Του Νίκου Κοτζιά
Η ΝΔ στην εξωτερική της πολιτική, επιδίδεται σε επικοινωνιακά παιχνίδια με το βλέμμα στραμμένο στην εσωκομματική σκηνή. Η πολιτική της απέναντι στην Λιβύη, αποτελεί το πιο ακραίο παράδειγμα για το πώς τα συμφέροντα της χώρας και το διεθνές δίκαιο θεωρήθηκαν περιττά βάρη προκειμένου να εξυπηρετηθούν συγκεκριμένα ολιγαρχικά συμφέροντα με τα οποία η κυβέρνηση έχει ιδιαίτερες σχέσεις.
Η κάκιστη πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ απέναντι στην Λιβύη αποκορυφώθηκε με την αδράνεια που έδειξε όταν η Τουρκία και η Λιβύη παραβίασαν το διεθνές δίκαιο και υπέγραψαν την ψευδό-ΑΟΖ. Με αυτήν παραβιαζόταν όχι μόνο η Ελληνική ΑΟΖ, αλλά και τα ίδια τα χωρικά ύδατα της χώρας στην ΝΑ Κρήτη.
Η κυβέρνηση της ΝΔ προκειμένου να αντιμετωπίσει την ψευδοΑΟΖ, όφειλε να υποχρεώσει την Λιβύη σε προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο. Να επεκτείνει άμεσα τα χωρικά ύδατα στην ΝΑ Κρήτη, ως είχα ήδη προωθήσει με σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων. Τέλος, στη βάση της ιεράρχησης των κανόνων του διεθνούς δικαίου να βγάλει άκυρη την τουρκολιβυκό συμφωνία. Αντ’ αυτών, επέλεξε να μας υπενθυμίζει το casus belli της Τουρκίας. Της «διέφυγε» φαίνεται ότι η Τουρκία παραβίαζε όχι μόνο το διεθνές δίκαιο, αλλά ακόμα και αυτή την κάκιστη συμφωνία της Μαδρίτης, που προέβλεπε να μην υπάρξουν αλλαγές στο στάτους κβο του Αιγαίου.
Η ηγεσία του Υπουργείου Εξωτερικών πανικόβλητη που πιάστηκε κοιμώμενη, δεν είχε το σθένος να λάβει ουσιαστικά μέτρα αποτροπής της συμφωνίας. Βρήκε την «εύκολη – Μη Λύση» να τα βάλει με τον τότε πρεσβευτή της Λιβύης στην Αθήνα. Όμως ήταν γνωστό ότι ο συγκεκριμένος πρεσβευτής ήταν σε ρήξη με το Υπουργείο Εξωτερικών της χώρας του και αποκλείετο να είχε στα χέριά του την συμφωνία ή σχέδιό της. Ολοι γνώριζαν ότι επρόκειτο για πρόσωπο με αγάπη προς την Ελλάδα και με πολιτικές προοπτικές στην χώρα του. Ούτε και αυτό δεν έλαβε υπόψη της η ΝΔ. Τι έκανε; Τον απέλασε. Τι απέγινε; Πρόεδρος της Λιβύης! Μεγαλεία! Γιατί το έκαναν; Διότι κάποιοι εξυπηρετούσαν συγκεκριμένους ολιγάρχες της ενέργειας.
Στη συνέχεια επέλεξαν να μην συνομιλούν με την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Τρίπολης. Επιπλέον, άφησαν την Πρεσβεία στην Τρίπολη χωρίς πρεσβευτή και δημοσιοποιήσαν ότι δεν αναγνωρίζουν την κυβέρνησή της Λιβύης, καθότι πράγματι έχει λήξει η θητεία της. Ποιος, όμως, είναι αρμόδιος να την «καθαιρέσει»; Ο λαός της χώρας. Και ποιος για την διεθνή αναγνώρισή της; Ο ΟΗΕ ο οποίος, όμως, εξακολουθεί να την αναγνωρίζει.
Η συνέχεια; Ο Υπουργός Εξωτερικών προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο της Τρίπολης, αλλά αρνήθηκε να εξέλθει του αεροπλάνου καθότι η ΥΠΕΞ της Λιβύης δεν του «έκανε». Κίνηση που δείχνει χαριτωμένη, αλλά όταν κουβαλάς στην πλάτη σου το Κυπριακό δεν παραβιάζεις τις διαδικασίες και τις αναγνωρίσεις του ΟΗΕ. Θυμίζω, ακόμα, ότι η συγκεκριμένος υπουργός δεν είναι το πρόσωπο που είχε υπογράψει την ψευδό-ΑΟΖ ως ψευδώς επικαλέστηκε για δικαιολογία το ελληνικό ΥΠΕΞ.
Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Να παίζει η Τουρκία μόνη της μπάλα σε αυτήν την χώρα και να ετοιμάζεται για να δημιουργήσει στα νότια της χώρας μας νέες στρατιωτικές βάσεις.
