Ο Α. Φερράρι μιλά στον Θ. Ανδρεάδη- Συγγελάκη
Ο γνωστός Ιταλός δημοσιογράφος Αντόνιο Φεράρι μιλά στην «Εφ.Συν.» για την υπόθεση της δολοφονίας του Αλντο Μόρο και τις ανομολόγητες επιρροές ξένων κέντρων εξουσίας, που στόχευαν στην παρεμπόδιση κάθε αλλαγής στο πολιτικό σκηνικό της χώρας.
Σοβαρότατα ερωτήματα παραμένουν ακόμη αναπάντητα.
«Κάποιοι θεωρούσαν επικίνδυνο τον ευρωκομμουνισμό» λέει ο Ιταλός δημοσιογράφος και συγγραφέας, του οποίου το βιβλίο «Ιl Segreto» (Το Μυστικό) με άμεση έμπνευση από την υπόθεση Μόρο μόλις εκδόθηκε.
• Το τελευταίο σας βιβλίο «Ιl Segreto» (Το Μυστικό), που μόλις κυκλοφόρησε στην Ιταλία, πραγματεύεται -υπό μορφή μυθιστορήματος- την απαγωγή και δολοφονία του χριστιανοδημοκράτη ηγέτη Αλντο Μόρο. Η ιστορία αυτή, μετά από τέσσερις δεκαετίες, συνεχίζει να προκαλεί έντονο ενδιαφέρον.
Πρόκειται για όσα ακριβώς είχα γράψει πριν από τριάντα πέντε χρόνια, αλλά το βιβλίο εκδόθηκε τώρα. Θεωρώ ότι η υπόθεση Μόρο είναι τόσο περίπλοκη, διότι υπήρξε ανάμειξη πολλών ισχυρών εξουσιών.
Το βιβλίο αυτό μου είχαν ζητήσει να το γράψω η εφημερίδα μου -η Corriere della Sera- και o εκδοτικός οίκος Rizzoli.
Είχα ασχοληθεί επί σειρά ετών με την τρομοκρατία, οι εισαγγελείς είχαν αποφασίσει να με προστατέψουν με ένοπλή φύλαξη και είχε μόλις ξεσπάσει το σκάνδαλο της «εκτροχιασμένης» μασονικής στοάς «Π2».
Η Corriere βρισκόταν σε δεινή θέση, στη στοά αυτή ήταν εγγεγραμμένοι ο διευθυντής της, ο μεγαλύτερος μέτοχος και πολλοί γνωστοί μας δημοσιογράφοι. Μου ζητήθηκε λοιπόν να γράψω το βιβλίο, για να στείλουμε το μήνυμα ότι είχαμε πλέον περάσει στη φάση της κάθαρσης.
Με το μυθιστόρημα αυτό είπα ξεκάθαρα ότι πολλές λεπτομέρειες της υπόθεσης Μόρο, που είχαν άμεση σχέση με την αλήθεια, είχαν αποσιωπηθεί ή πιθανώς αγνοηθεί εσκεμμένα.
Τελικά ο εκδοτικός οίκος Rizzoli δεν θέλησε να το εκδώσει. Αλλά τώρα, που βγήκε από τις εκδόσεις Chiarellettere, η ανταπόκριση του κοινού είναι εντυπωσιακή.
Θα πρέπει ίσως να είμαι κατά κάποιο τρόπο ευγνώμων σε όσους πριν από τέσσερις δεκαετίες δεν βρήκαν το θάρρος να το τυπώσουν.
• Η άποψή σας ουσιαστικά είναι ότι η απαγωγή και η δολοφονία του Μόρο στόχευε στο να μην ενισχυθεί ο ευρωπαϊκός και διεθνής ρόλος της Ιταλίας και στο να αποτύχει το πολιτικό πείραμα του ιστορικού συμβιβασμού.
Ναι, είμαι απόλυτα πεπεισμένος γι’ αυτό. Ο Μόρο ήταν από τους εξυπνότερους πολιτικούς της Ιταλίας.
Το ότι το 33% των ψήφων που είχε λάβει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας για λόγους πολιτικών ισορροπιών Ανατολής- Δύσης έπρεπε να μείνουν στην κατάψυξη, ήταν κάτι το απαράδεκτο.
Και ο Μόρο, μαζί με τον Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, προσπαθούσε να ξεπεράσει αυτό το τέλμα. Είναι σαφές όμως ότι το σχέδιο αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τη λογική της Γιάλτας.
Κάποιοι συνέχιζαν να θεωρούν «επικίνδυνο» τον ιταλικό ευρωκομμουνισμό. Θεωρώ ότι αυτό ήταν το κύριο «κίνητρο» της τραγικής αυτής υπόθεσης.
• Είναι δυνατόν όμως οι Ερυθρές Ταξιαρχίες να ήταν τόσο «αφελείς» και να χειραγωγήθηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες του ανατολικού και δυτικού μπλοκ;
Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Πάολο Εμίλιο Ταβιάνι, μετά την πρώτη δολοφονία των Ερυθρών Ταξιαρχιών (εκείνη του δικαστικού Φραντσέσκο Κόκο, στη Γένοβα) μας είπε χαρακτηριστικά: «Θα μπορούσαμε να τους έχουμε συλλάβει όλους, αλλά δεν μας το επέτρεψαν».
Ηταν μια σοβαρή δήλωση, η οποία προκάλεσε τεράστιο προβληματισμό. Eκείνη την ημέρα -στις 8 Ιουνίου του 1976- πιστεύω ότι άλλαξε ουσιαστικά η όλη στρατηγική.
