Του Νίκου Λακόπουλου
Οι τελευταίες -βιαστικές- δημοσκοπήσεις έσπευσαν να μιλήσουν για πτώση του ΣΥΡΙΖΑ ιδιαίτερα στην Μακεδονία κι άνοδο της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό δείχνει πως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ Χωρίς Τους ΑΝΕΛ δεν λογάριασε το πολιτικό κόστος, αν και πολλοί λένε πως τόκανε για να διασπάσει τη Νέα Δημοκρατία.
Αν βέβαια ρωτήσουμε σε μια δημοσκόπηση αν θέλετε να χάσουμε την Μακεδονία “μας” η απάντηση θα είναι “Όχι”. Κι αν ξαναρωτήσουμε ‘Θέλετε ειρήνη στα Βαλκάνια” η απάντηση θα είναι “Ναι”. Κατά συνέπεια, το Μακεδονικό θα κριθεί, όπως και η στάση των κομμάτων, σε άλλο χρόνο με τα νέα δεδομένα. Άλλωστε η ίδια η συμφωνία θα κριθεί από τη ελληνική Βουλή -αν βέβαια περάσει από το δημοψήφισμα της Βόρειας Μακεδονίας κι όταν γίνει η συνταγματική αναθεώρηση.
Μπορούμε από τώρα να διακρίνουμε πάντως ένα νέο σκηνικό. Η μετατόπιση της Νέας Δημοκρατίας σε ακροδεξιές θέσεις δημιουργεί ένα πρόβλημα στο εσωτερικό της. Η προσπάθεια του Κυριάκου Μητσοτάκη να καρπωθεί τα συλλαλητήρια- από τα οποία κρατούσε αρχικά αποστάσεις- την αποξενώνει από μετριοπαθείς δυνάμεις που δεν βλέπουν στη συμφωνία καμιά εθνική καταστροφή, αλλά την αναγκαία λύση ενός προβλήματος.
Αν η πρόταση δυσπιστίας είχε στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης μέσα από την ρήξη Καμμένου – Τσίπρα μάλλον ενίσχυσε την κυβέρνηση και ιδιαίτερα τον Αλέξη Τσίπρα -που εμφανίζεται ως ένας ρεαλιστής εθνικός ηγέτης, απέναντι σε έναν τυχοδιώκτη -που δεν διστάζει να αλλάξει θέση -και να θέσει το κόμμα του στα όρια της διάσπασης- προκειμένου να καρπωθεί ψήφους- που διεκδικούν δυνάμεις πέρα από την Νέα Δημοκρατία.Οι Τσίπρας- Κοτζιάς επιδίωξαν και πέτυχαν μια λύση σε ένα πρόβλημα στο οποίο η Ελλάδα είχε ηττηθεί -με όρους ισοπαλίας- χωρίς να ταπεινώσουν τον αντίπαλο. Η «Handelsblatt» π.χ. έγραψε πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης”με αυτή την κίνηση απομονώνεται διεθνώς. Στα μάτια της Δύσης ο Μητσοτάκης εμφανίζεται με την πρόταση δυσπιστίας ως αρνητής που επιχειρεί να μπλοκάρει τη γεωπολιτικά σημαίνουσα πρόσδεση της Μακεδονίας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ”. Ποιος είναι τελικά κερδισμένος;
Προφανώς το Μακεδονικό αποτελεί μέγα πρόβλημα για τον Κινάλ και τους ΑΝΕΛ, αφού πιθανότητα να διέλυσε δύο κόμματα που είχαν πάρει ήδη το δρόμο για τα αποδυτήρια της Ιστορίας. Η στάση της Φώφης Γεννηματά απέναντι στο ίδιο το πολιτικό συμβούλιο που διόρισε δεν δημιουργεί, αλλά αποκαλύπτει την κρίση ταυτότητας ενός σχηματισμού που δεν ξέρει πού ανήκει. Ή καλύτερα το μισό θέλει να στοιχηθεί ως “πατριωτικό” πίσω από τον Μητσοτάκη και το άλλο μισό τοποθετεί το κόμμα στην Κεντροαριστερά δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ.
