Είναι καλή η Διακήρυξη του ΣΥΡΙΖΑ;

Γράφει ο Νίκος Μπίστης


Ναι, γιατί ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις μιας διακήρυξης εν όψει ενός Συνεδρίου διαφορετικού από τα άλλα. Ενός Συνεδρίου συνέχειας και τομής ταυτοχρόνως. Και αυτό αποτυπώνεται στον τίτλο της διακήρυξης.

Και ο τίτλος προσδιορίζει το περιεχόμενο και τούμπαλιν. «Δημοκρατικό κάλεσμα ένταξης στον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία». Καλούνται οι δημοκράτες πολίτες, έχουμε δηλαδή ευρύτατο προσκλητήριο ένταξης. Και εντάσσονται εν όψει Συνεδρίου και στον ΣΥΡΙΖΑ που άντεξε στα δύσκολα χρόνια της κρίσης ως κυβερνώσα Αριστερά και στην Προοδευτική Συμμαχία. Με τις δυνάμεις, δηλαδή, που συμπαρατάχθηκαν μαζί του σπάζοντας στο μέτρο του δυνατού το αντίΣΥΡΙΖΑ μέτωπο των δυνάμεων της οικονομικής και μιντιακής ολιγαρχίας και της παρδαλής συμπαράταξης του συνόλου των άλλων πολιτικών δυνάμεων κάτω από την ομπρέλα της ΝΔ.

Αυτή η ακριβοδίκαιη αναγνώριση αποτυπώνεται στον τίτλο της διακήρυξης , στην ομοφωνία στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ (ο χώρος δεν είναι συνηθισμένος σε ομοφωνίες, μάλλον στο αντίθετο) και στην αποδοχή της από τις δυνάμεις της Προοδευτικής Συμμαχίας. Κριτικές, μετρημένες στα δάκτυλά του ενός χεριού, ήρθαν από δυο διαμετρικά αντίθετες οπτικές. Η μία ανέδειξε την δυσφορία δυνάμεων για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ επεκτείνεται και εδραιώνεται σε χώρους που η κομμουνιστική Αριστερά μόνο επί ΕΑΜ στην κατοχή και επί ΕΔΑ το 1958 είχε κατορθώσει να πλησιάσει.

Με το τεράστιο 31,5% την στιγμή της ήττας, ο ΣΥΡΙΖΑ έδειξε να εδραιώνεται στον χώρο που μεταπολιτευτικά κατείχε το ΠΑΣΟΚ τα χρόνια της ακμής του, αναδεικνύεται δηλαδή ως η κυρίαρχη δύναμη της δημοκρατικής παράταξης. Δυσφορούν λοιπόν, επειδή η διακήρυξη αναφέρεται στην «δημοκρατική έκρηξη του 1981» και απευθύνεται σε σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες και πολίτες του προοδευτικού κέντρου.

«Τι δουλειά έχετε εσείς εκεί;», φωνάζουν θυμωμένοι και αντιδρούν ως υπό έξωση ιδιοκτήτες. Θέλουν ένα μικρό κόμμα διαμαρτυρίας της ριζοσπαστικής αριστεράς, στριμωγμένο στην άκρη με μικρά ποσοστά για να σέρνουν χωρίς αντιστάσεις τον κεντροαριστερό χώρο στην συνεργασία με την Δεξιά.

Η δεύτερη ένσταση δεν εδράζεται στην νεωτερικότητα του ανοίγματος της διακήρυξης, αλλά αντιθέτως στην εμμονή της σε παραδοσιακές συνταγές του παρελθόντος με κυρίαρχη την αναφορά στον «Σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία». Την βρίσκει πολύ ντεμοντέ. Οι φορείς αυτής της ένστασης δεν έχουν παρακολουθήσει την αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος για τον Σοσιαλισμό στις Αγγλοσαξωνικές – μάλιστα – χώρες. Ούτε εντόπισαν την διατύπωση της διακήρυξης «Το αίτημα του σοσιαλισμού δεν περιγράφει ούτε μια ουτοπία, ούτε ένα καθεστώς. Αποτελεί μια απελευθερωτική διαδικασία. Με τομές και ρήξεις, χωρίς νομοτελειακά προκαθορισμένη πορεία, ή αποτέλεσμα». Περιγράφει δηλαδή μια διαδικασία συνεχούς κίνησης, όπου τον δρόμο θα τον φτιάχνουμε περπατώντας τον, αποφεύγοντας την πεπατημένη που οδήγησε σε αδιέξοδο την μεγάλη περιπέτεια του 20 ου αιώνα. Δεν είναι ένα θεωρητικό , χωρίς επιπτώσεις ζήτημα.

Η μαζικοποίηση και το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο δεν συνεπάγεται την μετατροπή του σε πλαδαρό, ασπόνδυλο , κεντρώο κόμμα, χωρίς ρίζες και μακροπρόθεσμους στόχους. Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε από άλλο δρόμο στο ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα, την απώλεια του ηγετικού ρόλου στην προοδευτική παράταξη. Θα το έβαζε μπροστά στον κίνδυνο απώλειας ταυτότητας – άρα και σύνδεσης με τα λαϊκά στρώματα – στον οποίο περιέπεσαν πολλά σοσιαλιστικά κόμματα στην Ευρώπη.

Ο δρόμος που δείχνει η διακήρυξη είναι δρόμος δημιουργικής υπέρβασης των παραδοσιακών ταυτοτήτων για την συγκρότηση ενός κόμματος μαζικού, λαϊκού, ριζοσπαστικού, δημοκρατικού που θα εκπροσωπεί τα συμφέροντα της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας και θα δίνει ρεαλιστικές και προοδευτικές απαντήσεις σε όλα με σύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα και ο λαός. Ούτε «αριστερός» σκαντζόχοιρος ούτε κεντρώος χυλός. Σύγχρονο αριστερό κόμμα.

ΥΓ. Η διακήρυξη ευλόγως ασχολείται με το μέλλον. Υπάρχει όμως και το πρόσφατο παρελθόν. Η εμπειρία δηλαδή από το κυβερνητικό έργο του ΣΥΡΙΖΑ και εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να πρωτοτυπήσει Να αποφύγει δύο εξίσου αποτυχημένες πρακτικές της Αριστεράς. Η μία πρακτική θέλει την Αριστερά να μην αξιολογεί το παρελθόν της, να το προσπερνά ασχολίαστο. Η άλλη – που συνήθως προκύπτει όταν καθυστερεί την αποτίμηση η ενεργεί υπό πίεση -την θέλει να ανακαλύπτει « ενόχους» η αποδιοπομπαίους τράγους υποκύπτοντας στην εύκολη λαθολογία.

Αυτό θα αποφευχθεί αν η αποτίμηση εμπλουτίζει τον προβληματισμό για τα μέλλοντα. Πάντα δε με την αυτονόητη συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι όλοι μαζί κυβέρνησαν, από κοινού πιστώνονται η χρεώνονται κορυφαίες επιλογές είτε αυτές αφορούν συμμαχίες η την στροφή το καλοκαίρι του 2015 η την Συμφωνία των Πρεσπών, για να περιοριστώ στις κορυφαίες. Μπορεί αυτή η αξιολόγηση να ενταχθεί στην συζήτηση για το Πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία εξασφαλίζοντας έτσι το εμπροσθοβαρές της διαδικασίας. Αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος σαν αποτίμηση να απομένει το απλοϊκό σενάριο Βαρουφάκη, όπως το είδαμε αυτές τις ημέρες στις κινηματογραφικές αίθουσες.

The Caller.gr