Η κάλπη της οργής και οι ηττημένοι: ξέρουμε πόσα κόμματα θα πάνε στις εκλογές, αλλά δεν ξέρουμε πώς και πόσα θα βγουν από αυτές

Του Νίκου Λακόπουλου

Με τις δημοσκοπήσεις να εμφανίζουν την Νέα Δημοκρατία κάτω από 30% -έως και στο 26%- και την ψα΄λίδα με τον ΣΥΡΙΖΑ να βρίσκεται στα όρια του στατιστικού λάθους το ενδεχόμενο να είναι το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα ήδη πρώτο είναι πολύ πιθανό.

Ωστόσο οι εκτιμήσεις των πολιτικών αναλυτών είναι μετά τις τελευταίες δημοσκοπήσεις πως είναι αδύνατο στις εκλογές με την απλή αναλογική να σχηματισθεί κυβέρνηση ακόμα και συμμαχική από την Νέα Δημοκρατία ή τον ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ.

Το ερώτημα αν αυτό μπορεί να γίνει με νέες εκλογές δεν μπορεί να απαντηθεί αν ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν άρει την προϋπόθεση για συνεργασία με ένα από τα δύο κόμματα να μην είναι πρωθυπουργός ούτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ούτε ο Αλέξης Τσίπρας.

Το ενδιαφέρον είναι πως αν ένα από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα καταφέρει στις εκλογές με απλή αναλογική να εξασφαλίσει ένα ποσοστό 34-35% και μπορεί να εξασφαλίσει αυτοδύναμία στις εκλογές με το μπόνους είναι πως δεν θα χρειάζεται πλέον τις έδρες του ΠΑΣΟΚ.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή είναι πρώτο κόμμα και δεν σχηματίσει κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 21ης Μαϊου έχει κάθε λόγο να πάει σε νέες εκλογές με την ελπίδα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση- νικητών και όχι “ηττημένων”.

Σε κάθε περίπτωση όμως η κυβέρνηση αυτή θα είναι μια κυβέρνηση ασθενική ή θνησιγενής -είτε έρθει η ΝΔ πρώτο κόμμα, είτε ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι τρίτες εκλογές είναι δηλαδή αναπόφευκτες, αλλά μπορεί να καθυστερήσουν λίγο και να γίνουν το… 2024.

Ο άγνωστος Χ και το ΠΑΣΟΚ

Η κρίσιμη στιγμή όταν η Πρόεδρος Δημοκρατίας μετά τις εκλογές παρέχει διερευνητικές εντολές στα τρία κόμματα φαίνεται να είναι όταν ο Νίκος Ανδρουλάκης πάρει την τρίτη εντολή και την παραδώσει χωρίς να πετύχει τον σχηματισμό κυβέρνησης με τους όρους που θέτει.

Η άρνηση συνεργασίας με το πρώτο κόμμα πιθανόν να είναι ο μόνος τρόπος να διατηρήσει το ΠΑΣΟΚ την ενότητά του -αν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προαναγγέλει «σταθερή κυβέρνηση από ένα κόμμα, αλλά όχι από ένα χρώμα» -με στελέχη δηλαδή του ΠΑΣΟΚ.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης ωστόσο παραδίδοντας την τρίτη εντολή θα βρεθεί απέναντι στο ποσοστό που θα πάρει το κόμμα του στις νέες εκλογές κι αν είναι κάτω από 10% -που ο ίδιος θεωρεί αποτυχία- θα πρέπει να παραδώσει την ηγεσία.

Η κινητικότητα του Ανδρέα Λοβέρδου και η εμφάνιση του Γιώργου Παπανδρλεου δεν είναι άσχετη με μια τέτοια εξέλιξη που μπορεί να οδηγήσει σε ένα ή μισό ΠΑΣΟΚ με αρχηγό τον πρώην πρωθυπουργό!

Ο Ανδρέας Λοβέρδος -που δεν διαγράφεται- δεν θέλει να γίνει υπουργός του Μητσοτάκη, αλλά αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και το ερώτημα είναι τι θα κάνει αν δεν το πετύχει και πάλι.

Ο Μητσοτάκης παρακάμπτοντας τις διαδικασίες που προβλέπει το Σύνταγμα και ανακοινώνοντας και την ημερομηνία των επόμενων εκλογών ομολογεί πως δεν θα κερδίσει τις πρώτες εκλογές και δεν θα μπορέσει να κάνει κυβ΄έρνηση παρά μόνο με αποστασία.

Το ερώτημα είναι αν ο Μητσοτάκης έχει βρει ΄ήδη τα στελέχη αυτά ΄΄η θα τρέχει να τα βρει μετά τις εκλογές. Σε κάθε περίπτωση ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης από τον Μητσοτάκη περνάει από την διάλυση του ΠΑΣΟΚ.

