Τζο Μπάιντεν: Ενας ρεαλιστής μεταρρυθμιστής Πρόεδρος

Του Μιχάλη Ψύλου

Mετά από μια μακρά δύσκολη διελκυστίνδα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κατάφερε να περάσει από το Κογκρέσο ένα από τα σημαντικότερα νομοσχέδια, που είχε υποσχεθεί προεκλογικά: Το νομοσχέδιο για τις υποδομές, αξίας άνω του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, ψηφίστηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων το βράδυ της Παρασκευής με σχετικά μικρή πλειοψηφία (228 ναι, 206 όχι).

Χρειάστηκε μάλιστα να το ψηφίσουν και 13 Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές για να εγκριθεί, καθώς το καταψήφισαν έξι Δημοκρατικοί. «Είναι μια μοναδική επένδυση που θα δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας, δήλωσε ο Μπάιντεν , εκφράζοντας την ικανοποίησή του για την τελική έγκριση από το Κογκρέσο του γιγαντιαίου επενδυτικού προγράμματος υποδομών. «Ο νέος νόμος μας βάζει στον δρόμο να κερδίσουμε τον οικονομικό ανταγωνισμό με την Κίνα και άλλες μεγάλες χώρες στον 21ο αιώνα», είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος και πρόσθεσε απευθυνόμενος στους συμπατριώτες του: «Για όσους στο σπίτι τους νιώθουν ότι έχουν μείνει πίσω και είναι ξεχασμένοι από την  ταχέως μεταβαλλόμενη οικονομία, αυτός ο νόμος είναι για εσάς».

Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτήσει την απαραίτητη ανακαίνιση λιμανιών, δρόμων και σιδηροδρόμων, καθώς και διάφορα καινοτόμα έργα σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Γερουσία το είχε εγκρίνει τον περασμένο Αύγουστο με μεγάλη πλειοψηφία, αλλά στη Βουλή, όπου οι Δημοκρατικοί έχουν σαφή πλειοψηφία, τα πράγματα είχαν γίνει πολύ περίπλοκα λόγω των διαφωνιών μεταξύ της «προοδευτικής» και της «μετριοπαθούς» πτέρυγας στο Δημοκρατικό κόμμα.

Αναβολή για το κοινωνικό νομοσχέδιο

  Αιτία της εσωκομματικής διαφωνίας στους Δημοκρατικούς είναι ένα δεύτερο σχέδιο νόμου “Build Back Better» – ένα πακέτο «κοινωνικής συμφιλίωσης» και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής- που θα έπρεπε επίσης να ψηφιστεί την Παρασκευή, αλλά αναβλήθηκε  έως τα τέλη του μήνα, επειδή δεν υπήρχε εσωκομματική συμφωνία. Τελικά, η κατάσταση επιλύθηκε με έναν συμβιβασμό για τον οποίο εργάστηκε και ο Πρόεδρος Μπάιντεν προσωπικά. Οι «προοδευτικοί» συμφώνησαν να ψηφίσουν πρώτα τον νόμο για τις υποδομές, με αντάλλαγμα μια γραπτή υπόσχεση από πιο μετριοπαθείς βουλευτές να υποστηρίξουν το “νομοσχέδιο συμφιλίωσης” τις επόμενες εβδομάδες, υπό τον όρο ότι θα είναι εγγυημένη η οικονομική κάλυψη για τα πολλά έργα που προβλέπει.

Το κοινωνικό αυτό νομοσχέδιο ,ύψους 1,85 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, πρόκειται να ενισχύσει τα προγράμματα για την υγεία, την οικογένεια και την αλλαγή του κλίματος, δίνοντας τη μεγαλύτερη ώθηση στο κράτος πρόνοιας τα τελευταία 60 χρόνια.

Η έγκρισή του αναβλήθηκε γιατί οι μετριοπαθείς Δημοκρατικοί ζήτησαν μια εκτίμηση κόστους για τα εκτεταμένα οικονομικά μέτρα που προβλέπει, από το ανεξάρτητο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου. Η αναβολή αυτή διέψευσε τις ελπίδες ότι ο Πρόεδρος Μπάιντεν θα γιόρταζε μια διπλή νίκη με την ψήφιση και των δύο νομοσχεδίων. Μια νίκη που χρειάζεται επειγόντως, μετά την ήττα των Δημοκρατικών στις εκλογές για την ανάδειξη κυβερνήτη στη Βιρτζίνια, αλλά και την κατακόρυφη πτώση της δημοτικότητας του Αμερικανού Προέδρου.

