Πότε και γιατί “παραιτήθηκε” ο Κοτζιάς

Του Νίκου Λακόπουλου

Όσοι περίμεναν να αναλάβει ο Αλέξης Τσίπρας το υπουργείο Άμυνας μάλλον ξαφνιάστηκαν όταν ο πρωθυπουργός -μάλλον οργισμένος- ανακοίνωσε πως αναλαμβάνει το …Υπουργείο Εξωτερικών, μετά την ξαφνική παραίτηση του Νίκου Κοτζιά. H δήλωση πως «δεν θα ανεχθώ προσωπικές στρατηγικές και διγλωσσία» είναι το κλειδί μιας παραίτησης που ουσιαστικά ζητήθηκε ή προκλήθηκε -από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο Δημ. Τζανακόπουλο που μια μέρα πριν είχε ζητήσει να κατέβει από το τρένο όποιος δυσφορεί.

 «Αυτό που εξέπεμψε ο πρωθυπουργός ήταν σαφές, καθαρό και προς όλες τις κατευθύνσεις. Το τρένο της κυβέρνησης προχωρά, έχει σαφή κατεύθυνση προχωρά σταθερά και θα φτάσει στον προορισμό του. Από κει και πέρα, όποιος δεν θέλει να φτάσει σε αυτόν τον προορισμό ή όποιος δυσφορεί στη διαδρομή μπορεί να κατέβει από το τρένο».

Ανδρέα ζεις, εσύ μας οδηγείς!  Την προηγούμενη μέρα στο υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εξωτερικών αντάλλασσε κατηγορίες με τον υπουργό Άμυνας, λίγο μετά τις δηλώσεις Καμμένου στις ΗΠΑ -που προφανώς καταργούσαν τον υπουργό Εξωτερικών και αναγόρευσαν τον Καμμένο σε συγκυβερνήτη που χαράζει πολιτική με την οποία ….διαφωνεί – ή μήπως συμφωνεί; -ο πρωθυπουργός.

Οι κατηγορίες αφορούσαν τα μυστικά κονδύλια των δύο υπουργείων και τη διαχείρισή τους με τον Νίκο Κοτζιά να έχει ζητήσει επίμονα από τον πρωθυπουργό, να ισχύει ο ίδιος νόμος που εφαρμόζεται για το υπουργείο Εξωτερικών, και για όλα τα υπόλοιπα υπουργεία που στον προϋπολογισμό τους έχουν «απόρρητα κονδύλια». Ο Πάνος Καμμένος κατηγόρησε τον Νίκο Κοτζιά για κακοδιαχείριση των μυστικών κονδυλίων του ΥΠΕΞ. Πολλοί υπουργοί στήριξαν τον Καμμένο και όχι τον Κοτζιά.

«Ο πρωθυπουργός και σειρά υπουργών έκαναν στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο τις επιλογές τους και εγώ κατόπιν τις δικές μου» τουίταρε μετά ο πρώην υπουργός Εξωτερικών. «Είναι καλό να θυμούνται, όμως, τον στίχο: βαθιά να με θάψουν θέλησαν, ξέχασαν ότι είμαι σπόρος». Ο πρώην υπουργός  Εξωτερικών δεν μιλά για την παράκαμψή του από τον υπουργό Άμυνας, αλλά στρέφεται ευθέως κατά του πρωθυπουργού, αφού προηγουμένως είχε κάνει κάτι που εξόργισε τον Αλέξη Τσίπρα την ώρα που εκείνος επιχειρεί να δεσμεύσει τον συνεταίρο του -και το πετυχαίνει- ότι δεν θα ρίξει την κυβέρνηση, αλλά θα καταψηφίσει μόνο τη συμφωνία. Ποιος κυβερνά και ποιος αποφασίζει;

Ο Αλέξης Τσίπρας οργίζεται, ιδιαίτερα όταν ο υπουργός του φεύγει από το υπουργικό συμβούλιο για να πάει να δει τον Πρόεδρο Δημοκρατίας. Η δήλωσή του να μην ανεχθεί “από εδώ και στο εξής καμία διγλωσσία από οποιονδήποτε, καμία προσωπική γραμμή στην εθνική γραμμή της χώρας” δείχνει πως έκανε αυτό που θα έκανε αργότερα, θέλοντας να προλάβει όσα θα συνέβαιναν – ή πίστευε ότι θα συμβούν σε μια αντιπαράθεση που θα κλόνιζε την κυβέρνηση. Δεν θα ήταν ο Καμμένος, αλλά ο Κοτζιάς που σε μια αλλαγή πολιτικής θα κλόνιζε την κυβέρνηση.

