Το καλαμπούρι των δημοσκόπων και ο Νίκος Παππάς

Του Γ. Λακόπουλου

 Στο ορυμαγδό των ημερών έσκασε και μια δημοσκόπηση- καιρός ήταν. Τη διενήργησε  η εταιρία “Metron Analysis” του σεμνού  Στράτου  Φαναρά-  καλουμένου “δημοσκόπου του ΠΑΣΟΚ” παλαιότερα. Κατά την  ταυτότητα της πανελλαδικής έρευνας ο Στράτος μας λέει ότι μεταξύ  12 και 23 Φεβρουαρίου -αφαιρουμένου του 48ωρου, 18 και 19 του ιδίου μήνα-  45 “συνεντευκτές” του με τρεις επόπτες συμπλήρωσαν 2032 ερωτηματολόγια από άτομα ηλικίας άνω ων 17 ετών.

Αναφέρει και μια μέθοδο επιλογής των τηλεφώνων και την εκ των υστέρων στάθμιση των απαντήσεων, καθώς  τον έλεγχο της συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων. Θέματα τεχνικά  και επιστημονικά τα  οποία σηκώνουν κουβέντα  και αμφισβητήσεις αξιοπιστίας και εγκυρότητας, αλλά δεν είναι του παρόντος.

Λέει επίσης  ότι την ανάθεση έκανε η εταιρία  του Μαρινάκη που εκδίδει  πλέον το “Βήμα”. Πόσο κόστισε δεν το λέει. Δεν αναφέρει επίσης – όπως καμία εταιρία ερευνών- αν τα ερωτηματολόγια  είναι διαθέσιμα για έλεγχο από αρμόδια δημόσια αρχή. Και πάμε στην ουσία:

Και η ΜΑ-, όπως και άλλες εταιρίες – παρουσιάζει τα ευρήματα  της έρευνας της αφού τα πέρασε από δυο κόσκινα- τις λεπτομέρειες των οποίων μόνο η ίδια γνωρίζει. Εκτός από την αναγκαία “στάθμιση”,  έκανε και…υπολογισμό  της ψήφου πέρα από τις αναφορές των ερωτηθέντων και τον παρουσιάζει με το βαρύγδουπο όρο “εκτίμηση ψήφου”. Την οποία διαμορφώνει προφανώς με τα δικά της κριτήρια.

Έτσι, λοιπόν, έχουμε μια έρευνα που μας πληροφορεί  ότι -κατά τις απαντήσεις των ερωτηθέντων τηλεφωνικώς και τυχαία- αν  είχαμε εκλογές την επόμενη  Κυριακή  η ΝΔ θα  έπαιρνε 23%, ο ΣΥΡΙΖΑ 16,6% με τρίτη τη Χρυσή Αυγή με  6,2%.  Ως τέταρτο κόμμα θα έμπαινε στη Βουλή το ΚΚΕ  με 4,5% ενώ το κυβερνητικό κόμμα Καμμένου θα έπαιρνε 1,6%.

Αξιοπρόσεκτη είναι η δημιουργική αντίληψη του  Φαναρά για το απροσδιόριστης ταυτότητας “Κίνημα Αλλαγής”: το εμφανίζει  τέταρτο με 5,6%. Αλλά μας πληροφορεί ότι σ’ αυτό το ποσοστό  ενσωμάτωσε και  τις αναφορές σε “Δημοκρατική Συμπαράταξη” και “Ποτάμι”,  χωρίς να μας λέει πόσες ήταν.  Έτσι κι αλλιώς αυτό το ποσοστό είναι για κλάματα:  στις  εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 η Γεννηματά και  ο Θεοδωράκης είχαν πάρει αθροιστικά πάνω από 10%.

Ως εδώ, λοιπόν, τι έχουμε; Διαφορά μόλις 6,4 μονάδες μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ . Όσο περίπου προκύπτει από τις έρευνες του έμπειρου Ντίνου Ρουτζούνη  με την ΚΑΠΑ Reasersh – χωρίς “εκτιμήσεις”. Επίσης  ότι μπαίνουν τέσσερα κόμματα στη Βουλή με το Κίνημα Αλλαγής σε μαύρο χάλι.  Πού να βγει αυτό το πράγμα πρώτη σελίδα σε εφημερίδες προσκείμενες στον Κυριάκο και τη Φώφη.

Η έρευνα όμως δίνει και κάτι άλλο: αφήνει έξω από αυτό το σχήμα σχεδόν τον έναν στους τρεις ερωτηθέντες -και σταθμισθέντες-. Ήτοι 8,8% άκυρο και λευκό και με το μυστηριώδες “αδιευκρίνιστη ψήφος”στο 11,7%. Συν ένα ποσοστό 13,6% που δεν θα ψηφίσουν, χωρίς να  ξέρουμε αν, αφού δεν θα ψηφίσουν, συμπεριλαμβάνονται στη διαμόρφωση των ποσοστών.