Από τις «σκληρές και ανόθευτες» Ερυθρές Ταξιαρχίες της πρώτης φάσης (που τραυμάτιζαν και λήστευαν, αλλά δεν είχαν ποτέ σχεδιάσει τη δολοφονία των εχθρών τους), περάσαμε σε κάτι διαφορετικό. Κάτι το σαφώς πιο πολύπλοκο και πολύ βρόμικο, μεφιτικό.
• Και με σειρά ύποπτων παρεισδύσεων…
Σαφέστατα. Ημουν πάντα πεπεισμένος γι’ αυτό. Και φτάνει να θυμηθούμε τη σχολή Hyperion του Παρισιού, που σύμφωνα με πολλές έρευνες ήταν κέντρο στο οποίο συνέρρεαν διεθνή, υπόγεια συμφέροντα.
Στις παρεισδύσεις αυτές έκανε αναφορά και το ιδρυτικό μέλος των Ερυθρών Ταξιαρχιών, Αλμπέρτο Φραντσεσκίνι, παλαιότερα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στον συνάδελφο Λάκη Χατζηκυριάκο.
Κάποια στιγμή οι παρεισφρήσεις αυτές πιστεύω ότι άλλαξαν τους ίδιους τους στόχους των Ε.Τ. Με το μυθιστόρημά μου προσπάθησα να παρουσιάσω και την ιστορία ενός μέλους των «Brigate Rosse», που είχε πιστέψει στους αρχικούς, διακηρυγμένους στόχους και στο τέλος δεν μπορούσε πια να κατανοήσει τι συνέβαινε.
Διότι το κύριο ερώτημα τελικά είναι: Για ποιο λόγο δολοφονήθηκε ο Αλντο Μόρο; Αν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες ήθελαν πραγματικά να προκαλέσουν την έκρηξη των αντιφάσεων του συστήματος, δεν υπήρχε καλύτερη λύση από το να αφεθεί ελεύθερος ο Μόρο.
Με τη φόρτιση και τον θυμό της στιγμής εκείνης, θα πήγαινε στο κόμμα του και θα ξεκαθάριζε, πολιτικά, όλους τους λογαριασμούς.
Αλλά αυτό δεν συνέβη διότι οι απαγωγείς του ήταν τελικά δέσμιοι όσων ήθελαν να τον δολοφονήσουν πάση θυσία.
• Ξέρω ότι έχετε σειρά επιφυλάξεων σε ό,τι αφορά τον καθηγητή Τόνι Νέγκρι, ο οποίος δίδαξε και στη σχολή Hyperion του Παρισιού. Ετσι δεν είναι;
Δεν ξέρω αν δίδαξε στη σχολή αυτή. Ο καθηγητής Τόνι Νέγκρι είναι ένα πολύ ιδιαίτερο πρόσωπο. Δεν αμφισβητώ τη μεγάλη του μόρφωση και τη μεγάλη του ικανότητα χειραγώγησης.
Μπορώ να πω ότι τρέφω μεγάλη εκτίμηση για τον δικαστικό Πιέτρο Καλότζερο, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα γνωστή ως «της εβδόμης Απριλίου» (σ.σ. πρόκειται ακριβώς για την έρευνα που οδήγησε στη σύλληψη του Νέγκρι με κατηγορίες τρομοκρατικής δράσης), διότι και με τεράστιο θάρρος κατάλαβε ότι οι μυστικές υπηρεσίες παρεμπόδιζαν σε όλη την Ευρώπη κάθε προσπάθεια να εξακριβωθεί ποιος κρυβόταν πίσω από την απαγωγή και τη δολοφονία του Αλντο Μόρο.
Ο Νέγκρι προσπάθησε να μου δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα. Από το Παρίσι (όπου κατέφυγε όταν στην Ιταλία καταδικάστηκε, από την πρωτοβάθμια δικαιοσύνη, σε τριάντα χρόνια κάθειρξη) ζήτησε από την εφημερίδα μου να πάψω να ασχολούμαι με την τρομοκρατία.
Εγώ έκανα μόνο τη δουλειά μου, παραθέτοντας στοιχεία και θέτοντας ερωτήματα. Θεωρώ ότι η κίνησή του αυτή ήταν βαρύτατη και αχαρακτήριστη.
Εγώ πάντως κρατώ πάντα αποστάσεις από τους εξτρεμισμούς, τόσο της Αριστεράς όσο και της Δεξιάς. Διότι φοβούμαι ότι στο τέλος μπορεί να καταλήξουν σε έναν ουσιαστικό εναγκαλισμό.
• Οι ίδιες σκοτεινές δυνάμεις των μυστικών υπηρεσιών είναι εκείνες που έκαναν τόσο ισχυρή και τη μυστική μασονική στοά «Π2», η οποία ανακαλύφθηκε το 1981. Μια ατελείωτη σειρά παρακρατικών σχεδίων;
Διαβάζοντας τη λίστα των μελών της στοάς αυτής μάς διαπερνά ένα ρίγος. Καταλαβαίνουμε ότι η Ιταλία επί δεκαετίες ήταν στα χέρια μιας τρομερά επικίνδυνης ομάδας, η οποία δεν στόχευε μόνο σε καριέρες και μπίζνες, αλλά και στην ανατροπή της δημοκρατικής τάξης.
Στη λίστα αυτή υπήρχαν τα ονόματα των αρχηγών της αστυνομίας, των μυστικών υπηρεσιών, του στρατού, μεγάλων επιχειρήσεων, δημοσιογράφοι και όχι μόνο.
Την τελευταία στιγμή κάποιοι αποφάσισαν να μπλοκάρουν τη στοά αυτή με μια κίνηση που έμοιαζε και αυτή προδιαγεγραμμένη. Αλλά οι υπόγειοι μηχανισμοί της επί σειρά ετών είχαν ριζώσει βαθιά στην Ιταλία…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦ. ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