Δημ. Αβραμόπουλος: “Η κυβερνοασφάλεια είναι ευθύνη όλων των κυβερνήσεων”

Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος εκπροσώπησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε υπουργική διάσκεψη που διοργανώθηκε στο Βελιγράδι σχετικά με την Kυβερνοασφάλεια και την εγκληματικότητα στο διαδίκτυο. Στη διάσκεψη που φιλοξένησε η Πρωθυπουργός της Σερβίας κα Ana Brnabić, συμμετείχαν υπουργοί και εκπρόσωποι από κράτη μέλη της ΕΕ και τρίτες χώρες, εκπρόσωποι διεθνών οργανισμών και οργανισμών της ΕΕ και ειδικοί εμπειρογνώμονες σε θέματα κυβερνοασφάλειας, ενώ συζητήθηκαν βέλτιστες πρακτικές για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Στην ομιλία του, ο κ. Αβραμόπουλος, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε τα εξής:

Αρχικά θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές αυτής της διάσκεψης, την Πρωθυπουργό της Σερβίας κα Ana Brnabić και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και Υπουργό Εσωτερικών κ. Nebojša Stefanović.

Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο είναι ένα σημαντικό ζήτημα που απασχολεί σε παγκόσμιο επίπεδο τους πολίτες και τις κυβερνήσεις, τις οικονομίες και τις επιχειρήσεις, καθώς και τις εταιρείες του διαδικτύου.

Είναι ένα σημαντικό ζήτημα για τις δημοκρατίες μας, για τα θεσμικά μας όργανα, για τις εκλογές διαδικασίες και την ασφάλεια των κοινωνιών μας. Η ψηφιακή και διαδικτυακή ασφάλεια είναι αλληλένδετη με την φυσική ακεραιότητα και ασφάλειά μας.

Η σημερινή διάσκεψη είναι πολύ επίκαιρη. Καθώς ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο συνδεδεμένος και ψηφιοποιημένος, είναι απαραίτητη μια συνεκτική και λειτουργική πολιτική για την κυβερνοασφάλεια.

Το διαδίκτυο μας παρέχει σημαντικές δυνατότητες για επικοινωνία, ανταλλαγή γνώσης  και μάθηση. Δυστυχώς, όμως, τα διαδικτυακά μέσα μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για παράνομο οικονομικό όφελος ή αθέμιτους πολιτικούς σκοπούς, από τρομοκράτες, εγκληματίες και άλλους παράγοντες.

Ενώ η  διάπραξη εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο είναι εύκολη,  οι συνέπειές τους μπορούν να είναι καταστροφικές και ο εντοπισμός και η απόδοση ευθυνών δυσχερής.

Η τελευταία έκθεση αξιολόγησης της Europol για τη δράση του Οργανωμένου Εγκλήματος στο διαδίκτυο παρέχει σημαντικά ευρήματα. Σύμφωνα με την έκθεση, το Darknet (σκοτεινό διαδίκτυο) παραμένει τομέας που εγείρει ανησυχίες, ενώ παρατηρείται σύγκλιση μεταξύ του κυβερνοεγκλήματος και της τρομοκρατίας.

Επιπλέον, μετά τις πρόσφατες επιθέσεις ransomware, τη δραματική αύξηση της εγκληματικότητας και τη διαφοροποίηση των περιστατικών στον κυβερνοχώρο, προτείναμε πέρυσι ένα ευρύ φάσμα μέτρων για την οικοδόμηση μιας ισχυρής πολιτικής κυβερνοασφάλειας στην ΕΕ.

Οι τρομοκράτες, για παράδειγμα, μπορούν να εκμεταλλευθούν το διαδίκτυο για να προετοιμάσουν και να διευκολύνουν τις ενέργειές τους καθώς και να διαδώσουν την προπαγάνδα τους. Στο πλαίσιο αυτό, την περασμένη εβδομάδα προτείναμε μια νέα νομοθεσία προκειμένου να διασφαλιστεί ότι: 
(1) το τρομοκρατικό υλικό θα αφαιρείται αποτελεσματικά και όσο το δυνατόν πιο γρήγορα από το διαδίκτυο,
(2) οι διαδικτυακές πλατφόρμες θα λάβουν μέτρα ώστε να μην γίνεται κατάχρηση των υπηρεσιών τους,
(3) το τρομοκρατικό περιεχόμενο που αφαιρέθηκε από μια πλατφόρμα του διαδικτύου να μην μεταφορτώνεται αλλού.

Η συνεργασία μας με τις εταιρείες διαδικτύου είναι ζωτικής σημασίας και το εθελοντικό πλαίσιο συνεργασίας που έχουμε δημιουργήσει μέσω του Ευρωπαϊκού Διαδικτυακού Φόρουμ τα τελευταία τρία χρόνια έχει φέρει σημαντικά και συγκεκριμένα αποτελέσματα.

Πρέπει να συνεχίσουμε αυτήν την συνεργασία με τις εταιρείες του διαδικτύου και τον κοινό μας αγώνα εναντίον όσων προσπαθούν να εκμεταλλευθούν τις μεγάλες ελευθερίες που προσφέρει το Διαδικτύου. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που σήμερα βρίσκονται κοντά μας εκπρόσωποι αυτών των εταιρειών.

