Του Nicholas Kristof (*)
Καθώς ο πρόεδρος Τραμπ ετοιμάζεται να συναντήσει τον Κιμ Γιονγκ-ουν στη Σιγκαπούρη, η έμφαση δίνεται δικαίως στα πυρηνικά όπλα. Ας μην ξεχνάμε όμως και κάτι άλλο: η Βόρεια Κορέα είναι μακράν το πιο ολοκληρωτικό καθεστώς στον κόσμο.
Ο Τραμπ πρέπει να ξεκαθαρίσει στον Κιμ πως αυτό που κάνει ένα έθνος «μοντέρνο» δεν είναι μόνο ο αριθμός των McDonalds, αλλά και η απουσία βασανιστηρίων και ο υψηλός βαθμός ελευθερίας.
Μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βόρεια Κορέα που δημοσιοποιήθηκε το 2014 μιλούσε για «συστηματικές, εκτεταμένες και χονδροειδείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και πρόσθετε ότι από την άποψη αυτή δεν υπάρχει άλλη χώρα σαν τη Βόρεια Κορέα στον σύγχρονο κόσμο.
Βορειοκορεάτες μού έχουν πει ότι κάθε τόσο η αστυνομία κατεβάζει το ρεύμα σε ένα συγκρότημα κατοικιών και στη συνέχεια ερευνά σε κάθε διαμέρισμα τι έπαιζε εκείνη την ώρα το dvd player. Αν, ας πούμε, έπαιζε κάποιο νοτιοκορεάτικο σίριαλ, ολόκληρη η οικογένεια στέλνεται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Καμιά άλλη χώρα δεν έχει καταφέρει να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία, την προπαγάνδα και την αστυνομία για να παρακολουθεί τόσο στενά έναν λαό.
Στις επισκέψεις μου στη Βόρεια Κορέα, που ξεκίνησαν το 1989, με εντυπωσίαζε πάντα ότι κάθε σπίτι έχει Το Μεγάφωνο σε έναν τοίχο (στα χωριά, μπορεί να μοιράζονται διάφορα σπίτια ένα μεγάφωνο). Από το μεγάφωνο μεταδίδονται προπαγανδιστικές ειδήσεις για το πόσο καλός είναι ο ανώτατος ηγέτης στο γκολφ ή το μπόουλινγκ και για το πόσο πολεμοχαρείς είναι οι Αμερικανοί.
Όταν η Βόρεια Κορέα υπέφερε από λιμό τη δεκαετία του ’90, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης εξήραν τα πλεονεκτήματα της δίαιτας και λάνσαραν το σύνθημα «Ας τρώμε μόνο δύο γεύματα την ημέρα!» Ένα ντοκιμαντέρ είχε θέμα έναν άνδρα που έφαγε πάρα πολύ ρύζι – και έσκασε.
Οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί μπορούν να παίζουν μόνο βορειοκορεατικά προγράμματα. Στη μαύρη αγορά μπορεί να βρει κανείς τεχνικούς που «πειράζουν» τους δέκτες ώστε να πιάνουν νοτιοκορεατικά ή κινεζικά κανάλια, αλλά η ανακάλυψη ενός τέτοιου αδικήματος μπορεί να στείλει και πάλι μια οικογένεια σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Στις φυλακές αυτές λέγεται ότι βρίσκονται κάπου 100.000 άνθρωποι.
«Κατά την άποψή μου, οι συνθήκες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Βόρειας Κορέας είναι εξίσου σκληρές με εκείνες που επικρατούσαν στα ναζιστικά στρατόπεδα», λέει ο Τόμας Μπίργκενταλ, επιζών του Αουσβιτς και πρώην μέλος μιας ένωσης δικηγορικών συλλόγων που ερευνούσε τις συνθήκες στις βορειοκορεατικές φυλακές.
