Του Μενέλαου Γκίβαλου
Το πέρασμα στον νέο χρόνο δεν μπορεί να εξαντληθεί στην τυπική απαρίθμηση και αποτίμηση των γεγονότων και των πεπραγμένων της χρονιάς που πέρασε. Αντίθετα, θα πρέπει να αποτελέσει μια ευρύτερη κριτική – αναστοχαστική διερεύνηση των σημαντικότερων ιστορικών αλλαγών και τομών που συντελέστηκαν ολόκληρη την τελευταία περίοδο.
Ιστορικό σημείο τομής των αλλαγών αυτών είναι το πέρας του 2014 και οι εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Ασφαλώς, στα τέσσερα χρόνια που μεσολάβησαν από τότε το «σιδηρούν» μνημονιακό πλαίσιο οριοθέτησε σε μεγάλο βαθμό τις αλλαγές αυτές.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος τον Ιούλιο του 2015 αποτέλεσε το αποκορύφωμα της συντελεσθείσας κοινωνικοπολιτικής τομής, όμως το πολιτικό πραξικόπημα του συστήματος Σόιμπλε και το τρίτο μνημόνιο επαναπροσδιόρισαν το στενό πλαίσιο στο οποίο μπορούσε να κινηθεί έκτοτε η ελληνική κυβέρνηση.
Αυτή η ίδια, ωστόσο, ιστορική και κοινωνική μεταβολή, που είχε ήδη αποκρυσταλλωθεί, επέτρεψε την έξοδο από τα μνημόνια και την απόκτηση ενός ευρύτερου πλαισίου πολιτικής αυτονομίας.
Για πρώτη φορά, μια ευρύτερη κοινωνική πλειοψηφία πολιτικοποιήθηκε και εκδήλωσε την ενεργή παρουσία και παρέμβασή της -με όλες τις ιστορικές αδυναμίες και ατέλειες που συνόδευσαν το εγχείρημα- στις εξελίξεις. Αυτή είναι, αναντίρρητα, η πιο σημαντική διεργασία που συντελέστηκε κατά την περίοδο αυτή.
Η κατάρρευση του παραδοσιασκού δικομματικού συστήματος
Το πέρας του 2014 αποτέλεσε και σε συμβολικό και σε ουσιαστικό επίπεδο το όριο της κατάρρευσης του παραδοσιακού δικομματικού συστήματος.
Σε βαθύτερο ορίζοντα, η πτώση αυτή συνδέεται οργανικά με την απονομιμοποίηση και την πλήρη απογύμνωση από κάθε πρόσχημα ενός πολιτικοοικονομικού καθεστώτος που ταύτισε την ύπαρξη και την αναπαραγωγή του με το σύστημα της διαπλοκής και της διαφθοράς.
Ενός καθεστώτος που εργαλειοποίησε τους κρατικούς μηχανισμούς και θεσμούς και απέκτησε προσβάσιμους «θύλακες» στο εσωτερικό της ίδιας της Δικαιοσύνης.
Το καθεστώς αυτό όμως, παρά την πλήρη ηθικο-πολιτική απογύμνωσή του και τα πλήγματα που υπέστη, αναδιοργανώθηκε σ’ ένα ευρύτερο αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Ο κύριος κομματικός εκφραστής του, η Νέα Δημοκρατία, μετασχηματίστηκε σ’ ένα ακροδεξιό – νεοφιλελεύθερο μόρφωμα με εμφυλιοπολεμικές και πατριδοκάπηλες ιδεολογικές εκφορές και ενσωμάτωσε στις πολιτικές του επιλογές τμήμα μιας ψευδεπίγραφης Κεντροαριστεράς. Επιπλέον, το καθεστώς αυτό διατηρεί την απόλυτη σχεδόν κυριαρχία στους μηχανισμούς των ΜΜΕ – στις πιο ακραίες και χυδαίες, μάλιστα, εκδοχές τους.
Ιστορική αντιπαράθεση
Όλες αυτές οι σημαντικές διεργασίες που συντελέστηκαν οδήγησαν σε μια ιστορική αντιπαράθεση τη μεγάλη κοινωνική – ταξική πλειοψηφία με τους φορείς (οικονομικούς και πολιτικούς) του ευρύτερου συστημικού – καθεστωτικού μηχανισμού.
Μια αντιπαράθεση που αφορά σε διαμετρικά αντίθετες στρατηγικές, σε μια σύγκρουση «δύο κόσμων». Ποτέ άλλοτε καθ’ όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο η σύγκρουση αυτή δεν προσέλαβε τόσο ξεκάθαρη μορφή, τόσο ουσιαστικό περιεχόμενο.
Με κάποιο τρόπο, οι κοινωνικοπολιτικές δυνάμεις, τα δύο μέτωπα που αντιπαρατέθηκαν τον Ιανουάριο του 2015 συγκρούονται τέσσερα χρόνια μετά μέσα στις νέες ιστορικές συνθήκες και με πλήρη συνείδηση των ιδεολογικών, αξιακών και ταξικών όρων της σύγκρουσης.
Σημείο-κλειδί της έκβασης της σύγκρουσης αυτής, η κοινωνική – ταξική πλειοψηφία, η αντοχή και η συνοχή της οποίας δοκιμάζονται ακόμα από την οκταετή καταστροφική εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών.
Δυστυχώς, η πλειοψηφία αυτή για μεγάλο διάστημα παραμένει ανοργάνωτη και παθητική, χωρίς δυναμική παρουσία στις εξελίξεις. Κι αυτό το στοιχείο αποτελεί την πιο κρίσιμη παράμετρο για τις επερχόμενες αναμετρήσεις.
Με την είσοδο του 2019 ξεκινά στην πράξη και ο πραγματικός πολιτικός χρόνος που διαθέτουν η κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ ούτως ώστε να αποκαταστήσουν την οργανική σχέση τους με αυτή την κοινωνική – ταξική πλειοψηφία, να την ενεργοποιήσουν και να την καταστήσουν εκ νέου το ιστορικό πολιτικό υποκείμενο που, όχι μόνο θα κρίνει τις εξελίξεις, αλλά και θα δικαιώσει και θα διευρύνει το μεγάλο ιστορικό εγχείρημα που ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια.
Η ουσιώδης ιστορικο-πολιτική «συνέχεια» του 2015 είναι στην πραγματικότητα το 2019, το οποίο και θα πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία μιας νέας προοδευτικής πορείας και να αποτρέψει ταυτόχρονα την επάνοδο ενός άθλιου και καταστροφικού καθεστώτος.
ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