Η «προοδευτική κυβέρνηση» και η αριθμητική της “δημοκρατικής παράταξης”

Του Νίκου Λακόπουλου

Καθώς βλέπουμε πια το ίδιο δελτίο ειδήσεων καθημερινά για την πανδημία, την ακρίβεια μια δημοσκόπηση της Metron Analysis στο Βήμα ήρθε να επιβεβαιώσει την φθορά της κυβέρνησης -που στην πρόθεση ψήφου παίρνει 28% -με τον ΣΥΡΙΖΑ στο 18,3% και το Κινάλ στο 9,8%.

Πίσω από τις γραμμές διαβάζουμε αυτό που ήταν σαφές από καιρό, πως η Ν΄έα Δημοκρατία ακόμη κι αν έλθει πρώτο κόμμα δεν θα μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση και όπως μας πληροφορεί η εφημερίδα ένα ποσοστό 48% προτιμά τις κυβερνήσεις συνεργασίας.

Ας μην προτρέχουμε όμως: οι εκλογές με απλή αναλογική δεν βγάζουν προοδευτική συγκυβέρνηση -ΣΥΡΙΖΑ -Κινάλ δηλαδή, ούτε επιτρέπουν τον σχηματισμό κυβέρνησης ΝΔ-Κινάλ. Οι επαναληπτικές εκλογές θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες και πλέον τότε δεν θα ψηφιστούν απλόχερα τα μικρότερα κόμματα, αλλά θα τεθεί ένα και μόνο ερώτημα: αν θα μείνει ή αν θα φ΄΄υγει ο Μητσοτάκης.

Στο μεταξύ το Κίνημα Αλλαγής θα έχει νέα ηγεσία με την δημοσκ΄όπηση να εμφανίζει ένα προβάδισμα του Νίκου Ανδρουλάκη έναντι του Γιώργου Παπανδρέου και έναντι του Ανδρέα Λοβέρδου -αν περάσει στον δεύτερο γύρο. Από τους τρεις διεκδικητές της ηγεσίας ο ένας θα έλθει τρίτος αναπόφευκτα και το ερώτημα είναι ποιος θα είναι.

Το ότι μια δημοσκόπηση εμφανίζει την Νέα Δημοκρατία να πέφτει κάτω από το 30% και η διαφορά της με τον ΣΥΡΙΖΑ να είναι μονοψ΄ήφια είναι προφανώς η είδηση, αλλά δεν μπορεί να πανηγυρίζει αφού δεν έρχεται και πάλι δεύτερος, αλλά εμφανίζει και πτώση!

Βέβαια θα πρέπει να δούμε πια κόμματα θα συμμετέχουν στις εκλογές, πόσα Κινάλ θα συμμετέχουν και πόσα νέα κόμματα -που ευνοεί η απλή αναλογική και ποια θα βγουν από αυτές ολόκληρα από αυτές. Το Κινάλ εμφανίζεται ενισχυμένο, αλλά πάει στις εκλογές για νέο αρχηγό με μια βεβαιότητα: κανείς δεν εκφράζει πάνω από το ένα τρίτο της βάσης του.

Oι διεργασίες στο Κινάλ θα αρχίσουν μετά τις εκλογές για την ηγεσία του, ΄όταν τεθεί το θέμα της πολιτικής του ταυτότητας. Μπορεί να υπάρχει ένα κόμμα αν δεν ξέρει τι θέλει; Πιθανόν να έχει διασπασθεί ήδη, αλλά δεν τον ξέρει.

Σε κάθε περίπτωση οι επόμενες και κυρίως οι μεθεπόμενες εκλογές θα καθορίσουν την επιστροφή του δικομματισμού που καθορίζεται από ένα δεδομένο: δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών για τον σχηματισμό κυβέρνησης που θα πρέπει να σχηματισθεί ακ΄όμα κι αν χρειαστεί να πάμε σε… τρίτες εκλογές -όπου οι ενδιάμεσοι θα εξαφανισθούν ή θα υποχωρ΄ήσουν σε ποσοστά που μπορεί να τους θέσουν εκτός Βουλής.

Πρακτικά αυτό σημαίνει πως η “ενότητα” της δημοκρατικής παράταξης -όσο δεν είναι ένας μύθος- θα συμβεί μέσα σε ένα κόμμα-σχηματισμό -ανοιχτό και πλατύ για να χωρέσουν περισσότερες τάσεις- υπό έναν αρχηγό που να εκφράζει περισσότερες από δύο πολιτικές τάσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία (με πιο μικρά γράμματα το δεύτερο) δεν φτάνει να γίνει Προοδευτική Συμμαχία -με μεγάλα γράμματα- αλλά πρέπει να αποσπάσει και ένα μέρος από τους ψήφους της δεξιάς.

Αλλιώς θα είναι ο νικητής “δεύτερος” που δεν θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση με τον τρίτο, αφού ό,τι προστίθεται στο Κινάλ θα αφαιρε΄ίται από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το παράδοξο με το εκλογικό σύστημα που θα εφαρμοστεί στις επόμενες και τις μεθεπόμενες εκλογές είναι ότι με την απλή αναλογική δεν προκύπτει “προοδευτική κυβέρνηση” αν τα δύο κόμματα δεν συγκεντρώσουν ποσοστά που να φτάσουν το 47% -από το 40% που πήραν στις προηγούμενες εκλογές -αν δεν συμμετέχει το κόμμα Βαρουφάκη, αν υπάρχει.

Δηλαδή το ποσοστό που θα χρειαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να κάνει κυβέρνηση με το Κινάλ με απλή αναλογική είναι το ίδιο με αυτό που μπορεί να επιτρέψει να κάνει κυβέρνηση με αυτοδυναμία στις επαναληπτικές εκλογές.

Με άλλα λ΄όγια η προοπτική σχηματισμού κυβέρνησης με το Κινάλ ή άλλο κόμμα στη θέση του δεν υφίσταται αφού για να πάρει τα ποσοστά που χρειάζεται για την κυβέρνηση θα πρέπει να το εξαφανίσει -συν ένα ποσοστό που πρέπει να αφαιρέσει από τη Νέα Δημοκρατία.

Η επόμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ή θα είναι αυτοδύναμη ή δεν θα υπάρξει.