Ο Νίκος Κοτζιάς -ασυνείδητα, όπως είπε ο πρωθυπουργός- θα διατάρασσε “την ομαλή πορεία της χώρας στην οριστική έξοδό της από τα μνημόνια, που ταλαιπώρησαν τον ελληνικό λαό τα τελευταία οκτώ χρόνια». O Aλέξης Τσίπρας τη στιγμή που κατηγορείται ότι παρακαλάει υπουργούς να μην τον ρίξουν  -άβουλος και εκβιαζόμενος- κάνει μια κίνηση μιμούμενος τον Ανδρέα Παπανδρέου. Οδηγεί σε παραίτηση κορυφαίο υπουργό -και πιθανό μελλοντικό ανταγωνιστή του- λίγο πριν μπει στο αεροπλάνο για τις Βρυξέλλες με την κατηγορία «προσωπικής στρατηγικής».

 Το γεγονός ότι αυτό συμβαίνει ενώ διαφαίνεται πως η Συμφωνία δεν περνάει από τη Βουλή στα Σκόπια προφανώς δεν είναι τυχαίο. Το ότι στη Μόσχα θα πάει ο Καμμένος κι όχι ο Κοτζιάς- όπως έχει ήδη ανακοινωθεί- σημαίνει πως η απόφαση ήταν προειλημμένη.  Και μάλλον δεν ήταν άσχετη, όχι μόνο με το επερχόμενο ναυάγιο της Συμφωνίας, ούτε με την τύχη της συζήτησης για την ΑΟΖ με την Αλβανία και κυρίως με την απέλαση Ρώσων αξιωματούχων ως πρακτόρων προ καιρού σε μια εποχή που ήταν ο Κοτζιάς κι όχι ο Καμμένος που συμπεριφερόταν ως πρωθυπουργός και μάλλον αλαζονικός.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν «έφαγε» τον Κοτζιά για τον Καμμένο -τη στιγμή που εκείνος είχε κάνει σαφή δήλωση ότι δεν θα ρίξει την κυβέρνηση. Ο Κοτζιάς -πέρα από τους επαίνους- τα θαλάσσωσε με τη συμφωνία, δεν προχώρησε με την Αλβανία- αν και δήλωσε πως «θα λύσουμε τα ζητήματα που εκκρεμούν εδώ και 30 μέχρι 80 χρόνια με την Αλβανία. Πριν πάω για διακοπές θα τα έχω τελειώσει, αλλιώς δεν έχει διακοπές». «Θα τα έχω τελειώσει» -αυτός κι όχι η κυβέρνηση και ο Αλέξης Τσίπρας.

Να θυμίσουμε ότι είχε πει το 2017 ότι «η Ελλάδα πρώτα θα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια και μετά θα ανακηρύξει την ΑΟΖ»- μια απόφασή του που μάλλον δεν γνώριζε ο Τσίπρας που έσπευσε να πάει ο ίδιος στην τριμερή συζήτηση Ελλάδας- Κύπρου- Αιγύπτου στην Κρήτη- όπου συμφώνησε για την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Το βασικό πρόβλημα δεν ήταν ο Καμμένος, αλλά ότι ο Κοτζιάς από καιρό ρυμουλκούσε τον Τσίπρα στη δική του γραμμή, αντί να συμβαίνει το αντίθετο. η ρήξη εκκρεμούσε από καιρό και η σύγκρουση με τον Καμμένο ήταν στον πυρήνα της σύγκρουσης με τον ίδιο τον Τσίπρα.

O Nίκος Κοτζιάς, πληθωρικός, παλιός καθοδηγητής της ΚΝΕ- στην οποία θήτευσε και ο Αλέξης Τσίπρας ως μαθητής, μάλλον «καπέλωνε» τον πρωθυπουργό που προφανώς εμπιστεύεται πιο πολύ τον «έντιμο» Καμμένο -που στο κάτω- κάτω μια …πρόταση έκανε κι όταν αναλάμβανε την εξωτερική πολιτική όπως είχε πει ήταν ακίνδυνος. Δεν ήταν υπουργός Εξωτερικών, ούτε μπορούσε να αποφασίζει και δεν ανήκε στον ίδιο πολιτικό χώρο με τον πρωθυπουργό. Μπορεί όσο θέλει να …ορίζει την ΑΟΖ, να κάνει συμμαχίες και δηλώσεις, πιθανόν σε συνεννόηση με τον πρωθυπουργό, αρκεί να στηρίζει την κυβέρνηση, όπως θα κάνει.