Οργή στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα

Ο Μπάιντεν δεν μπορούσε να φανταστεί ότι το νομοσχέδιο για τις υποδομές θα περνούσε χάρη στη στήριξη 13 αντιπάλων του- Ρεπουμπλικανών βουλευτών. Οι οποίοι μάλιστα έχουν προκαλέσει τεράστια οργή στο κόμμα τους, καθώς ζητούνται «τα κεφάλια τους επί πίνακι»: Ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής από την Αριζόνα, Τζος Μπάρνετ, υποστήριξε ότι οι 13 συνάδελφοί του «ψήφισαν για να μετατρέψουν την Αμερική σε κομμουνιστική χώρα. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν  τόσο σκληρά μέχρι το 2022 που οι ζωές τους γίνουν εντελώς  άθλιες μέχρι να τους καταψηφίσουμε». Ο Μπάιντεν γνωρίζει λοιπόν ότι δεν πρόκειται να ελπίζει στους μετριοπαθείς Ρεπουμπλικάνους για να περάσει το «νομοσχέδιο της συμφιλίωσης», το οποίο κινδυνεύει να καταψηφιστεί,καθώς εκτός από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, θα πρέπει να το εγκρίνει και η Γερουσία ,όπου η πλειοψηφία δεν θεωρείται ακόμη εξασφαλισμένη. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι ο Μπάιντεν για να εξασφαλίσει την έγκρισή του, πίεσε την «προοδευτική» πτέρυγα , να βάλει νερό στο κρασί της. Η αρχική πρόταση που είχε υποβάλει ο γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς , προέβλεπε τη διάθεση έξι τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Ακολούθησε ένας πρώτος συμβιβασμός στα 3,5 τρισεκατομμύρια, για να  υπάρξει τελικά συμφωνία στο σημερινό πακέτο, ύψους 1,85 τρις.

Speedy Joe

«Ο Τζο Μπάιντεν είναι ένας ρεαλιστής μεταρρυθμιστής που έρχεται αντιμέτωπος με τις διαιρέσεις που υπάρχουν τόσο στο Δημοκρατικό  στρατόπεδο, όσο και στην κοινωνία», γράφει η γαλλική Le Monde. Η Δημοκρατική βουλευτής από τη Βιρτζίνια Αμπιγκέιλ Σπανμπέργκερ ,που θεωρείται μετριοπαθής, δεν δίστασε  μάλιστα να επικρίνει τον Μπάιντεν για τη φιλοδοξία του να περάσει το κοινωνικό νομοσχέδιο. Μιλώντας στους New York Times η Δημοκρατική βουλευτής είπε απευθυνόμενη στον Πρόεδρο: «Κανείς δεν σε επέλεξε για να είσαι ο Φράνκλιν Ρούσβελτ, σε διάλεξαν για να είσαι κανονικός και να σταματήσεις το χάος». Στο κύριο άρθρο τους, οι ΝΥΤ προέτρεψαν μάλιστα τους Δημοκρατικούς «να επιστρέψουν στις μετριοπαθείς πολιτικές και αξίες που οδήγησαν τις νίκες το 2018 και το 2020». Οι δημοσκοπήσεις, δείχνουν άλλωστε διάβρωση της υποστήριξης στον Μπάιντεν από τους ανεξάρτητους ψηφοφόρους: έχει μειωθεί από 61% στην αρχή του έτους σε 34% ,πριν από δύο εβδομάδες.

«Ο Αμερικανός πρόεδρος επιστράτευσε όλη τη μαεστρία του για να επιτύχει έναν συμβιβασμό μεταξύ μετριοπαθών και προοδευτικών στο Κογκρέσο , μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων, καχυποψίας και αντιπαραθέσεων στο δικό του στρατόπεδο». Αλλωστε, όπως είπε χαριτολογώντας και ο ίδιος: «Ήμουν γερουσιαστής για … 370 χρόνια, ξέρω από συμβιβασμούς». Η  ινδικής καταγωγής Δημοκρατική βουλευτής  Πραμίλα Τζαγιαπάλ , που ηγείται των «Προοδευτικών», είπε στους δημοσιογράφους ότι ο Μπάιντεν  τηλεφώνησε ακόμη και στη μητέρα της στην Ινδία, για να πείσει την… κόρη της να ψηφίσει το νομοσχέδιο για τις υποδομές.

Το σίγουρο είναι ότι ένα χρόνο μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές επί του Ντόναλντ Τραμπ,  μπορεί να τελείωσαν «τα τραιντάφυλλα και το κρασί», όπως γράφει η ισπανική El Pais ,αλλά ο Μπάιντεν έχει διαψεύσει κατηγορηματικά όσους τον χαρακτήριζαν “sleepy Joe”.  Αν και γιορτάζει τα 79 του χρόνια στις 20 Νοεμβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος αποδεικνύεται “Speedy Joe”, υποστηρικτής μεγάλων κοινωνικοοικονομικών μεταρρυθμίσεων ,οι οποίες  παραμένουν δύσκολο να κατανοηθούν στο ίδιο του το κόμμα. Πόσο μάλλον σε όλη την Αμερική…