Η άποψή μου είναι ότι προτεραιότητα αποτελεί το ζήτημα των πυρηνικών όπλων και ότι δεν πρέπει να θέσουμε τη βελτίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως προϋπόθεση για τη συνέχιση αυτών των συνομιλιών. Πιστεύω ακόμη, όμως, ότι ο Τραμπ μπορεί και πρέπει να εξηγήσει στον Κιμ ότι το καθεστώς του δεν πρόκειται να γίνει ποτέ σεβαστό αν δεν βελτιώσει τις επιδόσεις του σε αυτόν τον τομέα.
Ένα άλλο ζήτημα είναι οι απαγωγές ιαπώνων πολιτών τα τελευταία χρόνια. «Περιμένω από τον πρόεδρο Τραμπ να ζητήσει από τον Κιμ Γιονγκ-ουν να επιλύσει αυτό το θέμα», τονίζει ο Τακούγια Γιοκότα. Η αδελφή του Μεγκούμι Γιοκότα απήχθη το 1977 σε ηλικία 13 ετών από βορειοκορεάτες πράκτορες καθώς επέστρεφε στο σπίτι από το σχολείο. Η Βόρεια Κορέα έχει αναγνωρίσει ότι την απήγαγε, αλλά ισχυρίζεται ότι η μικρή στη συνέχεια αυτοκτόνησε.
Τόσο ο Ρόμπερτ Γκαλούτσι, που διαπραγματεύτηκε το Συμφωνημένο Πλαίσιο του 1994 με τη Βόρεια Κορέα, όσο και ο Ρόμπερτ Μάλεϊ από το International Crisis Group, συμφωνούν ότι το βασικό ζήτημα είναι τα πυρηνικά όπλα, εκφράζουν όμως την πεποίθηση ότι για να σταματήσουν οι αμερικανικές κυρώσεις και να αποκατασταθούν οι σχέσεις των δύο χωρών θα πρέπει το καθεστώς να πάψει να μεταχειρίζεται τους πολίτες του όπως σήμερα.
Τα τελευταία χρόνια, είχα πολλές ώρες συζητήσεων με βορειοκορεάτες αξιωματούχους για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι αξιωματούχοι δέχονται να μιλήσουν για το ζήτημα αυτό όταν δεν νιώθουν ότι τους κάνεις μάθημα και θεωρούν ότι τους ακούς. Επιπλέον, όσο περνάει ο καιρός συζητούν πιο πρόθυμα τέτοια ζητήματα. Στην πρώτη μου επίσκεψη, οι αξιωματούχοι αρνούνταν την ύπαρξη φυλακών ή στρατοπέδων συγκέντρωσης. Τώρα αναγνωρίζουν την ύπαρξή τους, ισχυρίζονται όμως ότι οι δυτικές εκθέσεις για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι άδικες και υπερβολικές.
Ενα καλό σημάδι είναι ότι η Βόρεια Κορέα επέτρεψε πέρυσι στον ειδικό απεσταλμένο των Ηνωμένων Εθνών να επισκεφθεί τη χώρα και να συζητήσει το θέμα της μεταχείρισης των ανθρώπων με αναπηρία.
Ο Τραμπ θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον Κιμ να δεχθεί επισκέψεις του Ερυθρού Σταυρού σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή να αφήσει ελεύθερους τους συγγενείς όσων καταδικάζονται. Αυτά είναι δύσκολα θέματα και δεν θέλουμε να κάνουμε τις πυρηνικές διαπραγματεύσεις πιο δύσκολες. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι η Βόρεια Κορέα δεν είναι οποιοδήποτε πυρηνικό κράτος. Και ότι αυτό που συζητείται δεν είναι μόνο οι πυρηνικές κεφαλές, αλλά και οι ανθρώπινες ζωές.
(*) Ο Νίκολας Κριστόφ είναι αρθρογράφος των New York Times
(Πηγή: The New York Times- ΑΠΕ ΜΠΕ)
