Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Σχεδόν οκτώ μήνες από τότε που άφησε την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ο Αλέξης Τσίπρας είναι πάλι εδώ. Όχι ως αρχηγός του κόμματος που τον χαντάκωσε, αλλά σαν ένα είδος… Εφετείου , στο οποίο προσφεύγουν πάσης προέλευσης Συριζαίοι.
Ότι τους δέχεται και συζητάει μαζί τους -όταν δεν προκαλεί ο ίδιος αυτές τις συναντήσεις – είναι στοιχείο συμμετοχής στη φθορά που του προκαλούν. Σαν να μη θέλει να παραδεχτεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι τελειωμένη υπόθεση, δεν έχει μέλλον και δεν πρόκειται να ανακάμψει.
Το πολιτικό προσωπικό της Κουμουνδούρου -που τον τραβάει προς τα κάτω από το 2019, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων από όσους αποχωρήσαν από το κόμμα- δεν πρόκειται για γίνει αποδεκτό από την ελληνική κοινωνία.
Ως επικεφαλής τους σήμερα ο Κασσελάκης είναι ακραία μειοψηφικός, άσχετος με τη χώρα, την πολιτική και την Αριστερά και με περιορισμένες ικανότητες πολιτικής λειτουργίας. Οδηγεί στη γελοιοποίηση και στην ανυποληψία ό,τι απέμεινε από το κόμμα που κυβέρνησε το 2015.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε αποδεκτός από τους ψηφοφόρους της Κεντροαριστεράς που διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ, όταν οι μετά Παπανδρέου και Σημίτη ηγεσίες του τους πούλησαν, λόγω της προσωπικής ακτινοβολίας και των πολιτικών χειρισμών του Τσίπρα.
Κέρδισε δυο εκλογές και ένα Δημοψήφισμα, άφησε τη χώρα εκτός Μνημονίων και με γεμάτα ταμεία και έλυσε το Μακεδονικό. Αλλά έκανε και πολλά λάθη και βαρύνεται εξ ολοκλήρου με την καταστροφή του 2023. Αρνούμενος να μετακινήσει στις πίσω σειρές τα βαρίδια και να διαμορφώσει νέα ηγεσία και κόμμα και να διεκδικήσει τη νίκη στις εκλογές με νέα κυβερνώσα ομάδα.
Μοιραία υπέκυψε στον επαγγελματισμό και την υπεροπλία του Μητσοτάκη. Αλλά το 18% που έμεινε στη κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ έμεινε λόγω Τσίπρα. Με την αποχώρησή του άρχισε να φθίνει και η πορεία προς το παλαιό 3% είναι φανερή πλέον.
Να αποσυνδεθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ
Οι λογαριασμοί της Δημοκρατικής Παράταξης με το πρώην Πρωθυπουργό μένουν ανοιχτοί- εφόσον σ’ αυτόν χρεώνεται η αποτυχία της παράταξης να διατηρήσει την κυβερνώσα ισχύ της. Στην πράξη διευκόλυνε τον Μητσοτάκη, όχι μόνο γίνει Πρωθυπουργός, αλλά και κυρίαρχος του παιχνιδιού. Όπως το ΚΚΕ του Ζαχαριάδη το 1946 έτσι και ο ΣΥΡΙΖΑ του Τσιπρα μεταξύ 2019-23 πήγε την παράταξη είκοσι χρόνια πίσω.
Αλλά η Ιστορία και η πολιτική έχουν τους δικούς τους κανόνες: πάντα αφήνουν ανοιχτό το δρόμο της επιστροφής στους ηγέτες. Συνεπώς ο Τσίπρας μπορεί να ξεχρεώσει. Όπως ξεχρέωσε και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής την ολέθρια πρώτη οκταετία του, με το ρόλο του στη Μεταπολίτευση και την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση της χώρας.
Για να το πετύχει όμως ο Τσίπρας χρειάζεται τη δική του ευκαιρία επιστροφής. Όχι ως επικεφαλής μικρομεσαίου κόμματος, αλλά ως πρωθυπουργός της Δημοκρατικής Παράταξης. Στην οποία η Αριστερά που εκπροσωπεί ο ΣΥΡΙΖΑ καταλαμβάνει όλο και λιγότερο χώρο- και ενίοτε εκπροσωπείται από απεχθή πρόσωπα.
