Του Γιάννη Μπράχου·
Στην δημόσια συζήτηση για την πορεία της οικονομίας είναι κοινή πεποίθηση η επερχόμενη κρίση. Η κυβέρνηση έχει παρατήσει την οικονομία στην τύχη της και δίνει έμφαση στην επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης πανδημίας.
Η κυβέρνηση έχει εξειδικευθεί στη διακυβέρνηση μέσω του φόβου, ο οποίος παραλύει τους πολίτες. Η κυβέρνηση εκμεταλλεύθηκε και τροφοδότησε τον φόβο της πανδημίας, περιόρισε τα πολιτικά και οικονομικά δικαιώματα των πολιτών, καλύπτοντας την κυβερνητική ανεπάρκεια στην πανδημία, στην οικονομία και στην εξωτερική πολιτική. Καθώς οι εξελίξεις σε αυτούς τους τρεις τομείς φθείρουν το κυβερνητικό αφήγημα, η κυβέρνηση αναπροσανατολίζει την επικοινωνιακή της πολιτική.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι κυβερνητικές διαρροές για ανασχηματισμό και πρόωρες εκλογές. Η κυβέρνηση είναι αδιάφορη για την πορεία της οικονομίας και γνωρίζει ότι η συζήτηση περί πολιτικών εξελίξεων επιβαρύνει την κατάσταση στην οικονομία, αλλά προφανώς δεν την απασχολεί. Το ρευστό πολιτικό κλίμα και η πανδημία καλύπτουν επικοινωνιακά την απουσία κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής και αφήνεται να αιωρείται στον κόσμο η αίσθηση ό,τι κάτι θα γίνει και η χώρα θα αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης.
Η κυβέρνηση διανύει το δεύτερο έτος διακυβέρνησης χωρίς άξονα οικονομικών παρεμβάσεων, νομοθέτησε το πτωχευτικό νόμο για να ικανοποιήσει funds και τράπεζες, νομοθέτησε ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων για να ικανοποιήσει εγχώριους εραστές της απορρύθμισης, αλλά στην πραγματικότητα σπρώχνει το τενεκεδάκι της οικονομίας στην επόμενη κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση υπόσχεται ευρωπαϊκά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά «ξεχνάει» την σύνδεση τους με την τήρηση των όρων του ευρωπαϊκού εξαμήνου, δηλαδή την εφαρμογή πολιτική λιτότητας ως αποτέλεσμα της δημοσιονομικής θέσης της χώρας.
Στην κυβέρνηση επιλέγουν να αποφύγουν την συζήτηση για την οικονομία και την οικονομική ανασφάλεια των πολιτών, προετοιμάζοντας την ανάδειξη στη δημόσια σφαίρα των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής.
Στόχος της κυβερνητικής επικοινωνιακής τακτικής είναι η υποκατάσταση του φόβου της πανδημίας με τον φόβο του εξ Ανατολών κινδύνου. Η επικοινωνιακή αναβάθμιση των υπαρκτών προβλημάτων Ελλάδας-Τουρκίας αποσκοπεί στην κάλυψη των διπλωματικών αστοχιών της κυβέρνησης. Στην κυβερνητική θητεία η τουρκική προκλητικότητα αντιμετωπίστηκε με δικολαβίστικα επιχειρήματα απευθυνόμενα στο εσωτερικό της χώρας και χωρίς σοβαρές διπλωματικές πρωτοβουλίες. Η εξωτερική πολιτική της χώρας ήταν δέσμια των επικοινωνιακών επιλογών του επιτελικού κράτους.
Στις προκλητικές κινήσεις της Τουρκίας με αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, η κυβέρνηση υπέδειξε «υπευθυνότητα», προβάλλοντας το επιχείρημα ότι η Τουρκία επιδιώκει σύγκρουση, συνεπώς οι κυβερνητικές υποχωρήσεις αφοπλίζουν «διπλωματικά» την Τουρκία. Πολιτική η οποία εκλήφθηκε ως αδυναμία της χώρας μας να υπερασπίσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της.
Η Τουρκία αποδείχτηκε ότι είχε «διαβάσει» καλά την κυβέρνηση της ΝΔ και προχώρησε σε όλες τις προκλητικές ενέργειες, κατοχυρώνοντας de facto την αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η κατάσταση αυτή οδήγησε σε αλλεπάλληλες διπλωματικές ήττες, αλλά η κυβέρνηση δεν ίδρωσε, ούτε τα μέσα επικοινωνίας που την στηρίζουν. Ήρθε όμως, το πλήρωμα του χρόνου η κυβέρνηση να εκμεταλλευθεί επικοινωνιακά την ευκαιρία που της δίνει η στάση της Τουρκίας. Η κυβέρνηση σε όλες τις κρίσεις βλέπει επικοινωνιακές ευκαιρίες.
Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση θα δώσει έμφαση στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Οι επιλογές προσώπων στον επικείμενο ανασχηματισμό στα Υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας θα σηματοδοτήσουν την επικοινωνιακή στροφή της κυβέρνησης στη νέα απειλή που θα αντιμετωπίζει η χώρα.
Η νέα απειλή αποτελεί καλή ευκαιρία για την υπέρμετρη αύξηση των εξοπλισμών, υποθηκεύοντας το οικονομικό μέλλον της χώρας, στο όνομα της αντιμετώπισης της απειλής. Ούτε σκέψη βέβαια για την αναβάθμιση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, ούτε σκέψη να διαπραγματευθεί στο πλαίσιο της ΕΕ, την εξαίρεση από τους κανόνες ανταγωνισμού ελληνικών βιομηχανιών με σημαντικό αποτύπωμα στην αμυντική θωράκιση της χώρας. Για την κυβέρνηση η Ελλάδα είναι καταναλωτής αμυντικού υλικού με ότι αυτό συνεπάγεται.
Τα κανάλια, τα blogs και οι εφημερίδες θα γεμίσουν με αναλύσεις, θα καλλιεργηθεί ο φόβος του εθνικού κινδύνου, ο οποίος θα φιλοτεχνήσει το πορτρέτο της αδιαπραγμάτευτης κυβέρνησης στα εθνικά. Ο πατριωτισμός των Ελλήνων θα αποτελέσει για μία ακόμα φορά τον στόχο της κυβερνητικής επικοινωνιακής πολιτικής, προκειμένου η ΝΔ να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά το πατριωτικό αίσθημα υπεράσπισης της χώρας, παρότι η κυβέρνηση έχει την αποκλειστική ευθύνη για την δυσμενή πορεία της εξωτερικής πολιτικής.
Η κυβέρνηση με την «αδιαπραγμάτευτη εθνική στάση» της ενδέχεται να επιχειρήσει να εξαργυρώσει πολιτικά την θέση της σε πρόωρες εκλογές, διαμορφώνοντας ανάλογη πολιτική ατζέντα και αφήγημα. Δοκιμασμένο σενάριο, το οποίο έχει αποδώσει στο παρελθόν.
Το σενάριο αυτό θα βυθίσει την οικονομία σε ύφεση, επιδεινώνοντας την κρίση λόγω της πανδημίας. Η κυβέρνηση θέλοντας να αποφύγει τις συνέπειες της απουσίας κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής στη διακυβέρνηση της, επιχειρεί να αλλάξει την πολιτική ατζέντα.
Σε περίπτωση πρόωρης προσφυγής σε εκλογές το θετικό για την κυβέρνηση είναι ότι σειρά επώδυνων αποφάσεων μεταφέρονται στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα. Η σημερινή κυβέρνηση αποφεύγει το καλοκαίρι να αντιμετωπίσει την ενδεχόμενη ανακεφαλαίωση του τραπεζικού συστήματος και τις επιπτώσεις από την εφαρμογή του πτωχευτικού, δηλαδή τους πλειστηριασμούς.
Η κυβέρνηση θα ήθελε επαρκή χρόνο ώστε να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία για τους λίγους, μετατρέποντας τις πρόνοιες του πτωχευτικού σε μηχανισμό εξυπηρέτησης του πελατειακού συστήματος της, ενώ ταυτόχρονα θα προσέφρε σε ισχυρά οικονομικά συμφέροντα εν είδει «καρότου» τους ευρωπαϊκούς πόρους, ευελπιστώντας σε συνέχιση της πρωτοφανούς στήριξης των μέσων επικοινωνίας.
Η κανονικότητα της κυβέρνησης σημαίνει
επαναφορά όλων των διαλυτικών φαινομένων του παρελθόντος στην οικονομία, με
χαριστικές πράξεις και διασπάθιση των ευρωπαϊκών κονδυλίων σε ημετέρους.
Φαινόμενα τα οποία οδηγούν μαθηματικά σε χρεωκοπία και σε προγράμματα
λιτότητας. Στο χέρι του ελληνικού λαού είναι να αποτρέψει αυτές τις εξελίξεις
και να επιβεβαιώσει ότι όταν οι κυβερνώντες κάνουν σχέδια ο Θεός γελάει.
*Οικονομολόγος (Msc, PhD Econ)-πρώην Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων Υπουργείου Εξωτερικών. Οι απόψεις αυστηρά προσωπικές.