Του Σωκράτη Αργύρη
«Non exercitus, neque thesauri, praesidia regni sunt, verum amici»
“Ούτε ο στρατός ούτε οι θησαυροί μπορούν να περιφρουρήσουν ένα βασίλειο, παρά μόνο οι φίλοι“
– Σαλλούστιος, ο πόλεμος με τον Ιουγούρθα
Η Κλίμακα Τυφώνων των Σαφίρ-Σίμπσον είναι κλίμακα που χρησιμοποιείται στο Δυτικό Ημισφαίριο για τους τροπικούς κυκλώνες. Η κλίμακα κατατάσσει τους τυφώνες σε πέντε «κατηγορίες» με βάση την ένταση των ανέμων και για την ακρίβεια τη σταθερή ταχύτητα ανέμου Οι πλέον καταστροφικοί τυφώνες κατατάσσονται στην Κατηγορία 5 της Κλίμακας Σαφίρ-Σίμπσον.
Στον δυτικό Χριστιανισμό γίνεται λόγος για τις «5 πληγές του Χριστού» στα Άγια Πάθη δηλαδή: 1) τη μαστίγωση, 2) τον ακάνθινο στέφανο, 3) τα καρφιά στα χέρια, 4) τα καρφιά στα πόδια και 5) τη λόγχη στην πλευρά.
Οι Μουσουλμάνοι επίσης προσεύχονται στον Αλλάχ 5 φορές την ημέρα και τα «5 θεμέλια» ή «5 στύλοι του Ισλάμ» είναι η πίστη, η προσευχή-λατρεία, η ελεημοσύνη, η νηστεία και το προσκύνημα στη Μέκκα.
Η κλασική (ευρωπαϊκή) μουσική σημειογραφία γράφεται πάνω σε 5 οριζόντιες ισαπέχουσες γραμμές, το πεντάγραμμο.
Το σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων είναι 5 δακτύλιοι περασμένοι ο ένας μέσα στον άλλο, που αντιπροσωπεύουν τις 5 κατοικημένες ηπείρους της Γης που συμμετέχουν στους αγώνες: Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Αμερική και Ωκεανία.
Το μπάσκετ παίζεται με 5 παίκτες ανά ομάδα στον αγωνιστικό χώρο.
Η βρετανική υπηρεσία ασφαλείας είναι η MI5.
Ο ιαμβικός πεντάμετρος ήταν το προτιμώμενο μέτρο του Σαίξπηρ.
Υπάρχουν 5 βασικές γεύσεις.
Και τέλος έχουμε και το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ.
Επειδή ο αριθμός 5 παίζει ένα βασικό ρόλο στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής τόσο συνολικά στον πλανήτη αλλά και στη ατομική ζωή του καθενός, εμείς θα εστιάσουμε την προσοχή μας στο επίμαχο άρθρο 5 της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, που είναι η υπόσχεση συλλογικής άμυνας που «ενώνει τα μέλη του, δεσμεύοντάς τα να προστατεύουν το ένα το άλλο και δημιουργώντας πνεύμα αλληλεγγύης μέσα στη συμμαχία».
Υποτίθεται ότι καθορίζει ότι σε μια επίθεση εναντίον ενός μέλους του ΝΑΤΟ θεωρείται επίθεση εναντίον όλων. Η υπόσχεση αυτή υποτίθεται ότι ενισχύει την αξιοπιστία της αποτρεπτικής στρατηγικής της συμμαχίας αυξάνοντας τους κινδύνους για κάθε πιθανό επιτιθέμενο.
Βέβαια αυτή η υπόσχεση είναι ένα είδος Συμβολαίου Μελλοντικής Εκπλήρωσης (futures), αφού η συμμετοχή κοστίζει το 2% του ετήσιου ΑΕΠ της κάθε χώρας αλλά χωρίς να παρέχει δικαιώματα προαίρεσης.
Έτσι παραμένει μία προσδοκία χωρίς εγγύηση πραγματοποίησης.
Εδώ ίσως θα πρέπει να θυμόμαστε, όπως περιγράφει ο Θουκυδίδης, στην Ιστορία του Πελοποννησιακού πολέμου, Βιβλίο 5ο § 85-116, τι συνέβη στη Μήλο, που ήταν μια μικρή Λακεδαιμονική αποικία, όταν αρνήθηκε να ενταχθεί στην Αθηναϊκή Συμμαχία. Αυτό ακριβώς έζησε η Κύπρος το 1974.
Ένα από τα παράξενα της συμμαχίας είναι ότι στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ, δεν ανήκει η πόλη Καμπιόνε ντ’ Ιτάλια, επειδή βρίσκεται εντός Ελβετικών συνόρων. Επίσης για την Ισπανία η συμμαχία, αν και περιλαμβάνει ως έδαφος της τα Κανάρια Νησιά, εξαιρεί τη Θέουτα και τη Μελίγια, που βρίσκονται στη βόρεια Αφρική, ενώ για την Γαλλία αποτελούν μέλη επίσης η Γαλλική Γουιάνα και η Νέα Καληδονία. Τέλος η Ισλανδία δεν έχει στρατό.