Αυτή η ευκαιρία θα διαμορφωθεί τις παραμονές των εθνικών εκλογών του 2027, όταν θα τεθεί από την κοινωνία το θέμα της απομάκρυνσης του Μητσοτάκη, ως τελευταία ευκαιρία διάσωσης της χώρας -είτε μιλάμε για τους θεσμούς και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, είτε μιλάμε για το…ταμείο.
Επειδή η ιδέα ότι θα τον απομακρύνουν ο Κασσελάκης, ή ο Ανδρουλάκης προκαλεί μειδιάματα -και ευωχία στον Μητσοτακη που τους έχει στο τσεπάκι- εκ των πραγμάτων τα βλέμματα θα στραφούνε στον Τσίπρα, ως φορέα της δυνατότητας να σχηματισθεί δημοκρατική πανστρατιά.
Για να του ζητηθεί από τη βάση της Παράταξης να παίξει αυτόν το ρόλο υπάρχει μια προϋπόθεση: να έχει αποσυνδεθεί εγκαίρως από τον ΣΥΡΙΖΑ. Όσο παραμένει στις γραμμές του, και όσο τα χειρότερα στελέχη του προβάλουν ότι είναι συνομιλητές του – και κυρίως όσο ο Κασσελάκης τον φέρνει στο προσκήνιο ως σύμμαχο και καθοδηγητή του – καίγεται το πολιτικό κεφάλαιο που του απέμενε.
Τι ακριβώς θα πάει να κάνει στο «συνέδριο» της αρπαχτής που οργανώνει ο Κασσελάκης για να φέρει το κόμμα στα μέτρα του; Έχει ανάγκη να τον «αποθεώσουν» οι Συριζαίοι; Του χρειάζεται η αναγνώριση ως ηγέτη, από όσους τον αποκαθήλωσαν στα μάτια της ελληνικής κοινωνίας και των δημοκρατικών πολιτών; Έλεος…
Η συλλογική ιδέα της επιστροφής του Τσίπρα
Είναι προφανές ότι ο Τσίπρας δεν επιδιώκει να επιστρέψει ως …διάδοχος του διάδοχου του. Άλλωστε δεν θα είναι εύκολο γιατί ο Κασσελάκης δεν σκοπεύει να φύγει. Δεν έχει όμως και νόημα να επιστρέψει ως οτιδήποτε και με οποιοδήποτε σχήμα αν τον περιστοιχίζουν πάλι ο Παππάς, ο Τζανακόπουλος, η Δούρου και οι υπόλοιποι που τον απαξίωσαν.
Όσο και αν δεν θα το παραδεχθεί ποτέ, φέρει ευθύνη γιατί δεν απέτρεψε την επικράτηση του Κασσελάκη. Συνεπώς όσο μένει βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και όσο τον βλέπουν οι πολίτες να κάθεται στα ίδια έδρανα με τους χειροκροτητές του διαδόχου του, χάνει την επαφή με την Ιστορία δια της επιστροφής του. Είναι σα να υπογράφει τον πολιτικό του θάνατο- που έρχεται αργά και βασανιστικά.
Αυτή η εξέλιξη τον αδικεί και θα αποβεί σε βάρος της Παράταξης που αναζητά ηγέτη και -κατά το καπρίτσιο της μοίρας- μπορεί να υπηρετήσει επιτυχώς μόνο αυτος που την εφτασε στις ήττες του 2019 και 2023. Έτσι είναι συχνά η πολιτική: ο τρώσας και ιάσεται. Ή τουλάχιστον έχει τη δυνατότητα….
Το πολιτικό προφίλ του Τσίπρα διατηρεί τα στοιχεία που θα δώσουν κάποια στιγμή δυναμική στην συλλογική ιδέα της επιστροφής του: πολιτική εμπειρία, ακεραιότητα ως Πρωθυπουργος, ισχυρό πολιτικό λόγο, ήθος δημόσιας παρουσίας και προσωπική ακτινοβολία.
Είναι κρίμα να τα θυσιάσει από ατολμία. Αφήνοντας το πολιτικό μέλλον του να επηρεάζεται από περιθωριακούς, καταδικασθέντες, αποτυχημένους και ιδεοληπτικούς, ή ψευδοπολιτικούς του Τικ-Τοκ, με φαιδρό παρόν και αδιευκρίνιστο παρελθόν.
