Η πρόταση Πανούση για το Νέο ΠΑΣΟΚ, το συνέδριο της ΔΗΣΥ, ο Τσίπρας και τα σχέδια της ΝΔ

Του Γ. Λακόπουλου

Η επανάληψη της λέξης “νέο” τρεις φορές από τον πρώην υπουργό Γιάννη Πανούση  – με το άρθρο στο ΑΠ-  άνοιξε τη συζήτηση που όλοι ήθελαν να κάνουν ως  τώρα στην ευρύτερη  Δημοκρατική Παράταξη, αλλά κανείς  δεν έπαιρνε την πρωτοβουλία.

Νέο ΠΑΣΟΚ, με Νέο επικεφαλής και Νέος ΣΥΡΙΖΑ. Αυτά, “μαζί και ταυτοχρόνως” που θα έλεγε και ο Σαββόπουλος,  μπορούν να συγκροτήσουν το νέο αφήγημα της  ελληνικής Κεντροαριστεράς και Σοσιαλδημοκρατίας, γιατί οδηγούν σε  βιώσιμη κυβερνητική προοπτική απέναντι στη Δεξιά και τον νέο-Μητσοτακισμό .

Είναι ακριβώς αυτό που δεν θέλουν στη ΝΔ: να  αναβιώσει το κόμμα που της αφαίρεσε το 1981 το παραταξιακό μονοπώλιο της εξουσίας. Για να την ανακτήσει, τότε, έφτασε ακόμη και να παραδοθεί στον αποσυνάγωγο – από τον Κωνσταντίνο

Ως διανοούμενος ο Γιάννης Πανούσης ξέρει καλά την πρόσφατη πολιτική ιστορία, και ως πολιτικός ξέρει από μέσα το ΠΑΣΟΚ. Εντοπίζει  τις παθογένειες και τα αδύνατα σημεία του, αλλά και τα στοιχεία που μπορούν να διασφαλίσουν την προοπτική του.  Από αυτή τη άποψη δεν μιλάει στον αέρα.

Καραμανλή- του  1974  Κώστα Μητσοτάκη , αλλά και να “λερωθεί” με τα “κομμουνιστικά μιάσματα”, του 1989- καθώς εκείνη η ετερόκλιτη σύγκλιση δεν ήταν μόνο για την Αριστερά αμάρτημα, αλλά και για τη Δεξιά.

Το ΠΑΣΟΚ έπαψε να είναι διεκδικητής της εξουσίας και υπολογίσιμος αντίπαλος της ΝΔ, όταν προδόθηκε από τις ηγεσίες του και εγκατέλειψε τη ιδεολογία του. Γύρισε την πλάτη στα κοινωνικά στρώματα που εξέφραζε, εξυπηρετώντας την πλουτοκρατία επί Σημίτη.

Με τον  Γ. Παπανδρέου αλλοίωσε την πολιτική του φυσιογνωμία προσφέροντας στέγη  σε “αντι-ΠΑΣΟΚ” και  απολιτίκ  στοιχεία -μέχρι  τελικά  να προσφύγει στο ΔΝΤ, κάτι που δεν θα αποτολμούσε ούτε η ΝΔ.

Ως διανοούμενος ο Γιάννης Πανούσης ξέρει καλά την πρόσφατη πολιτική ιστορία, και ως πολιτικός ξέρει από μέσα το ΠΑΣΟΚ. Εντοπίζει  τις παθογένειες και τα αδύνατα σημεία του, αλλά και τα στοιχεία που μπορούν να διασφαλίσουν την προοπτική του.  Από αυτή τη άποψη δεν μιλάει στον αέρα.

Η ολοφάνερη προσπάθεια του Τσίπρα να μετεξελιχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε κεντροαριστερό πολιτικό φορέα με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, αποτελεί, κατά την πολιτική ανάλυση του  πρώην υπουργού, ιδανικό φόντο, το οποίο πρέπει να αξιοποιήσει το ΠΑΣΟΚ για να ανασυνταχθεί. Πρακτικά να επιστρέψει στον καλό εαυτό του.