Εκτός από τα μέτρα για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο διαδίκτυο, προτείναμε επίσης μια δέσμη συγκεκριμένων μέτρων για την προστασία των εκλογικών διαδικασιών στην Ευρώπη. Αυτά περιλαμβάνουν μεγαλύτερη διαφάνεια στις πολιτικές διαφημίσεις μέσω διαδικτύου και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων για την παράνομη χρήση προσωπικών δεδομένων προκειμένου να επηρεαστεί σκόπιμα το αποτέλεσμα των ευρωπαϊκών εκλογών. Στόχος των προτάσεών μας είναι να αντιμετωπίσουμε  ενδεχόμενες απειλές στις εκλογές και να ενισχύσουμε με αυτόν τον τόπο την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών συστημάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Θέλουμε να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των δημοκρατικών διαδικασιών της Ευρώπης και να διασφαλίσουμε ότι οι κανόνες που ισχύουν εκτός διαδικτύου για τη διαφάνεια και την προστασία της εκλογικής διαδικασίας από τυχόν παρεμβάσεις ισχύουν και στο διαδίκτυο.

Μαζί με τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να ολοκληρώσουμε το σχέδιο συνεργασίας σε περίπτωση μεγάλων διασυνοριακών περιστατικών και κρίσεων στον κυβερνοχώρο (blueprint).

Ο εντοπισμός, έρευνα και δίωξη των εγκληματιών του διαδικτύου αποτελούν καθοριστικά στοιχεία για την καταπολέμηση κάθε μορφής εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο.

Επιπλέον, τα νέα μέτρα που προτείναμε σχετικά με την καταπολέμηση της απάτης και της πλαστογραφίας που αφορούν στα μέσα πληρωμής εκτός από μετρητά θα παράσχουν στις αστυνομικές αρχές τα κατάλληλα εργαλεία για τον εντοπισμό και τη δίωξη εγκληματιών στον κυβερνοχώρο.

Φέτος προτείναμε επίσης τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ικανοτήτων στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας (Cybersecurity Competence Centre) για την καλύτερη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας. Το Κέντρο Ικανοτήτων θα βοηθήσει την Ευρώπη να διατηρήσει και να αναπτύξει τις τεχνολογικές και βιομηχανικές ικανότητες στον τομέα της κυβερνοασφάλειας που είναι απαραίτητες για την ασφάλεια της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς.

Επίσης, η αποτελεσματική διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη εάν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις παγκόσμιες απειλές, οι οποίες δεν σταματούν στα σύνορα. Ο εντοπισμός, έρευνα και δίωξη των εγκληματιών του διαδικτύου αποτελούν καθοριστικά στοιχεία για την καταπολέμηση κάθε μορφής εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο.

Δεσμευόμαστε να στηρίξουμε και να προωθήσουμε τη Σύμβαση της Βουδαπέστης, την πρώτη διεθνή συνθήκη που επιδιώκει την καταπολέμηση του εγκλήματος στο διαδίκτυο, καθώς αποτελεί αξιόπιστο μοντέλο αποτελεσματικής διαδικτυακής νομοθεσίας για συντονισμένη παγκόσμια δράση.

Η Σερβία, για παράδειγμα, μαζί με άλλους εταίρους στην περιοχή των Βαλκανίων συμμετέχει σε ένα κοινό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο ενισχύει την ικανότητα των αρχών να καταπολεμήσουν το έγκλημα στον κυβερνοχώρο.

Χρειάζεται στενή συνεργασία και αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων για την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο. Ανέφερα ήδη τις εταιρείες διαδικτύου, αλλά διεθνείς οργανισμοί και οργανισμοί της ΕΕ, όπως η Europol και ο ENISA, είναι οι βασικοί κόμβοι της επιχειρησιακής συνεργασίας μας.

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια Δικτύων και Πληροφοριών (ENISA) θα αποκτήσει ισχυρότερη εντολή (mandate), περισσότερους πόρους και αρμοδιότητα να υποστηρίζει επιχειρησιακά τα κράτη-μέλη στην αντιμετώπιση των κυβερνοαπειλών. Θα είναι το επίκεντρο της επιχειρησιακής απάντησης της Ευρώπης σε μεγάλης κλίμακας περιστατικά στο διαδίκτυο.

Σχεδόν εκατό χρόνια μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, δεν αγωνιζόμαστε πλέον στα χαρακώματα. Αντ ‘αυτού, αγωνιζόμαστε ολοένα και περισσότερο ενάντια σε απειλές στον διαδικτυακό κόσμο. Θα χρειαστεί να παραμείνουμε σε εγρήγορση και να λάβουμε προληπτικά μέτρα, αλλά το σημαντικότερο είναι ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε από κοινού για την καταπολέμηση αυτών των διακρατικών και διασυνοριακών απειλών.

Καμία χώρα δεν μπορεί μόνη της να διασφαλίσει τη σταθερότητα στον κυβερνοχώρο. Η Κυβερνοασφάλεια είναι ευθύνη όλων μας, των κυβερνήσεων, των εταιριών του διαδικτύου αλλά και κάθε πολίτη που χρησιμοποιεί μια συνδεδεμένη συσκευή στο διαδίκτυο. Επομένως, για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά αυτή τη διασυνοριακή πρόκληση, η προσέγγισή μας μπορεί να είναι μόνο παγκόσμια.”