Η Αξιολόγηση, το Δείπνο στις Βρυξέλλες και η ΔΕΗ

Του Νίκου Γαλάτη

H Αξιολόγηση ξεχάστηκε για λίγο, καθώς η αντιπολίτευση ασχολείται με το μυστηριώδες ταξίδι του Νίκου Παππά στην Βενεζουέλα. -αφού έγινε με αεροσκάφος “ύποπτου επιχειρηματία”. Η κυβέρνηση στο μεταξύ λανσάρει ως επιτυχία τον εξωδικαστικό συμβιβασμό για τις επιχειρήσεις και με το άλλο χέρι τροφοδοτεί την επικαιρότητα με σκάνδαλα και εξεταστικές επιτροπές για την Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ.

Τα δύο μέρη είναι πολύ κοντά” είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. “Μόνο προσχηματικά προσκόμματα, εκ μέρους μερίδας των πιστωτών, μπορούν να καθυστερήσουν τη διαδικασία προόδου”. Κι από κοντά ο Πρόεδρος της Βουλής έσπευσε -εκτός καθηκόντων- να εκφράσει την αισιοδοξία του και να πει πως “θα ήταν ανεύθυνο για οποιαδήποτε κυβέρνηση να υποχωρεί στο σύνολο των απαιτήσεων που έρχονται”.

Δηλαδή η κυβέρνηση υποχωρεί, αλλά αντιστέκεται! Οι διαφορές ανάμεσα στο ΔΝΤ και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς φαίνεται ότι ευθύνονται  για την καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης. Με ένα πρωτοσέλιδό της Αυγή επαναφέρει τον Σόιμπλε και την διαφωνία του με την Λαγκάρντ που καθυστερούν την διαπραγμάτευση “αλλάζοντας διαρκώς τη σκυτάλη μεταξύ τους” και “μεταβάλλουν συνεχώς τα δεδομένα”.

Οι Έλληνες υπουργοί θα δειπνίσουν με τον πρόεδρο του Eurogroup Ντάισελμπλουμ, τον Μπενουά Κερέ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ και τον Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί. ενώ δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί ποιος θα εκπροσωπήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

“Η οικονομική και πολιτική λογική, πίσω από την ανάγκη για γρήγορη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, παραμένει η ίδια” θα πει αξιωματούχος των Βρυξελλών. “H λογιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων δεν βοηθάει σε τίποτα’. “Φαίνεται πως η συμφωνία σε ένα πακέτο μέτρων ήταν “τεχνικά εύκολη”, αλλά υπάρχουν ακόμα ανοιχτά κάποια “πολιτικά ευαίσθητα” ζητήματα. Η κυβέρνηση ωστόσο ξέχασε όσα έλεγε για “κόκκινες γραμμές¨και τα δέχτηκε όλα με ένα αντάλλαγμα. Τα “αντίμετρα”, δηλαδή -όπως το έθεσε ο Νίκος Βούτσης- ΄”ένα ισχυρό κοινωνικό πακέτο που θα εξισορροπήσει τις απώλειες”.

Ο πρωθυπουργός ήταν πιο σαφής. Δεν θα υπάρξει συμφωνία, χωρίς μέτρα για το δάνειο “Είναι η πρώτη φορά που δεν εφαρμόζουμε μέτρα περιμένοντας να μας δώσουν κάτι μετά, αλλά το αντίστροφο. Θα κλείσει η συμφωνία, θα ψηφίσουμε μέτρα και αντίμετρα, τα οποία θα εφαρμοστούν μετά το 2019 – και αυτό μόνο εάν, εν τω μεταξύ, υπάρχουν ουσιαστικά μέτρα για το χρέος και έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται».

Η κυβέρνηση τελικά είναι αυτή που καθυστερεί με κίνδυνο να περάσει ο καιρός και να οδηγηθούμε σε ένα ατύχημα. “Κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για την οικονομική κατάσταση της χώρας, καθώς θα έπληττε τη φορολογική, καταναλωτική και επιχειρηματική εμπιστοσύνη” θα πει ο αξιωματούχος των Βρυξελλών. ” Στην περίπτωση αυτή “θα αλλάξουν τα οικονομικά δεδομένα δραματικά και θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν όλα από την αρχή”.