Η πρότασή του  έχει σαν βάση τη διατήρηση του ονόματος και των συμβόλων απορρίπτοντας τη συγκυριακή συγκόλληση προσώπων και φιλοδοξιών που δεν έχουν  ισχυρή κοινοβουλευτική προοπτική. Σ’ αυτό το πλαίσιο η γενναία αυτοκάθαρσή του  θα διαμορφώσει προϋποθέσεις για το Νέο ΠΑΣΟΚ, το οποίο θα αναδείξει δημοκρατικά την ηγεσία του. Ως αφετηρία  της νέας διαδρομής, όχι ως επίλογο της παλαιάς.

Ζητώντας νέα ηγεσία δεν στρέφεται κατά της  Φώφης Γεννηματά, -η οποία τον προσκάλεσε άλλωστε στο συνέδριο της “Δημοκρατικής Συμπαράταξης”- όπως έσπευσαν κάποιοι να συμπεράνουν. Απλώς ζητάει εξ αρχής ανάδειξη προέδρου – προφανώς δεν αποκλείεται να είναι και πάλι η  Φώφη -με λυτρωτική αξιολόγηση των προσώπων από τη βάση.

Έτσι όποιος επικρατήσει θα παραλάβει ένα “καθαρό” κόμμα, θα έχει τις προϋποθέσεις αξιόπιστης εκπροσώπησης του  αναγεννημένου ΠΑΣΟΚ και  συμπαγούς ενοποίησης του χώρου.

Η πρόταση Πανούση αιφνιδίασε  πολλούς και υπήρξε  προσπάθεια να υποβαθμιστεί – κυρίως σε ό,τι αφορά τη προβολή της στα ΜΜΕ -καθώς από κάποιες πλευρές συνδυάσθηκε, σκοπίμως, με την πρωτοβουλία Τσίπρα για συμπόρευση με το ΠΑΣΟΚ.

Ενδεχομένως η ευθύνη βαρύνει και το  “Ανοιχτό Παράθυρο” που είχε το κείμενο μια ημέρα νωρίτερα και καθυστέρησε να το αναρτήσει, για να αποφύγει τη ραστώνη του Σαββατοκύριακου.

Δεν υπάρχει καμία  εσωτερική σύνδεση ανάμεσα στις προτάσεις του  Αλέξη Τσίπρα και του πρώην υπουργού του. Η ιδέα  που έριξε ο Πανούσης  περιλαμβάνει δυο ταχύτητες -μετεξέλιξη ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ- και  με αυτή την προϋπόθεση άρχισε να,  συζητείται στους πολιτικούς κύκλους.

Εκ των πραγμάτων θα υπάρχει ατύπως και στην ατζέντα του συνεδρίου της ΔΗΣΥ. Εκτός αν το ΠΑΣΟΚ  καπελωθεί από απόψεις  σαν του Λοβέρδου: “Με τον ΣΥΡΙΖΑ ποτέ,  ούτε με το πιστόλι στον κρόταφο”. Αυτό είτε θα το τελείωνε μια ώρα νωρίτερα, ή θα το  έστελνε στο  έλεος του Μητσοτάκη- άρα πάλι θα το τέλειωνε.

Η  Φώφη απέρριψε με ερασιτεχνισμό και στόμφο, το  ενδεχόμενο να αρχίσει διάλογο με τον σημερινό ΣΥΡΙΖΑ- αν και θα έπρεπε  να προβληματιστεί βλέποντας ποιοι έσπευσαν να τη χειροκροτήσουν. Αλλά θα πρέπει και να εξηγήσει γιατί απορρίπτει το ενδεχόμενο μετεξέλιξης του ΠΑΣΟΚ χωρίς να χάσει τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά του.