Ούτε λίγο, ούτε πολύ ο Μητσοτάκης θεωρεί -μιλώντας για “δυσαρμονία” μεταξύ του Ανδρουλάκη και της βάσης του ΠΑΣΟΚ πως ο ίδιος και όχι ο σημερινός -και πιθανόν προσωρινός αρχηγός του κ΄όμματος εκφράζει καλύτερα το “προοδευτικό κέντρο”.

Το ερώτημα είναι τι θα κάνει ο σημερινός αρχηγός της Ν΄έας Δημοκρατίας αν χάσει τις εκλογές και βρεθεί κάτω από το 32% που είναι το όριο που θέτουν ως όριο της ήττας ακόμα και διακεκριμένα στελέχη της κυβέρνησης.

Τι σημαίνει η ήττα για τον Μητσοτάκη

Το ερώτημα «τι θα κάνετε αν χάσετε» που συνήθως αντιμετώπιζε ο Αλέξης Τσίπρας, τίθεται πλέον στον Κυριάκο Μητσοτάκη με τον Νίκο Δένδια και τον Άδωνη Γεωργιάδη να έχουν μπει ήδη στην κούρσα της διαδοχής σε μια μητσοτακική εποχή.

Η δήλωση του Νίκου Δένδια πως “η παράταξή μου αυτή είναι το σπίτι μου” αφορά τον Άδωνη Γεωργιάδη όσο και τον Μητσοτάκη ιδιαίτερα όταν συνοδεύται από δηλώσεις όπως “οι «εποχές του βαθέος αντικρατισμού και της αποθέωσης των αποκρατικοποιήσεων έχουν παρέλθει».

«Οφείλουμε να ασχοληθούμε επισταμένως με τα προβλήματα που προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν στους καταναλωτές, ιδίως στους οικονομικά αδύναμους, οι αλλεπάλληλες ανατιμήσεις λόγω των εξωγενών κρίσεων και των κερδοσκοπικών τάσεων» έχει πει πρόσφατα.

«Όπως οφείλουμε να ασχοληθούμε και με την αποτροπή της δημιουργίας ενός νέου κύματος κόκκινων δανείων, το οποίο προφανώς δεν θα λυθεί από τη συνεχή όχληση των δανειοληπτών από τις εισπρακτικές εταιρίες, ζήτημα το οποίο παρεμπιπτόντως πρέπει να αντιμετωπιστεί».

Πρόκειται για ευθείες βολές σε όσους απειλούν με την πολιτική τους την κοινωνική συνοχή κι έχουν ξεχάσει το παρελθόν του κόμματος -του «κοινωνικού φιλελευθερισμού».

Τα κόμματα μετά τις εκλογές

Μια ήττα του ΣΥΡΙΖΑ -να βρεθεί κάτω από 30%- δεν θα αμφισβητήσει τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά θα προκαλέσει αναταραχές στο κόμμα για ανανέωση της πολιτικής και των προσώπων που οδήγησαν στην ήττα.

Οι εκλογές αυτές, πιθανόν ως προεκλογές που θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε δεύτερες και τρίτες -που μπορεί να αργήσουν λίγο τραβάνε την κουρτίνα σε όλα τα μεγάλα κόμματα και οδηγούν σε ανατροπές ιδιαίτερα για όσους θα είναι ηττημένοι.

Από τις εκλογές της 21ης Μαϊου θα βγουν ενισχυμένοι όπως διαφαίνεται το ΚΚΕ, ο Βελόπουλος και το κόμμα του Βαρουφάκη -συν το κόμμα Κασιδιάρη που μπορεί -ή θα μπορούσε- να μπει στη Βουλή.

Υπάρχει μια στροφή προς τα αριστερά, αλλά τα κόμματα της ακροδεξιάς στο σύνολό τους διεκδικούν ένα σοβαρό ποσοστό ως απειλή από το μέλλον. Τα τρία συστημικά κόμματα μπαίνουν στις μυλόπετρες καθώς διαφαίνεται πως οι εκλογές θα έχουν περισσότερους από έναν ηττημένους.

Το πιο ενδιαφέρον αν υπάρξουν αλλεπάλληλες εκλογές είναι πως οι ψηφοφόροι -ιδαίτερα οι αναποφάσιστοι θα ξεκινήσουν από το σπίτι να ψηφίσουν ένα κόμμα, ΄άλλο θα ψηφίσουν στην πρώτη κάλπη κι άλλο στις επόμενες εκλογές.

Η διάθεση όπως φαίνεται από την οργή είναι να τιμωρήσουν τα τρία μεγαλύτερα κόμματα, αλλά περισσότερο ένα-δύο από αυτά. Που σημαίνει πως το ενδιαφέρον στις εκλογές δεν είναι πόσα κόμματα θα πάνε σ’΄ αυτές, αλλά πώς και πόσα θα βγουν από αυτές.