Η Αθήνα περίμενε την Δευτέρα την έλευση των Θεσμών, αλλά φαίνεται πως «υπάρχει πρόβλημα» και ζήτησε αυτή να πάει εκεί. Η κυβέρνηση φαίνεται να ζητά να πάνε τα μέτρα μετά το 2019, αλλά ο ίδιος ο πρωθυπουργός δέχτηκε πως θα εφαρμοστούν από το 2019. Οι εφημερίδες ασχολούνταν με την διάσταση απόψεων Τσίπρα-Τσακαλώτο, την Σκάρλετ Γιόχανσον και τον υπουργός  που άνοιξε ξαφνικά το θέμα της ΔΕΗ όταν το τηλέφωνο του Αλέξη Τσίπρα χτύπησε.

Ήταν η Άνγκελα Μέρκελ, αλλά δεν έγινε γνωστό τι είπαν. Μόνο “πηγές” του Μαξίμου εξέφρασαν μετά την αισιοδοξία τους ότι σύντομα θα υπάρχουν και σχετικές ανακοινώσεις και διέψευσαν όσους μιλούσαν για νέο αδιέξοδο ή για ναυάγιο.

Μετά το τηλεφώνημα με την Μέρκελ το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έφυγε εσπευσμένα για τις Βρυξέλλες, ενώ αύριο έρχεται στην Αθήνα ο Ντόναλντ Τουσκ και μεθαύριο ο Γερμανός Πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ. Στο άτυπο Eurogroup της 7ης Απριλίου, στη Βαλέτα της Μάλτας, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα ενημερωθούν για «την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις συνομιλίες μεταξύ των θεσμών και των ελληνικών αρχών” αναφέρει η ημερήσια διάταξη του Eurogroup. «Τα ζητήματα αυτά περιλαμβάνουν τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στην ενέργεια, αλλά και την εξισορρόπηση των δημοσιονομικών στοιχείων της Ελλάδας μεσοπρόθεσμα, δηλαδή από το 2018 και μετά». 

Από το 2018 ή από το 2019; H κυβέρνηση φαίνεται πως έχει κάνει ήδη την συμφωνία, αλλά παίζει τα ρέστα της και καθυστερεί προκειμένου να βρει τρόπο να τα περάσει- κοιτάζοντας προς την κοινοβουλευτική ομάδα. Δεξιά- με τους ΑΝΕΛ, όλα εντάξει. Αριστερά, όλα εντάξει με τον Σκουρλέτη να θέτει θέμα ΔΕΗ, αλλά να δηλώνει πως θα “πειθαρχήσει”. Η κοινή λογική λέει πως ο υπουργός είναι λαγός που βρίσκεται σε εκτέλεση σχεδίου αντιπερισπασμού με την ΔΕΗ -η οποία εμφανίζεται ως κορυφαίο θέμα.

«Θα διασφαλίσουμε πλήρως τις θέσεις εργασίας και τον ρόλο της ΔΕΗ ως κεντρικού πυλώνα στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας» δηλώνει ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Σταθάκης.  “Θα στηρίξουμε κάθε προσπάθεια αυτός ο συσσωρευμένος πλούτος να παραμείνει στα χέρια του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος. Αυτό, άλλωστε, αποτυπώθηκε το Σάββατο και στην απόφαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ». Δηλαδή: κεντρκού, όχι μοναδικού -πυλώνα του “ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος”.

Το σχέδιο της «μικρής» ΔΕΗ, το είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου και προέβλεπε οριζόντια πώληση περίπου του ενός τρίτου της ΔΕΗ: μονάδων λιγνιτικών, υδροηλεκτρικών και φυσικού αερίου. «Εμείς από την αρχή υποστηρίζουμε ότι το μόνο θέμα που συζητάμε είναι η εφαρμογή των αποφάσεων που αφορούν τους λιγνίτες» θα πει ο κ. Σταθάκης που γνώρισε αποδοκιμασίες στην Πτολεμαΐδα. «Δίνουμε μια μάχη, κάνουμε συμβιβασμούς, σε άλλα πράγματα κερδίζουμε σε άλλα πράγματα χάνουμε” είπε και αποκάλυψε πως πριν τρεις εβδομάδες επανήλθε στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης από τους θεσμούς, η πώληση του 40% της ΔΕΗ, αλλά η κυβέρνηση δεν την υπέγραψε και διάλεξε να διαπραγματευτεί για να πετύχει κάτι άλλο.

Φαίνεται πως η κυβέρνηση –με την έως τώρα διαπραγμάτευση- έχει καταφέρει να αποκλείσει τη συζήτηση για το σύνολο των μονάδων της ΔΕΗ και την “ιδέα της αποκλειστικής συμμετοχής ιδιωτών”, αλλά αυτό ήταν ήδη δεδομένο από το τελευταίο μνημόνιο- αφού η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ ήταν μέσα στις προτάσεις της ίδιας της κυβέρνησης!

