αστερισμός μικρών κομμάτων -ήδη δύο υπάρχουν και αλλά δυο είναι υπό κατασκευήν- τα οποία στην επομένη προεκλογική περίοδο θα συγκλίνουν με τη ΝΔ και έτσι θα φανεί ότι “ο Κυριάκος καταλαμβάνει το Κέντρο”- έχοντας υιοθετήσει εν τω μεταξύ και την ατζέντα του. Την Ακροδεξιά την έχει αναθέσει τον Άδωνι -ο οποίος μάλλον την νομιμοποιεί παρά την αποδυναμώνει, αλλά αυτή είναι άλλη συζήτηση.
Ο Βενιζέλος αφού υποτάχθηκε -εν βρασμώ ψυχής μέσα του- πρώτα στον Γ. Παπανδρέου και μετά στη Φώφη Γεννηματά και αφού δέχθηκε για μια περίοδο να ορίζει ο Αντώνης Σαμαράς τον ζωτικό πολιτικό χώρο του δικού του ΠΑΣΟΚ- με την ψευδαίσθηση ότι ο Μεσσήνιος έχει προσχωρήσει στην πολιτική του – τώρα κυριεύθηκε από το σύνδρομο Στράτου Διονυσίου:
“Πέταξα τα σκεπάσματα και φόρεσα ότι βρήκα /και μες νύχτα μοναχός τρεις παραπέντε βγήκα
Ρωτάω την καρδιά μου που με πας / Μου λέει σε εκείνη που αγαπάς””.
Στη ΝΔ δηλαδή. Κατά κάποιο τρόπο είναι και επιστροφή σε πιο οικείες αντιλήψεις. Χώρια που μπορεί να γίνει κάποτε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης του χώρου.
Ανάμεσα σε δυο κληρονόμους
Ο “Μπένι” έτοιμος πρωθυπουργός στα 18 του για πολλούς -του εαυτού του συμπεριλαμβανόμενου- και θύμα απόψεων,όπως του μέντορα του Δημ. Τσάτσου που έλεγε “θα είναι τυχερή η Ελλάδα αν την κυβερνήσει ο Βενιζέλος”. Φαίνεται να το παίρνει απόφαση ότι αυτό δεν θα γίνει ποτέ. Οι γραφές δεν λένε πάντα την αλήθεια.
Όλα δείχνουν ότι πλέον θα επιδιώξει έναν μικρότερο ρόλο που δεν θα τον υποχρεώνει να εξηγεί στον καθένα. Όλα θα αρχίζουν και θα τελειώνουν στον εαυτό του, τον οποίο ενίοτε περιγράφει ως “κορυφαίο συνταγματολόγο” και ως Άτλαντα της Περικοπής του Χρέους το 2012- παραβλέποντας ακόμη και σε τίνος την κυβέρνηση ήταν υπουργός όταν συνέβη το PSI.
Στην πραγματικότητα παραμένει αυτό που είπε κάποτε ο πολιτικός αναλυτής Λευτέρη Κουσούλης: “Πολιτικός που νομίζει ότι θα επικρατήσει δια του λόγου”. Πληθωρικός, καλλιεργημένος, με απίστευτη μνήμη, μαγικός ρήτορας που γεμίζει την Ολομέλεια της Βουλής για να τον ακούσουν, τεχνίτης της γλώσσας, ικανός να γράψει ένα βιβλίο σε μια αεροπορική πτήση. Αλλά και όπως έλεγαν για τον Αντρεότι “τόσο ικανός ώστε είναι ικανός για όλα”.
Ευφυής αλλά όχι οξυδερκής στην πολιτική, απολύτως χαρισματικός στο δημόσιο χώρο, είχε τις προδιαγραφές να γίνει ο πιο σημαντικός πολιτικός της γενιάς του. Αποδείχθηκε αυτοκαταστροφικός. Τον παρέσυραν ο παρορμητικός χαρακτήρας του, ο οδοστρωτήρας της βουλιμίας του που τον έστειλε στο Ζάππειο εκείνη την “καταραμένη βραδιά του 2007. Ο “ανθρωποδιώχτης” που τον συνοδεύει, οι κακές συμβουλές – αν νοείται ο όρος δίπλα του- που του έλεγαν ότι “θα προκύψει ως φυσικό φαινόμενο”.
Αν και οι κακές συναναστροφές στον ευρύτερο χώρο της διαπλοκής που επιχείρησε να τον στηρίξει, αλλά αποδείχθηκε μηχανή του κιμά για το μέλλον του, παρότι για χάρη της “δεν έβαλε στον τόκο τα προσόντα του”. Αυτό το μέλλον θα επιχειρήσει, όπως όλα δείχνουν, να δημιουργήσει οσονούπω μόνος του. Εκτός ΠΑΣΟΚ με ένα δικό του κόμμα . Με την προσδοκία ότι θα αποτινάξει το βάρος που ασκεί επάνω του η ιδέα που τον καταδυναστεύει: ότι μπορεί τελικά να υπήρξε τίποτε περισσότερο από μια παρένθεση ανάμεσα σε δυο κληρονόμους.