Η υπόθεση φέρνει στη μνήμη τον Γιάνη Βαρουφάκη που επίσης «καθοδηγούσε» τον πρωθυπουργό κι έπαιρνε αποφάσεις για τον μέλλον της χώρας, ώσπου ξαφνικά απολύθηκε τη νύχτα του δημοψηφίσματος. Εκ των υστέρων  ο Ντάισεμπλουμ αποκάλυψε πως όλο αυτό το διάστημα ο Αλέξης Τσίπρας είχε απευθείας επαφή μαζί του, όπως προφανώς και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Λαβρόφ ή ο Πούτιν.

Κάπως έτσι εξηγείται όχι μόνο η παραίτηση Κοτζιά, αλλά και το ότι ενώ ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας απελαύνει διπλωμάτες ως κατασκόπους κι ανακαλεί τον πρέσβη της Ελλάδας στη Μόσχα- με προσωπική απόφαση, ο Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί στη Μόσχα στις 7 Δεκέμβρη. Χωρίς τον μέχρι προχθές υπουργό Εξωτερικών που με τον όγκο του έφερνε τον πρωθυπουργό μπροστά σε τετελεσμένα.

Το ότι αυτή η ρήξη συμβαίνει τη στιγμή που η Συμφωνία κινδυνεύει να μην περάσει από τη Βουλή στα Σκόπια δεν δείχνει ότι ο Νίκος Κοτζιάς τα κατάφερε, αλλά το αντίθετο. Ο Νίκος Κοτζιάς, αφήνοντας απέξω όχι μόνο τα υπόλοιπα κόμματα, αλλά και τον ίδιο τον Τσίπρα, πέτυχε με μεγαλομανία να μετατρέψει το Μακεδονικό σε κεντρικό πολιτικό ζήτημα που απειλεί την συνοχή των κομμάτων και την ίδια την κυβέρνηση, διέρρηξε τις σχέσεις με τη Ρωσία -κάτι που δεν ήταν στόχος του πρωθυπουργού- και επιχείρησε να γράψει ιστορία, αλλά τη δική του ιστορία.

Το πρόβλημα δεν ήταν όμως τα Σκόπια, από τα οποία κατάφερε να εξαρτάται η πολιτική ζωή της Ελλάδας, με πολιτικές προβλέψεις ότι π.χ. θα κερδίσει ο Ζάεφ τις εκλογές που δεν στηρίζονται πουθενά. Το πρόβλημα ήταν πως άρχισε να ασχολείται με την εσωτερική πολιτική της χώρας με απαίτηση να επιβάλλει συμμαχίες στον πρωθυπουργό ή ακόμα και να καθορίσει τις ελληνικές εκλογές με επίσης αβάσιμες υποθέσεις, όπως είπε προ ολίγων ημερών:

“Καλά, δεν πέφτουν έτσι οι κυβερνήσεις. Έχω διαβάσει μια δήλωση που λέει ότι θα πάνε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και θα πουν ότι αποσύρουν τη στήριξή τους στην κυβέρνηση. Όπως ξέρετε, οι κυβερνήσεις δεν πέφτουν έτσι, οι κυβερνήσεις πέφτουν μέσα στη Βουλή και με ψηφοφορία. Όποιος έχει άλλη γνώμη θέτει ένα θέμα στην ψηφοφορία και ψηφίζουμε. Εκεί ανακαλύπτουμε όλοι τα μυστικά της Βουλής και τους πραγματικούς συσχετισμούς”.

Όπως φαίνεται αυτοί οι συσχετισμοί δεν υπάρχουν κι αυτό εξηγεί την επιμονή του Αλέξη Τσίπρα στη συμμαχία με τον Πάνο Καμμένο και τη δήλωση γι΄αυτούς “που διαταράσσουν την ομαλή πορεία της χώρας στην οριστική έξοδο από τα μνημόνια”. “Αυτοί” δεν είναι ο Καμμένος και οι ΑΝΕΛ- που στηρίζουν την κυβέρνηση, αλλά αυτοί που λένε ” εμείς κάναμε εξωτερική πολιτική χωρίς να κοιτάμε στο εσωτερικό”. Όπως φαίνεται -ως σπόροι- όχι μόνο κοιτάζουν, αλλά επιχειρούν να ορίσουν πότε θα γίνουν οι εκλογές και ποιες συμμαχίες θα κάνει ή δεν θα κάνει ο πρωθυπουργός -που εν προκειμένω αποφάσισε να ασχοληθεί ο “ίδιος” και με το τι συμβαίνει στο εξωτερικό, αναλαμβάνοντας και το Υπουργείο Εξωτερικών.