Ο Σκουρλέτης μετατρέπει σε εθνικό θέμα την ΔΕΗ, η κυβέρνηση διασφαλίζει πως δεν θα πουληθεί το σύνολό της, αλλά η τράπουλα είναι σημαδεμένη, όπως είπε ο υπουργός, αλλά από την άλλη πλευρά. Το τρίτο μνημόνιο προβλέπει ότι από το 2020 και μετά κανένας προμηθευτής ηλεκτρισμού δεν θα πρέπει να κατέχει μερίδιο πάνω από 50%. Η ΔΕΗ καλείται να παραχωρήσει σε τρίτους το 25% του μεριδίου που κατέχει στην αγορά, προκειμένου να αρθεί το μονοπώλιο της και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός. Η Κομισιόν επιμένει  στην πώληση του 17% της ΔΕΗ καθώς και λιγνιτικών μονάδων. Άρα;

“Στο πλαίσιο ενός αρνητικού συμβιβασμού κάνουμε ό,τι μπορούμε να κερδίσουμε κάποια πράγματα” θα πει ο κ. Σκουρλέτης. «Πάντα επί μνημονίου, υπήρχε η προσπάθεια να υποτιμηθεί η αξία της περιουσίας και κάποιοι να κερδίσουν. Οι κινήσεις που είναι αναγκασμένη να κάνει αυτή η κυβέρνηση είναι υπό καθεστώς ήττας, της συμφωνίας του 2015″.  Η κυβέρνηση φαίνεται πώς έχει σχεδιάσει ένα μέτωπο με την ΔΕΗ- που θα απορροφήσει την δυσαρέσκεια – την οποία θα εκτονώσει παρουσιάζοντας μια “νίκη”, όσο περνάει βαρύτατα μέτρα.

Οι Θεσμοί με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, την υπουργό Εργασίας και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Γιώργο Χουλιαράκη δεν συζητούν για την ΔΕΗ- αλλά το σύνολο της συμφωνίας και με ποια μέτρα θα επιτευχθεί. Πώς προέκυψε θέμα ΔΕΗ; Η συμφωνία ήταν «τεχνικά εύκολη» αφού η κυβέρνηση δέχτηκε τις “μεταρρυθμίσεις” στο αφορολόγητο και στις συντάξεις και μένει να καθοριστεί το “τι θα πάρει”.

Την επόμενη εβδομάδα είναι οι διακοπές του Πάσχα και την αμέσως επόμενη είναι η εαρινή σύνοδος του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον. Η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα αντιλαμβάνεται ότι μέσα σε ένα κόσμο που αλλάζει η Ελλάδα δεν πολυαπασχολεί την Ευρώπη. Θα πρέπει να βιαστεί. “Δεν ζήτησα εγώ δάνειο” φαίνεται να είπε η εκπρόσωπος του ΔΝΤ στη νεαρή υπουργό που “της ζήτησε το …λόγο”.

Το αίτημα της “πολιτικής λύσης” -στα πλαίσια του “έντιμου συμβιβασμού”- δεν είναι παρά η αποκάλυψη πως η κυβέρνηση έκανε την συμφωνία χωρίς να θέλει να την εφαρμόσει. Η διάσταση απόψεων των πιστωτών είναι μια κακή δικαιολογία για μια ατέρμονη συζήτηση, ενώ οι Τσακαλώτος και Χουλιαράκης πιέζουν να κλείσει μια κακή συμφωνία τώρα, παρά μια κακή αργότερα. Η κυβέρνηση φαίνεται να παίζει ένα άσχημο επικοινωνιακό παιχνίδι που μπορεί να έχει άσχημο τέλος.

Αν οι Θεσμοί που περιμένουν  την πιστοποίηση των τελικών στοιχείων του 2016 από τη Eurostat διαπιστώσουν ότι το πλεόνασμα αποδειχθεί υψηλότερο από αυτό που προβλεπόταν τα μέτρα θα είναι χαμηλότερα απ’ ό,τι είχε προβλεφθεί αρχικά. Aν όχι δεν θα υποχωρήσουν για νάρθει μαζί με το Πάσχα και η Ανάσταση της Οικονομίας που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός.

Η ανάσταση αυτή φαίνεται πως το γυρίζει σε ύφεση, αλλά τουλάχιστο, όπως ανακοίνωσε περιχαρής ο κ. Σπίρτζης “το Πάσχα θα έχουμε νέους αυτοκινητόδρομους”.  Ή τουλάχιστο μερικά κομμάτια από αυτούς που θα εγκαινιασθούν όπως-όπως, προτού τελειώσουν τα υπόλοιπα, στα πλαίσια του “έντιμου συμβιβασμού” και λόγω Πάσχα.