Ο μοιραίος άνθρωπος που έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυση μιας συμμαχίας ελευθέρων εθνών [γιατί ως Έθνη εισέρχονται στη συμμαχία και όχι ως κράτη, όπως και στον ΟΗΕ αντίστοιχα] ήταν κάποιος που μιλούσε γερμανικά, ρωσικά, γαλλικά, πολωνικά, τσεχικά, πορτογαλικά και νορβηγικά και στη δεκαετία του ’50 βρισκόταν στο Ινστιτούτο Έρευνας του Πανεπιστημίου του Πρίνστον.
Αυτός ήταν ο Τζώρτζ Κέναν, κορυφαίος διανοητής στον τομέα των διεθνών σχέσεων. Σε αυτόν ανατέθηκε να μελετήσει τη συμπεριφορά της Σοβιετικής Ένωσης μετά τον B΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. O Κέναν ήταν ο πατέρας του ψυχροπολεμικού δόγματος της ανάσχεσης (containment), σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ έπρεπε να σταματήσουν την εξάπλωση του κομμουνισμού με τη διπλωματία, την πολιτική και τις μυστικές υπηρεσίες, δηλαδή με όλα τα μέσα πλην του πολέμου.
O Κέναν προσέφερε το πλέγμα των επιχειρημάτων στα οποία βασίστηκε μια σειρά ενεργειών, όπως η οικονομική βοήθεια σε Ελλάδα και Τουρκία, το γνωστό «δόγμα Τρούμαν» όπου ο Πρόεδρος Τρούμαν ανέφερε στο Κογκρέσο πως το Δόγμα ήταν «η πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών για να υποστηρίξουν τους ελεύθερους λαούς που αντιστέκονται στην προσπάθεια υποδούλωσή τους από ένοπλες μειονότητες ή από εξωτερικές πιέσεις». Ο Τρούμαν έκανε αυτή την έκκληση στη κορύφωση της κρίσης του Ελληνικού Εμφύλιου Πολέμου. Υποστήριξε πως αν η Ελλάδα και η Τουρκία δεν ελάμβαναν την βοήθεια που χρειάζονταν επειγόντως, μοιραία θα έπεφταν στον Κομμουνισμό με σοβαρές συνέπειες στην περιοχή, όπως πίστευε.
Επίσης συνέβαλλε στο σχέδιο Μάρσαλ δηλαδή την οικονομική ενίσχυση κρατών της Ευρωπαϊκής ηπείρου, αποκύημα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ μετά τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και της αντίληψης ότι η επικράτηση του κομμουνισμού θα αποτελούσε κίνδυνο για τα συμφέροντα και των ΗΠΑ. Και τελικά την δημιουργία του ΝΑΤΟ με το άρθρο 5 που γνωρίζουν οι περισσότεροι και προσδοκούν όπως είπαμε.
Ταυτόχρονα, προώθησε μια μυστική ομάδα «ειδικών αποστολών», που είχε σκοπό την καταπολέμηση και όχι απλώς την ανάσχεση του κομμουνισμού. H ομάδα αυτή μετατράπηκε στη διεύθυνση ειδικών αποστολών της CΙΑ, που είδαμε τον ρόλο της στη διάρκεια του καθεστώτος Ιωαννίδη που έφερε την εισβολή και κατοχή του 39% του εδάφους τρίτης χώρας, της Κυπριακής Δημοκρατίας εκ μέρους χώρας μέλους του ΝΑΤΟ.
Τον Φεβρουάριο του 1946, ως υπ’ αριθμόν δύο της αμερικανικής πρεσβείας στη Μόσχα, ο Κέναν έστειλε τότε στην Ουάσιγκτον το διάσημο «μεγάλο τηλεγράφημα», πιθανώς το γνωστότερο διπλωματικό τηλεγράφημα στην αμερικανική ιστορία.
O Κέναν εξήγησε στην αμερικανική ηγεσία, που δεν ήξερε πώς να χειριστεί τη Σοβιετική Ένωση, ότι «η Μόσχα παραμένει αδιάφορη μπροστά στη δύναμη της λογικής, αλλά είναι πολύ ευαίσθητη στη λογική της ισχύος».
«Οι σοβιετικές πιέσεις εις βάρος των ελεύθερων θεσμών του Δυτικού κόσμου μπορούν να ανασχεθούν αν ασκηθούν με επιδεξιότητα ισχυρές αντίρροπες δυνάμεις», έγραψε.