Ήταν σαφές όμως εξ αρχής πως δεν μπορεί να υπάρξει Κεντροαριστερά -Χωρίς Αριστερά. Άλλοτε ο πατριωτισμός του ΠΑΣΟΚ τόνιζε πως είναι αριστερό, “αντιιμπεριαλιστικό” κίνημα, σήμερα η πρόεδρος του Κινάλ τον επικαλείται ως στοιχείο δεξιάς στροφής.Είναι θέμα χρόνου -πριν τις εκλογές- το Κινάλ που περιμένει την τρίτη εντολή να διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη καθώς ο διπολισμός -που δημιουργείται και στα εθνικά θέματα- θα εξαφανίσει τα ενδιάμεσα κόμματα χωρίς ταυτότητα και χωρίς άλλο σκοπό πέραν από αυτόν της ύπαρξής τους. Για ποιο λόγο;
Η σύγκρουση για το Μακεδονικό αποκάλυψε πως όχι μόνο ούτε στα εθνικά θέματα μπορεί να υπάρξει συναίνεση, αλλά αντίθετα είναι αυτά που προκαλούν έναν Διχασμό -που παίρνει όλα τα χαρακτηριστικά μιας σύγκρουσης ανάμεσα σε Δεξιά κι Αριστερά. Tην Ακροδεξιά και την Κεντροαριστερά στην οποία δεν ανήκει πλέον το Κινάλ της Φώφης Γεννηματά -ως απροκάλυπτα δεξιό κόμμα.
Το ερώτημα είναι πως όλα αυτά με τις πιθανές εξαϋλώσεις κομμάτων που δημιουργήθηκαν σε μια μνημονιακή Ελλάδα -και δεν έχουν λόγο ύπαρξης στην μεταμνημονιακή- οφείλονται στο Μακεδονικό ή αν ήταν αυτό επισπεύδει αλλαγές που είχαν ήδη δρομολογηθεί. Υπάρχουν βάσιμες υποψίες πώς το ΠΑΣΟΚ δεν κατάρρευσε λόγω της κρίσης και του μνημονίου, αλλά όλα αυτά επιτάχυναν την κατάρρευση του- αφού είχε μεταλλαχθεί από καιρό.
Ζούμε πράγματι κοσμογονικές στιγμές καθώς η Ελλάδα περνάει από την εποχή που άρχισε το 1974 σε μια νέα εποχή -που απαιτεί νέα κόμματα- στην οποία δεν έχουν θέση όσοι ζουν ακόμα στο παρελθόν. Ούτε ο Τσίπρας που θάκανε τις αγορές να χορεύουν πεντοζάλη είναι εδώ, ούτε μπορεί να στηριχθεί μια πολιτική αντιμνημονιακή- από τη στιγμή που η Ελλάδα -με τον ένα ή τον άλλο τρόπο- έχει βγει από αυτή την εποχή.
Η κρίση άλλαξε τον ταξικό χάρτη της χώρας και η έξοδος από αυτήν οδηγεί σε μια νέα χώρα -“μαζεμένη”, συντηρητική και φοβισμένη, που έχει πάρει το μάθημά της -αφού έχει ποδοπατηθεί. Αυτή η χώρα απαιτεί νέα κόμματα -που είτε θα γεννηθούν από την αρχή -πράγμα δύσκολο, πού να …τρέχει κανείς- ή θα αποτελούν μετεξελίξεις όσων σωθούν στις επόμενες εκλογές. Τα κόμματα του facebook πάντως εύκολα δημιουργούνται- όπως οι ΑΝΕΛ του 11%- κι εύκολα εξαφανίζονται.
Οι αγώνες στα συλλαλητήρια είναι μια προσπάθεια ανάκτησης της εθνικής υπερηφάνειας μετά από μια μεγάλη ταπείνωση -όπου εκφράζεται ως εθνική δυσαρέσκεια το μίσος για τα μνημόνια. Είναι το τέλος, δεν είναι η αρχή. Η πολιτική αναδιάταξη που μπορεί να εκκρεμεί σ΄αυτά δεν συμπεριλαμβάνει -όσο κι αν το θέλουν- τον Μητσοτάκη ή τον Σαμαρά, τον Γεωργιάδη ή τον Λεβέντη -που έσπευσε να μιλήσει για προδοσία.
Το νέο πολιτικό σκηνικό δεν συμπεριλαμβάνει την “πατριώτισσα” Φώφη Γεννηματά, ούτε τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ και τις αντιμνημονιακές αποκλίσεις που βλέπουν …επιστροφή στη δραχμή και νέους αντιμνημονιακούς αγώνες -όταν τα μνημόνια έχουν τελειώσει.
