Η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδας

Του Βασίλη Μαστρογιάννη

Η μερική επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ΝΜ, μόνο προς το Ιόνιο και στα σύνορα με την Ιταλία, θεωρώ ότι θα δώσει ένα ακόμη διαπραγματευτικό χαρτί στην Τουρκία, στην διαχρονική προσπάθειά της  για παγίωση των αμφισβητήσεων στο Αιγαίο. Κατά τη γνώμη μου η επέκταση αυτή θα έπρεπε να λάβει χώρα ταυτόχρονα και προς το Νότο και προς το Αιγαίο.

Σε κάθε περίπτωση όμως έστω κι έτσι είναι μια αρχή μπροστά στις δεκαετίες διπλωματικής και πολιτικής αδράνειας που έδωσε στην Τουρκία το πλεονέκτημα χειρισμών στη διεθνή σκακιέρα και το δικαίωμα να γίνεται ολοένα και πιο επιθετική, με τα γνωστά σήμερα αποτελέσματα, να έχουμε δηλαδή φτάσει ένα βήμα πριν τη σύρραξη.

Ότι τόσες δεκαετίες δεν αξιοποιήσαμε τα πλεονεκτήματα μας σαν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να μας κάνει έστω την ύστατη στιγμή να διαφοροποιήσουμε τη στάση μας και να διασφαλίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, θέτοντας και τους συμμάχους μας προ των ευθυνών τους.

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής ένωσης και αυτό δεν πρέπει να είναι μια απλή διακήρυξη που μένει στα λόγια, αλλά είναι καιρός  οι εταίροι μας να το δείξουν στην πράξη.

Δεδομένου ότι μετά την επέκταση των νμ στα 12 προς τα δυτικά το νότο και τα ανατολικά, οι θαλάσσιες αυτές περιοχές θα είναι απόλυτης κυριαρχικής δικαιοδοσίας της Ελλάδας, δεν θα μπορεί κανείς να τις θέσει υπό αμφισβήτηση.

Επισημαίνεται ότι είναι τελείως διάφορο να αμφισβητεί κάποιο γειτονικό κράτος την υφαλοκρηπίδα ( την οποία άλλωστε παγίως η Ελλάδα έχει δεχτεί ότι είναι το μόνο θέμα προς διαπραγμάτευση με την Τουρκία) κι άλλο να αμφισβητεί ή να επιβουλεύεται ( η Τουρκία) περιοχές στις οποίες ασκείται από το παράκτιο Κράτος ( όπως η Ελλάδα) πλήρη κυριαρχία (στα 12 νμ).

Σημειώνεται επίσης, επειδή γράφονται διάφορα, ότι η υφαλοκρηπίδα υφίσταται χωρίς να απαιτείται ανακήρυξη ή συμφωνία για την οριοθέτησή της όπως στην περίπτωση της ΑΟΖ. Αν τώρα υφίσταται διαφορά ( όπως εν προκειμένω με την Τουρκία) δύνανται οι όμορες Χώρες να προσφύγουν με κοινό συνυποσχετικό στο Δικαστήριο της Χάγης.

Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί στη Χάγη η Ελλάδα πρέπει να προσφύγει από κοινού με την Τουρκία ,όταν έχει ασκήσει πλήρως τα δικαιώματά της ( επέκταση νμ στα 12 προς κάθε κατεύθυνση, όπως προαναφέρεται) που προκύπτουν σαφώς από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας ειδικότερα.

Επειδή πολλοί θα σπεύσουν να προτάξουν το Casus belli της Τουρκίας στην περίπτωση επέκτασης των ναυτικών μιλίων( επιχείρημα έτσι κι αλλιώς αδύναμο και διεθνώς μη αποδεκτό) να θέσω ένα ερώτημα προς αρμοδίους και μη:

Πιστεύει κανείς σώφρων ότι πράγματι η Τουρκία θα επιτεθεί στρατιωτικά και θα  προσπαθήσει να καταλάβει χώρο όπου ασκεί πλήρη κυριαρχία η Ελλάδα;

Προσωπικά πολύ αμφιβάλλω. Όχι γιατί θα φοβηθεί, ιδιαίτερα ο Ερντογάν, να το κάνει, αλλά γιατί τυχόν πολεμική σύρραξη θα οδηγούσε σε διακινδύνευση, την υπόσταση του ΝΑΤΟ, τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κυρίως θα έβαζε σε μεγάλο κίνδυνο τις τεράστιες επενδύσεις και τα συμφέροντα μεγάλων Ευρωπαϊκών Κρατών στην Τουρκία και ιδιαίτερα στα παράλια της Μικράς Ασίας

Διευκρινίζω ότι  δεν είμαι υπέρ της ένοπλης σύγκρουσης με την Τουρκία και θεωρώ ότι ακόμη και σήμερα πρέπει να εξαντλήσουμε κάθε διπλωματικό περιθώριο για την επίλυση με ειρηνικό τρόπο των διαφορών μας.

Οφείλουμε όμως να διασφαλίσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, να υπερασπιστούμε τη “νέα” εθνική μας κυριαρχία (η οποία θα δημιουργήσει καινούργια δεδομένα και στον ενιαίο Ευρωπαϊκό χώρο), εφόσον βέβαια έχουμε εξασφαλίσει τις αναγκαίες συμμαχίες και λάβουμε τις αυτονόητες εγγυήσεις ( στα πλαίσια της ΄΄υποχρεωτικής΄΄ αλληλεγγύης που ρητά προβλέπεται στις Συνθήκες) των εταίρων μας.

 * Δρ Δημοσίου Δικαίου