Ο Κέναν από τότε προέβλεπε ότι η πολιτική αυτή: «Θα προωθούσε τάσεις που τελικά θα καταλήξουν είτε σε διάλυση είτε σε σταδιακή απάλυνση της σοβιετικής εξουσίας» όπως συνέβη τελικά.
Εδώ θα πρέπει να κάνουμε μία παρένθεση για να δούμε πώς λειτουργεί η οικονομία της αγοράς στις ΗΠΑ εκείνη την εποχή.
Ήταν 25 Αυγούστου του 1950, που ο Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν εκδίδει εκτελεστικό διάταγμα που θέτει τους σιδηροδρόμους της Αμερικής υπό τον έλεγχο του αμερικανικού στρατού, από τις 27 Αυγούστου, εν αναμονή μιας μαζικής απεργίας από τους εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους. Χαρακτηριστικά την ίδια αιτιολόγηση χρησιμοποίησε για την κατάληψη του ελέγχου των εργοστασίων χάλυβα όταν το συνδικάτο των εργατών στην ατσαλοβιομηχανία United Steel Workers κατέβηκε σε απεργία αργότερα το ίδιο έτος.
Αργότερα ο Τζων Φόστερ Ντάλες, μετέπειτα υπουργός Εξωτερικών του Αϊζενχάουερ, κατά την προεκλογική εκστρατεία του 1952 επέκρινε τη στρατηγική της ανάσχεσης ως υπερβολικά αμυντική, αντιτείνοντας την πολιτική της «μείωσης» (rollback) της ΕΣΣΔ και την «απελευθέρωση» της Ανατολικής Ευρώπης.
Θα σημειώνουμε εδώ ότι ο αδελφός του, ο Αλεν Ντάλες, διατέλεσε αρχηγός της CIA στο αποκορύφωμα του ψυχρού πολέμου (1953 – ’61). Με αυτήν την ιδιότητα, ο Άλεν επέβλεψε τα σχέδια της CIA για την ανατροπή της κυβέρνησης του Ιράν το 1953 και της κυβέρνησης της Γουατεμάλας το 1954. Στη συνέχεια, πρωτοστάτησε στην κίνηση για την ανατροπή του Σουκάρνο στην Ινδονησία το 1958 και κατέστρωσε τα σχέδια για τη δολοφονία του Πατρίς Λουμούμπα στο Κογκό.
Στην βιογραφία του με τον παράδοξο τίτλο «Τζέντλεμαν Κατάσκοπος, Η Ζωή του Αλεν Ντάλες», γραμμένη από τον Peter Grose αφηγείται μεταξύ άλλων ο συγγραφέας, ότι ο Ντάλες απολάμβανε τα θέλγητρα της «Βασιλίσσης της Ελλάδος» Φρειδερίκης σε ένα βεστιάριο δίπλα από το γραφείο του στη CIA το1958, όταν κατά λάθος κάποιος κλείδωσε απ’ έξω την πόρτα. Έκδηλα ντροπιασμένοι ο αρχικατάσκοπος και η «μεγαλειοτάτη», βγήκαν με τη βοήθεια ενός υπηρέτη του.*
Αν αφορμή ήταν ο πόλεμος της Ουκρανίας για να κάνουν αίτηση εισδοχής στη συμμαχία η Σουηδία και Φιλανδία λόγω του άρθρου 5 όπως τόνισαν αυτό που πρέπει να απαντήσουν σήμερα όμως τα 30 μέλη του ΝΑΤΟ μετά την άρνηση του Ερντογάν για την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι, αν ισχύουν οι αρχές του ελεύθερου κόσμου στα μέλη της Συμμαχίας που ήταν η αφορμή ίδρυσης του ή ισχύουν οι αρχές του εκβιασμού, του αυταρχισμού και η κατ’ επίφαση δημοκρατία όπως την βλέπουμε στη γείτονα χώρα καθώς και η επέμβαση στο κράτος δικαίου τρίτων κρατών εκτός και αν έχει προστεθεί νέο άρθρο που ίσως να μη το ξέρουμε εμείς οι απλοί πολίτες.
* Η ίδια μαρτυρία μεταφέρεται και από τον Stephen Kinzer:
Queen Frederika of Greece engaged in with CIA Chief Allen Dulles in 1958.
The Queen met the CIA head when she came to the U.S. on a tour with her son, the future King Constantine II. Just as her trip was about to end, she announced without explanation that she would stay for another week.
She came to Washington, discussed “spiritual values” with President Dwight D. Eisenhower in the Oval Office and then visited Dulles at C.I.A. headquarters. “They had been alone in his office for nearly an hour when an aide knocked. Hearing no response, he entered. He found the office empty, but heard noises from the adjoining dressing room. Later Dulles and the queen emerged,” the book stated, indicating they had been engaged in intimacy.
As she was being driven back to the Greek Embassy, the queen suggested one reason Greek-American relations were so strong. “We just love that man!” she exclaimed.