Και η Αλβανία;
Θυμάμαι τον Μητσοτάκη να με καταγγέλλει στην Βουλή όταν προσπαθούσα να κλείσω μια συμφωνία-πακέτο δέκα θεματικών με την Αλβανία ώστε να τελειώνουμε επιτέλους με σειρά από ιστορικές ανοησίες. Τέτοιες, όπως είναι η συνέχιση του εμπόλεμου με αυτή τη χώρα καθώς και η άρνηση αναγνώρισης των συνόρων με βάση τις διεθνείς συμφωνίες του Μεσοπολέμου. Η παραβίαση και η καταπάτηση από τις αλβανικές αρχές των δικαιωμάτων και της ιδιοκτησίας της γηγενούς ελληνικής μειονότητας. Καταφέραμε δε, τουλάχιστον να λύσουμε σχετικά μικρότερα προβλήματα, όπως οι αδειοδοτήσεις των φορτηγών, η απόδοση της αλβανικής υπηκοότητας στον Αρχιεπίσκοπο, ενώ είχαμε ήδη συμφωνήσει την λύση των μεγάλων. Όμως, η νυν κυβέρνηση, όχι μόνο αδιαφόρησε ως προς την ανάπτυξη των ελληνοαλβανικών σχέσεων, αλλά δεν έδειξε να θέλει να λύσει κάποιο από τα υπάρχοντα προβλήματα, ούτε να δώσει πραγματική στήριξη στην μειονότητα.
Το αποτέλεσμα της αδιαφορίας ως προς τις ελληνοαλβανικές σχέσεις οδηγεί στην εξαγωγή δύο συμπερασμάτων. Πρώτον, ότι πράγματι ήταν «τσάμπα ο τσαμπουκάς» που πούλαγε ο Μητσοτάκης για τα αλβανικά ως αρχηγός της αντιπολίτευσης. Κάθε φορά που προωθούσα μια λύση, ο πρόεδρος της ΝΔ δήλωνε ότι εκείνος δεν επρόκειτο να αφήσει «σε χλωρό κλαδί» την Αλβανία και ότι ως μελλοντικός πρωθυπουργός θα βάλει βέτο σε κάθε ανάπτυξη της σχέσης της με την ΕΕ. Οι δηλώσεις αυτές ξεσήκωναν θύελλα χειροκροτημάτων από τους ορθοστατούντες βουλευτές της ΝΔ που μαζί με τον αρχηγό τους παρήγαγαν ένα πραγματικό κονσέρτο υποκρισίας.
Το δεύτερο αποτέλεσμα ήταν ότι τα τέσσερα αυτά χρόνια η Τουρκία προώθησε πιο εύκολα από ποτέ τις θέσεις της στην Αλβανία. Ανέλαβε ακόμα και την εκπαίδευση στελεχών των ενόπλων δυνάμεων της γείτονας χώρας. Δεν είναι λίγοι οι διπλωμάτες ξένων χωρών που αναρωτιόνται πώς και έχει εγκαταλείψει τόσο εύκολα η Ελλάδα τις θέσεις της στην Αλβανία για χάρη της Τουρκίας (διότι στην πολιτική όλα μετριούνται όχι δια της επικοινωνιακής κυριαρχίας, αλλά δια του πραγματικού αποτελέσματος).
Τέλος, στη διάρκεια της θητείας μου είχε μπει σε καλό δρόμο η λύση του ζητήματος της ΑΟΖ Ελλάδας-Αλβανίας, μέσα από μια σύνθετη συμφωνία, χάρη στην οποία η Ελλάδα διασφάλιζε την επήρεια των νησιών της στο Βόρειο Ιόνιο με βάση το ισχύον διεθνές δίκαιο της Θαλάσσης. Διασφάλιζε την υπέρβαση των δεσμεύσεων της κακής συμφωνίας του Κ. Καραμανλή το 1977 για την υφαλοκρηπίδα με την Ιταλία, η οποία είχε γίνει στη βάση του παλιού δικαίου της Θάλασσας.
Τι έκανε η Κυβέρνηση της ΝΔ; Συμφώνησε για την ΑΟΖ με την Ιταλία στη βάση της παλιάς κακής συμφωνίας την οποία η Τουρκία θεώρησε υπόδειγμα! Μια συμφωνία που μείωσε δραστικά την επήρεια των νησιών. Στις Στροφάδες κατέβηκε στο 32%. Η συμφωνία της ΝΔ, δημιούργησε, δηλαδή, ένα αρνητικό «προδικασμένο» που θα αξιοποιηθεί τόσο από την Τουρκία, όσο και από την Αλβανία στο διεθνές δικαστήριο όποτε παραπεμφθεί αυτή η διαφοράς εκεί. Η Ελλάδα, δηλαδή, δεν πέτυχε τίποτα με την συναίνεση της Αλβανίας για παραπομπή του θέματος της ΑΟΖ στην Χάγη, από την στιγμή που έγινε η συμφωνία με την Ιταλία και την Αίγυπτο όπως έγινε. Αντίθετα αφοπλίστηκε νομικά-πολιτικά.