Εν πάση περιπτώσει, αυτές τις απορίες αναλαμβάνει να τις λύσει η “εκτίμηση ψήφου” της εταιρίας. Έτσι λοιπόν μαθαίνουμε ότι  η διαφορά δεν θα είναι  τόσο χαμηλά.  Αλίμονο. Αν ληφθεί υπόψη και η συνήθης απόκλιση των δημοσκόπων , συν-πλην τρεις  μονάδες θα άρχιζαν να κλαίνε από τώρα στην Πειραιώς. Η διαφορά είναι  σχεδόν δέκα μονάδες. Πώς προκύπτει; Από την- – επιστημονική-  εκτίμηση του Φαναρά. Μετά την “καταμέτρηση”.

Έτσι η ΝΔ θα  πάρει  34,9%,  ο ΣΥΡΙΖΑ 25,2% και το πολύπαθο Κίνημα Αλλαγής 8,4 % – μια μονάδα κάτω από τους Χρυσαυγίτες και πάντα κάτω από το ποσοστό του 2015. Στη Βουλή εκτός από το ΚΚΕ θα μπει και ο Λεβέντης με 3%, ο Καμμένος το παλεύει με 2,5% ενώ  κάποια “Ελληνική Λύση” και μια “Εθνική Ενότητα” τσιμπάνε 1,5%- σχεδόν κοντά στο 1,9% της “Λαϊκής Ενότητας” του Λαφαζάνη. Περί της “Ελευθερίας Πλεύσης” της Ζωής δεν υπάρχουν νέα. Μπορεί να βρίσκεται στο 4,7% που θα  ψηφίσουν “άλλο” κόμμα.

Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία:  Ο Μητσοτάκης παίρνει  -κατά την “εκτίμηση”- στις εκλογές  σχεδόν 35%,παρότι μόλις το 27% έχει θετική γνώμη γι’ αυτόν και θεωρείται κατάλληλος για πρωθυπουργός μόλις από το 22%. Ένα επιπλέον 13% θα σπεύδει να τον κάνει Πρωθυπουργό.  Άλλο ωραίο:  Ενώ για τη ΝΔ θετική γνώμη έχει  μόνο το 19% το 35άρι το έχει στην τσέπη -μπορεί και 36,6 ενώ κάτω από 33 % δεν πέφτει με τίποτε. Ειρήσθω εν παρόδω ότι ο Τσίπρας -με 23% θετική γνώμη- θα πάρει 25%. Καλά είναι. Ειδικά αν σκεφθεί κανείς ότι στις αρνητικές γνώμες σχεδόν είναι ισόπαλοι με 68-62%.

Κι ένα πράγμα περίεργο: Για την πλειοψηφία των ερωτηθέντων δεν υπάρχουν σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις από το σκάνδαλο Novartis. Και πως να υπάρχουν αφού από τα ρημαδο-ερωτηματολόγια προκύπτει ότι το 53% θεωρεί ότι δεν πρόκειται για δικαστική διερεύνηση, αλλά για “πολιτική αντιπαράθεση”.

Υπάρχουν κι άλλες παρατηρήσεις  αλλά αυτές αρκούν για να προκύψει ένα συμπέρασμα: κοροϊδευόμαστε.  Οι δημοσκοπήσεις έγιναν ψωμοτύρι της πολιτικής αντιπαράθεσης. Κάθε εταιρία μπορεί να ακολουθεί τις δικές της μεθόδους. Ποτέ δεν θα μάθουμε αν είναι σωστές, γιατί  η Πολιτεία κάνει πως δεν αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει. Ενώ έχει όργανα και νόμους για να προστατευτεί η φέτα από νόθευση, δεν κάνει τίποτε για να προστατεύσει το αγαθό της ενημέρωσης των πολιτών.

Ο υπουργός  Ψηφιακής Πολιτικής  Νίκος Παππάς – στον οποίο φέρεται να ανήκει η συναφής αρμοδιότητα, ή οποιαδήποτε άλλος τέλος πάντων, – παρακολουθούν ατάραχοι πάνω από δυο δεκάδες  δημοσκοπικές εταιρίες να βομβαρδίζουν την κοινή γνώμη με ευρήματα χωρίς να γνωρίζει κανείς  ποιος πληρώνει και πόσο πληρώνει για κάθε δημοσκόπηση.Ποιος ελέγχει τα στοιχεία που συλλέγουν και επεξεργάζονται με τις δικές τους μεθόδους.  Που οδηγούνται διαρκώς σε αποτυχία τα τελευταία χρόνια- αλλά τη δουλειά τους την έχουν κάνει, εν τω μεταξύ. Είτε από λάθος, είτε από σκοπιμότητα.

Πού είναι η διαφάνεια, σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα;  Το αφήνουμε στα καλαμπούρια… από τα οποία μαθαίνουμε ότι υπάρχει, όπως λέει η εφημερίδα πρωτοσέλιδα “σαφές προβάδισμα της ΝΔ”. Με την “εκτίμηση”, όχι με τα ευρήματα. Με τον καφέ ή με την χειρομαντεία ίσως αλλάζουν τα πράγματα…