Έτσι κι αλλιώς το ενδεχόμενο μέλλουσας συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ έχει ως προϋπόθεση τις εκλογές και τους συσχετισμούς που θα αναδείξουν, αλλά και  τις αντίστοιχες  αλλαγές στην Κουμουνδούρου.

Αυτό που προτείνει ο καθηγητής  Πανούσης  έχει κεκτημένη ιστορική ταχύτητα, είναι λογικό και στην ουσία απαντάει στα δυο διλήμματα που καταπονούν το χώρο αυτή την περίοδο.

Ο Πανούσης απαντάει καθαρά  μεταχειριζόμενος πολιτικά εργαλεία και  τις ανάγκες της συγκυρίας. Τι νόημα έχει ένα  ΠΑΣΟΚ που θα κουβαλάει απλώς τις παλιές αμαρτίες του κυρίως, άτολμο και αυτοπεριοριζόμενο;  Ή ένα ΠΑΣΟΚ – συνιστώσα σε ένα ευρύτερο  ασταθές σχήμα; Και αφού δεν θα έχει νόημα, δεν θα έχει και προοπτική.

Το πρώτο αφορά την διάλυση του ΠΑΣΟΚ ή την ανασύνταξη του σε νέα υγιή βάση, με τα ιδρυτικά ιδεολογικά χαρακτηριστικά του.  Το δεύτερο σχετίζεται με την απόπειρα δημιουργίας νέου φορέα εξ αρχής, ή τη συγκρότηση μιας εκλογικής συμμαχίας επιμέρους κομμάτων και  ομάδων.

Ο Πανούσης απαντάει καθαρά  μεταχειριζόμενος πολιτικά εργαλεία και  τις ανάγκες της συγκυρίας. Τι νόημα έχει ένα  ΠΑΣΟΚ που θα κουβαλάει απλώς τις παλιές αμαρτίες του κυρίως, άτολμο και αυτοπεριοριζόμενο;  Ή ένα ΠΑΣΟΚ – συνιστώσα σε ένα ευρύτερο  ασταθές σχήμα;. Και αφού δεν θα έχει νόημα, δεν θα έχει και προοπτική.

Θα έλεγε κανείς ότι η επιβεβαίωση για την ορθότητα της πρόταση Πανούση υπάρχει ήδη και βρίσκεται  στο χώρο  για την αντιμετώπιση το οποίου κατατίθεται. Στη ΝΔ! Κατά καιρούς αποχώρησαν ο Δημ. Αβραμόπουλος, ο Αντώνης Σαμαράς και η Ντόρα Μπακογιάννη, ιδρύοντας νέα κόμματα. Αλλά  όταν επέστρεψαν εντάχθηκαν στη ΝΔ και δεν δημιουργήθηκε σχήμα του τύπου “ΝΔ and Friends”.

Με άλλα λόγια ο  χώρος της ΝΔ ενοποιήθηκε με κοινά αποδεκτή ηγεσία και κοινές εσωτερικές διαδικασίες, εξελισσόμενος, αλλά χωρίς να αμφισβητηθούν τα θεμελίωση ιδρυτικά χαρακτηριστικά του και οι καραμανλικές αναφορές του.

Αυτός είναι ο δρόμος και για ΠΑΣΟΚ και σ’ αυτό έγκειται η σοφία και η ιστορική διάσταση της πρότασης Πανούση, καθώς συνδυάζεται προσφυώς με την αναγκαστική μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ.

Το νέο ΠΑΣΟΚ με τον Νέο ΣΥΡΙΖΑ  έχουν τις προϋποθέσεις να αποκαταστήσουν τη κυβερνησιμότητα της Δημοκρατικής Παράταξης -με δυο κόμματα πλέον.  Έτσι θα ακυρωθεί το σχέδιο-ριμέικ της ΝΔ να αναθέσει την εργολαβία της επιστροφής της στην εξουσία πάλι σε έναν Μητσοτάκη. Ακριβώς γιατί είναι ριμέικ.