Το μόνο ζήτημα είναι ποια μορφή θα πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ- δηλαδή με ποιο κόμμα θα κατέβει στις εκλογές ο αεικίνητος Αλέξης Τσίπρας και τι θα συμβεί με τη Νέα Δημοκρατία -δεδομένου του ότι είτε χάσει, είτε κερδίσει, είτε πάει στις εκλογές είτε αντικατασταθεί πριν από αυτές ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι προσωρινός πρόεδρος ενός κόμματος που αντίθετα από το ΠΑΣΟΚ επέζησε της πολιτικής ανατροπής- που έφερε το πρώτο μνημόνιο.
Προφανώς ένα κόμμα με ακροδεξιά κατεύθυνση και παλαιοδεξιές απόψεις δεν έχει θέση στην ευρωπαϊκή δεξιά. Μια ήττα θα θέσει θέμα όχι μόνο ηγεσίας, αλλά και προσανατολισμού ενός κόμματος που μόνο με διεύρυνση προς το κέντρο μπορούσε να κερδίσει τις εκλογές.Υπάρχουν βέβαια και οι δημοσκοπήσεις -που γίνονται ερήμην του 40% των ψηφοφόρων. Αυτές όμως πέρα από το ότι πέφτουν έξω δεν αφορούν το μέλλον, αλλά το παρελθόν. Καταγράφουν δηλαδή, όσο μπορούν, μια κατάσταση ενώ αυτή έχει τελειώσει.
Το Μακεδονικό συντελεί στην αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, λοιπόν, αφού οδηγεί τη ΝΔ και το μισό Κινάλ δεξιά και πίσω κι αποκαλύπτει έναν νέο ΣΥΡΙΖΑ με ηγέτη όχι πια ένα οργισμένο αριστερό- κατά της παγκοσμιοποίησης και των μνημονίων, αλλά έναν πραγματιστή με διεθνή αναγνώριση που συνομιλεί με τα συντηρητικά στρώματα με ρεαλισμό κι ένα νέο εθνικό όραμα.
Μπορεί και να συμβάλλει και στην προκήρυξη εκλογών, αλλά πότε; Όσοι πίστεψαν ότι η κυβέρνηση θα συνεχισθεί με άλλους συνεταίρους -και τον Σταύρο Θεοδωράκη στη θέση του Καμμένου θα πρέπει να διαβάσουν τις χθεσινές δηλώσεις του προέδρου του Ποταμιού- ενός ηγέτη χωρίς κόμμα:
«Αν φύγει ο Καμμένος και οι ΑΝΕΛ από την κυβέρνηση είναι σαφές ότι δεν υπάρχει κυβερνητική πλειοψηφία. Και πάμε σε εκλογές», δηλώνει στη συνέντευξή του στο iefimerida.gr. Ας μετρήσουμε λοιπόν. Βγαίνουμε με το καλό με το μνημόνιο- ένας ανασχηματισμός μπορεί να έχει εκπλήξεις κι ένα νέο μέτωπο, αλλά τα γεγονότα θα είναι αμείλικτα. Αργά ή γρήγορα αν το δημοψήφισμα στη Βόρεια Μακεδονία γίνει και κερδηθεί το φθινόπωρο, θα πρέπει να καταφέρει ο Ζάεφ τη συνταγματική αναθεώρηση κι η συμφωνία έρχεται για ψήφιση στη Βουλή.
Οι ΑΝΕΛ δεν θα ψηφίσουν, αλλά θα στηρίξουν, όπως λένε την κυβέρνηση- χωρίς να συμμετέχουν -αν υπάρχουν ακόμα. Αν ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορέσει να κάνει ένα νέο κυβερνητικό σχηματισμό, δεν θα δεχθεί να παραμείνει στην κυβέρνηση μ΄αυτό τον τρόπο. Θα προκηρύξει εκλογές με στόχο βέβαια να τις κερδίσει -αφού θάχει δρομολογήσει ένα πρόγραμμα παροχών, τη συνταγματική αναθεώρηση και βέβαια την ανασύνταξη του ΣΥΡΙΖΑ με τη νέα του ταυτότητα, το δημοκρατικό μέτωπο, τον “Αριστερό Συναγερμό” -που αναπόφευκτα δημιουργείται.
Προφανώς το κλειδί των εκλογών δεν το κρατά ο Κοτζιάς, αλλά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Τα γεγονότα- μαζί με την πορεία του σκανδάλου Novartis που θα δημιουργήσει μια νέα επικαιρότητα- θα τρέξουν πολύ γρήγορα μετά τον Αύγουστο. Οι εκλογές κάποτε θα γίνουν και δεν ξέρουμε ποια κόμματα θα συμμετέχουν και κυρίως ποια θα υπάρχουν -και με ποια μορφή- μετά από αυτές.
